Nowe badania obalają mit, iż wapń zwiększa ryzyko demencji

mgr.farm 2 godzin temu

Naukowcy z Edith Cowan University, Curtin University oraz University of Western Australia przez niemal 15 lat obserwowali ponad 1400 kobiet. Nie znaleźli dowodów na to, iż przyjmowanie wapnia ma jakikolwiek negatywny wpływ na funkcje poznawcze. Wyniki nowego badania wyraźnie wskazują, iż suplementacja wapnia nie wpływa negatywnie na pamięć ani inne zdolności umysłowe u starszych kobiet. To zaprzecza wcześniejszym obawom, wynikającym z niektórych danych.

– Suplementy wapnia są powszechnie zalecane w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy, która często dotyka kobiety w tej grupie wiekowej. Niektóre wcześniejsze badania sugerowały, iż mogą one negatywnie wpływać na funkcje poznawcze, zwłaszcza w kontekście rozwoju demencji, co budziło niepokój wśród pacjentek i lekarzy. Nasze wyniki uspokajają, iż wcale tak nie jest – podkreśliła jedna z autorek badania, Negar Ghasemifard.

Wapń jako profilaktyka złamań u starszych kobiet

Złamania kości spowodowane ich kruchością to główna przyczyna niepełnosprawności u starszych kobiet, które są najbardziej narażone na osteoporozę. Ryzyko wzrasta po menopauzie, gdy spada poziom estrogenów pełniących funkcje ochronne na kości. Odpowiednie spożycie wapnia to podstawowy sposób zapobiegania osteoporozie i zmniejszania ryzyka złamań. Naukowcy podkreślają, iż najlepiej jest dostarczać wapń przez dobrze zbilansowaną dietę. Niemniej często zaleca się również dodatkowo podawanie suplementów wapnia wraz z witaminą D, która wpływa na wchłanianie wapnia.

Istnieją doniesienia, które wskazują, iż suplementy wapnia mogą wiązać się ze zwiększonym ryzykiem problemów naczyniowych, zawału serca czy udaru. W danych naukowych można też spotkać się z hipotezą, iż szybki wzrost poziomu wapnia we krwi po zażyciu preparatu z wapniem może prowadzić do uszkodzenia komórek lub osadzania się wapnia w naczyniach krwionośnych. To z kolei może sprzyjać rozwojowi demencji.

Czytaj również: Gabapentyna może zwiększać ryzyko demencji

Biorąc pod uwagę powszechne stosowanie preparatów wapnia wśród starszych kobiet, naukowcy przypominali o pilnej potrzebie dokładnego zbadania potencjalnego negatywnego wpływu suplementacji wapnia na ryzyko demencji w randomizowanych, kontrolowanych badaniach klinicznych. Warto podkreślić, iż wcześniejsze badania, które wzbudzały tak duży niepokój, były to przede wszystkim badania obserwacyjne.

Przebieg badania z Australii

W pięcioletnim, podwójnie zaślepionym, randomizowanym badaniu z kontrolowanym placebo, oceniano wpływ długotrwałego stosowania suplementów wapnia na ryzyko demencji u starszych kobiet. Uczestniczki badania (1460 kobiet) losowo przydzielono do grupy przyjmującej wapń lub placebo. Po pięcioletnim okresie przyjmowania preparatów z wapniem, kobiety były dalej obserwowane przez kolejne 10 lat w dwóch badaniach obserwacyjnych. To łącznie dało 14,5 roku obserwacji.

Czytaj również: Preparaty wapnia w alergii mają jeszcze sens? Upadek mitu…

Kobiety, które zostały losowo przydzielone do grupy przyjmującej wapń, suplementowały 600 mg wapnia w formie węglanu dwa razy dziennie (podczas śniadania i kolacji), co dawało łącznie 1200 mg wapnia dziennie, przez pięć lat. Druga grupa otrzymywała placebo, czyli tabletki bez wapnia, w tym samym schemacie dawkowania.

W jaki sposób oceniono ryzyko wystąpienia demencji?

W badaniu demencję badano, korzystając z danych z Western Australian Data Linkage System. Przez 14,5 roku (1998–2013) łączył informacje on o hospitalizacjach i zgonach w całym regionie Australii Zachodniej. System ten rejestruje wszystkie wypisy ze szpitali oraz przyczyny zgonów, umożliwiając kompleksową analizę. Rozpoznania demencji opierano na międzynarodowych kodach chorób (ICD-9-CM i ICD-10-AM). Dzięki temu można było precyzyjnie zidentyfikować przypadki choroby Alzheimera, otępień naczyniowych i innych demencji. Główna analiza polegała na zliczeniu wszystkich zdarzeń związanych z demencją, czyli hospitalizacji i zgonów, oraz mierzeniu czasu od początku badania do ich wystąpienia. Tak obliczano, kiedy i czy demencja się pojawiła u uczestniczek badania. Ta metoda pozwalała też na wiarygodne śledzenie rozwoju choroby na poziomie populacji, bez konieczności bezpośredniego kontaktu z każdym pacjentem.

Czytaj również: Metformina i gliflozyny obniżają ryzyko demencji w cukrzycy?

– Niniejsze badanie dostarcza dowodów na to, iż pięcioletnia suplementacja węglanem wapnia (1200 mg dziennie) nie zwiększa długoterminowego ryzyka rozwoju demencji u starszych kobiet zamieszkałych w domach opieki społecznej. Odkrycie to jest szczególnie istotne w świetle obaw zgłaszanych w badaniach obserwacyjnych, w których podkreślano bezpieczeństwo suplementów wapnia w kontekście wpływu na funkcje poznawcze. – piszą autorzy badania w czasopiśmie „The Lancet”.

Źródła: