Pęknięcie łąkotki, włóknisto-chrzęstnej struktury w kolanie, jest częstym urazem sportowym, który niejednokrotnie wymaga leczenia chirurgicznego. Gdy dojdzie do poważnego uszkodzenia, konieczne jest również wykonanie przeszczepu. Po operacji łąkotka może goić się długo i z trudnościami. Naukowcy z Japonii zidentyfikowali jednak hormon, który może przyspieszyć naprawę tej chrząstki po leczeniu chirurgicznym.
Łąkotka znajduje się m.in. w stanie kolanowym. Jest chrząstką, która zapewnia amortyzację między kością udową a kością piszczelową. Łąkotka jest podatna na kontuzje – do urazów dochodzi najczęściej podczas czynności, które wywierają nacisk lub obracają staw kolanowy – np. podczas uprawiania sportu, podnoszenia ciężkich rzeczy, a choćby poprzez zbyt szybkie wstanie z pozycji kucznej. Uszkodzenie łąkotki objawia się m.in. bólem, zwłaszcza w czasie dotyku, obrzękiem, trudnościami w poruszaniu kolanem, uczuciem blokowania w kolanie. W praktyce klinicznej uszkodzenie łąkotki leczy się dzięki fizjoterapii lub chirurgii ambulatoryjnej.
W jaki sposób leczy się urazy łąkotki?
Uraz łąkotki może być leczony nieoperacyjnie lub operacyjnie. W pierwszej kolejności pacjentom zaleca się odpoczynek, zimne okłady, kompresję, a także stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które zmniejszają ból i obrzęk wokół kolana. Zranionego kolana nie należy obciążać. Ortopeda może zalecić również fizjoterapię w celu wzmocnienia mięśni otaczających. Celem fizjoterapii jest zmniejszenie bólu, zmniejszenie ruchomości i stabilności kolana. Specjalista może również zastosować techniki manualne, by zmniejszyć obrzęk i sztywność. Uraz łąkotki można leczyć również za pomocą lasera wysokoenergetycznego.
Czasem zdarza się jednak, iż kolano nie reaguje na ww. metody leczenia. Rozwiązaniem jest wtedy artroskopia kolana. Zabieg polega na wykonaniu małych nacięć w kolanie i wprowadzeniu poprzez nie narzędzia oraz kamery, by naprawić lub usunąć uszkodzoną łąkotkę. W przypadku naprawy łąkotki czas powrotu do zdrowia i rehabilitacji obejmuje około 6 tygodni. W tym czasie pacjenci korzystają z ortezy lub kul.
W praktyce klinicznej w razie urazu łąkotki można również wykonać przeszczep łąkotki. Zabieg ten przeprowadza się zwykle u pacjentów poniżej 50 roku życia, gdy doszło do zaawansowanego uszkodzenia struktury łąkotki lub została ona wcześniej usunięta. Istnieją dwa rodzaje przeszczepu łąkotki – allograft (przeszczep pochodzący od zmarłego dawcy) oraz fragment syntetycznej łąkotki. Przeszczep łąkotki wykonuje się artroskopowo.
Parathormon podany do ścięgien może przyspieszać regenerację łąkotki
Naukowcy z Osaka Metropolitan University zbadali sposób na upodobnienie przeszczepianego implantu do łąkotki. Kluczem jest parathormon (PTH), który w organizmie kontroluje poziom wapnia we krwi i jest stosowany w leczeniu osteoporozy. Badacze odkryli, iż dodanie PTH do szczurzych ścięgien sprawiło, iż są stały się one twardsze, a także nastąpił wzrost macierzy chrząstki i ekspresja większej liczby genów związanych z produkcją chondrocytów, komórek odpowiedzialnych za tworzenie chrząstki. Efekty te zaobserwowano zarówno w hodowlanych komórkach pobranych ze ścięgien Achillesa szczurów, jak przy podawaniu do ścięgien od żywych zwierząt.
W badaniach zaobserwowano lepszą regenerację łąkotki, a także zabezpieczenie przed wtórnym uszkodzeniem chrząstki. Ponadto metoda nie spowodowała kostnienia, czyli twardnienia tkanek miękkich. Naukowcy zauważyli, iż ekspresja genów zaangażowanych w tworzenie nowych chondrocytów wzrosła już w przeciągu 4 tygodni od leczenia. Eksperci podkreślają, iż konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań, by uskutecznić metodę.
Źródło: newatlas.com, szpitalnaklinach.pl, centrum-kore.pl
