Niższy podatek od nieruchomości dla aptek?

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych budynki lub części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych podlegają opodatkowaniu niższą, preferencyjną stawką podatku, w stosunku do budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innego rodzaju. Jak się okazuje – rady gmin, które są zobowiązane do ustalania stawek podatków nieruchomości w większości przypadków nie uznają aptek za podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych. W związku z tym wnioski o skorzystanie z preferencyjnych warunków naliczania podatku nieruchomości złożone przez podmioty prowadzące apteki są odrzucane.

Czy apteka udziela świadczeń zdrowotnych?

Definicję świadczenia zdrowotnego zawarto w dwóch aktach prawnych. Są to:
– ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.
– ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Zgodnie z pierwszą ustawą, za świadczenie zdrowotne rozumie się „działanie służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania”. Natomiast druga ustawa mówi, iż świadczeniem zdrowotnym jest „działanie służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działanie medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich udzielania”.

Ustawa o świadczeniach zdrowotnych mówi ponadto, że: „Świadczenia na rzecz zachowania zdrowia, zapobiegania chorobom i wczesnego wykrywania chorób obejmują: wykonywanie szczepień ochronnych”. Ponadto, ustawa o zawodzie farmaceuty definiuje wszelkie usługi realizowane w ramach opieki farmaceutycznej, jako świadczenie zdrowotne w rozumieniu art. 5 pkt 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Wydaje się zatem oczywiste, iż apteki, w których wykonuje się szczepienia ochronne oraz świadczy usługi w ramach opieki farmaceutycznej powinny móc skorzystać z preferencyjnych stawek podatku od nieruchomości. Takich samych jakie przysługują innym podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych.

– Apteki powinny płacić podatek od nieruchomości w preferencyjnej stawce. Wynika to z faktu, iż od ok. 2020 r. ustawodawca zmienił profil działalności aptek. Od tego czasu apteka nie jest jedynie, ani choćby w znacznej części podmiotem, który wykonuje tylko działalność gospodarczą. Rola apteki uległa zmianie w kierunku udzielania niektórych świadczeń zdrowotnych. Przede wszystkim: opieki farmaceutycznej, wywiadu farmaceutycznego, przekazywania informacji o lekach (ich składzie oraz zasadach stosowania), wykonywania szczepień ochronnych, przeprowadzania badań diagnostycznych itp. – komentuje sprawę Prezes Dolnośląskiej Rady Aptekarskiej, mgr farm. Marcin Repelewicz.

Konieczne są zmiany w prawie

O tym, iż gminy nie uznają prawa aptek do skorzystania z preferencyjnych stawek podatku od nieruchomości, w programie Kwadrans z Farmacją mówił wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, dr n.farm. Mikołaj Konstanty. Wskazał on, iż niektóre z podmiotów prowadzących apteki zdecydowały się wejść w spór prawny z gminami.

– Jedna z takich spraw, którą opiekuje się Naczelna Rada Aptekarska jest w tej chwili na poziomie WSA. Czekamy zatem na wyrok. – mówi Mikołaj Konstanty.

Jednocześnie podkreśla on, iż konieczne są zmiany legislacyjne, które pozwolą jednoznacznie zakwalifikować apteki jako podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych. w tej chwili gminy powołują się na fakt, iż apteki nie są wpisane do rejestru podmiotów leczniczych. Jak podkreślają przedstawiciele Naczelnej Rady Aptekarskiej zgodnie z obowiązującym prawem, wpisanie apteki do tego rejestru jest niemożliwe.

– Podmiot, który prowadzi aptekę ogólnodostępną nie może – równocześnie – prowadzić działalności leczniczej. Tym samym nie może być wpisanym do rejestru aptek. W polskim prawie obowiązuje zakaz jednoczesnego prowadzenia przez jeden podmiot obydwu tych działalności. – podkreśla mgr farm. Marcin Repelewicz

Mikołaj Konstanty zapewnia, iż Naczelna Rada Aptekarska przygotowała szereg poprawek, które przy każdej możliwej okazji mają zostać wprowadzone w tok legislacyjny. Podkreśla jednak, iż z uwagi na to, iż zmiany te muszą zostać wprowadzone na poziomie ustawy, stanowi to duże wyzwanie. Jednocześnie podkreśla, iż rekomenduje wstrzymanie się ze składaniem wniosków o możliwość skorzystania z preferencyjnych stawek podatkowych przez apteki. Ma nadzieję, iż sprawy sądowe aktualnie prowadzone zakończą się wyrokami zgodnymi z interpretacjami prawa przez NRA. Będą one mogły być podstawą do odwoływania się od negatywnych odpowiedzi ze strony gmin.

Rola polskich aptek zmienia się

Marcin Repelewicz zwraca ponadto uwagę, iż w ostatnich latach rola aptek znacząco się zmieniła. Zmiany legislacyjne umożliwiające wykonywanie szczepień w aptekach, prowadzenie usług w ramach opieki farmaceutycznej, a ostatnio również programu pilotażowego w zakresie usług farmaceuty dotyczących zdrowia reprodukcyjnego sprawiają, iż apteka staje się przede wszystkim placówką ochrony zdrowia publicznego.

– W szczególności było to dostrzegalne w trakcie pandemii koronawirusa. Wówczas apteki – jako pierwsze – przyjęły ciężar obsługi pacjentów, wobec zamknięcia się części placówek podstawowej opieki zdrowotnej. Ustawodawca zasadnie uznał wówczas, iż należy zwiększać uprawnienia aptek, m.in. w kierunku testowania przeciwko COViD-19, szczepienia, działań profilaktycznych etc. – podkreśla prezes Dolnośląskiej Rady Aptekarskiej.

Powyższe argumenty sprawiają, iż zdaniem Marcina Repelewicza apteki powinny być traktowane preferencyjnie pod kątem podatkowym. Podkreśla on, iż strata dla budżetu samorządu, jaka wynika z przyznania aptekom preferencyjnej stawki podatkowej, jest wielokrotnie rekompensowana pozytywnymi rezultatami ich pracy w zakresie zdrowia publicznego.

– Z tych względów uważam, iż art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. d) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych powinien być interpretowany – w kontekście aptek – przez pryzmat zmian w prawie, których dokonano w latach 2020 i 2021 r. oraz z uwzględnieniem szczególnej roli aptek, która się wówczas unaoczniła i została zadekretowana przez ustawodawcę. – podkreśla swoje zdanie Marcin Repelewicz.