Nietoperze znane są ze umiejętności przenoszenia groźnych wirusów (choćby eboli) bez poważniejszych następstw dla ich zdrowia. Naukowcy z Duke-NUS Medical School w Singapurze odkryli białko, które może być inspiracją do stworzenia nowych strategii zwalczania chorób zapalnych u ludzi.
– Nietoperze przyciągają dużą uwagę jako prawdopodobny rezerwuar wirusa SARS-CoV-2 odpowiedzialnego za pandemię COVID-19. Ale ta wyjątkowa zdolność do przyjmowania i przetrwania infekcji wirusowych może mieć również bardzo pozytywny wpływ na zdrowie ludzi, jeżeli uda nam się zrozumieć i wykorzystać sposób, w jaki to osiągają – powiedział profesor Wang Lin-Fa z programu Duke-NUS Emerging Infectious Diseases (EID), starszy autor z badania.
Zespół z Duke-NUS odkrył, iż białko nietoperza o nazwie ASC2 ma niezwykle dużą zdolność do hamowania kompleksów białek zwanych inflamasomami, ograniczając w ten sposób stan zapalny. Zbyt silna reakcja zapalna powoduje poważne objawy wielu chorób.
Inflamasomy to wewnątrzkomórkowe kompleksy białkowe, które odpowiadają za inicjowanie procesów zapalnych na skutek zakażeń lub stresu komórkowego. Oprócz regulacji stanów zapalnych inflamasomy wpływają na przebieg i rozwój chorób autoimmunologicznych czy powstawanie nowotworów.
– Wyniki badań sugerują, iż wysoka aktywność ASC2 jest kluczowym mechanizmem, za pomocą którego nietoperze utrzymują stan zapalny pod kontrolą, co ma wpływ na ich długą żywotność i wyjątkowy status rezerwuaru wirusów – wyjaśnił dr Matae Ahn z SingHealth Duke-NUS, pierwszy autor badania.
Szczegółowa analiza nietoperzowego białka ASC2 pozwoliła zidentyfikować w jego cząsteczce cztery aminokwasy, dzięki którym tłumiło ono stany zapalne lepiej niż odpowiadające mu ludzkie białko.
– Ekspresja białka nietoperza u genetycznie zmodyfikowanych myszy tłumiła stany zapalne i zmniejszała nasilenie chorób wywoływanych przez różne czynniki wyzwalające, w tym wirusy – wskazała Vivian Chen, współautorka badania i doktorantka w Duke-NUS.
Następnym krokiem zespołu ma być zbadanie potencjału ich odkryć w leczeniu ludzi. – Złożyliśmy patenty na podstawie tej pracy i szukamy komercyjnych partnerów w celu opracowania leków na ludzkie choroby wywołane przez inflamasomy – powiedział prof. Wang.