W obliczu rosnących wyzwań zdrowotnych współczesnego społeczeństwa i przeciążenia systemu ochrony zdrowia, coraz większego znaczenia nabiera zawód naturopaty – biotechnicznego specjalisty pracującego na styku wiedzy przyrodniczej, fizyki i etyki zawodowej. Choć bywa mylony z medycyną alternatywną czy – co gorsza – z szarlatanerią, w rzeczywistości jest to prawnie uregulowany zawód rzemieślniczy, wpisany do rejestru profesji o uznanych standardach egzaminacyjnych.
Naturopatia, bazująca na wielowiekowych tradycjach i naturalnych metodach dbania o zdrowie, odgrywa istotną rolę w polskim systemie ochrony zdrowia. W ciągu ostatniej dekady zawód naturopaty zyskał szczególne uznanie wśród pacjentów poszukujących holistycznych i naturalnych form wsparcia zdrowotnego. Dzięki połączeniu dawnych praktyk kulturowych, współczesnych badań oraz pasji specjalistów, naturopatia stanowi cenne uzupełnienie konwencjonalnej medycyny akademickiej.
Wartość tej profesji leży nie tylko w skuteczności stosowanych metod, ale także w głębokim zrozumieniu potrzeb człowieka jako całości – fizycznej, psychicznej i duchowej – wyjaśniał Eugeniusz Winiecki, inicjator założycielskiego zjazdu Polskiej Izby Gospodarczej Naturopatów, który 25 marca odbył się w Warszawie. – Dzięki pracy naturopatów rośnie społeczna świadomość znaczenia terapii naturalnych, które wspomagają harmonizację organizmu oraz stanowią istotny element profilaktyki zdrowotnej. Coraz więcej osób, często rozczarowanych ograniczeniami klasycznych terapii, domaga się możliwości wyboru i dostępu do różnych form leczenia m.in. akupunktury, homeopatii, osteopatii i chiropraktyk. Metody te istnieją od bardzo dawna i skutecznie odpowiadają na potrzeby pacjentów.
Zgromadzenie specjalistów wskazuje, iż choć medycyna konwencjonalna pełni nadrzędną rolę w systemie opieki zdrowotnej, to inne podejścia nie powinny z nią konkurować, ale współistnieć i się uzupełniać. Taka synergia może znacząco przyczynić się do poprawy zdrowia społeczeństwa.
Dzięki zaangażowaniu i profesjonalizmowi naturopatów w Polsce, wzrosła świadomość społeczna na temat terapii naturalnych, ich skuteczności i bezpieczeństwa. Zawód naturopaty, łączący w sobie elementy wiedzy rzemieślniczej, tradycji i współczesnej nauki, ma przed sobą świetlaną przyszłość – jako pełnoprawna, ceniona profesja wspierająca zdrowie Polek i Polaków, podsumował Eugeniusz Winiecki.
Zawód z fundamentem w prawie i nauce
Zawód naturopaty pojawił się w polskiej klasyfikacji zawodów już w latach 90., kiedy to Instytut Pracy i Polityki Socjalnej opracował charakterystyki nowych profesji na potrzeby gospodarki rynkowej. W 2015 roku, na mocy uchwały Zarządu ZRP nr 9/2015, naturopata został oficjalnie wpisany na listę rzemiosł. To nie przypadek – jak podkreślają rzeczoznawcy Izby Rzemieślniczej oraz MŚP w Katowicach, mistrzowie Zdzisław Hudak i Jan Mackiewicz, naturopata działa na styku biologii, fizyki i technologii, a jego zadaniem nie jest leczenie, ale wsparcie i regulacja naturalnych procesów organizmu.
Na zajeciu: Eugeniusz Winiecki i Zdzisław Hudak
Niemedyczny, ale komplementarny
Wbrew obiegowym opiniom, naturopatia nie wchodzi w kompetencje medycyny. Co więcej – ją wspiera, uzupełnia i wzmacnia. Jak czytamy w materiałach rzeczoznawców: „Przesłaniem działania naturopaty jest wsparcie oddziaływań medycznych komplementarnymi, niemedycznymi zasobami natury. […] W technice analogią jest odwołanie się do naprawy i regulacji przepływów energii – np. w obwodach sterowania i automatyki”.
Zawód ten obejmuje szeroki zakres technik – od dietoterapii i masaży relaksacyjnych po bioenergoterapię, terapię kolorami, magnetoterapię, refleksoterapię czy fitoterapię. Są to działania pozamedyczne, których celem jest utrzymanie lub przywracanie równowagi (homeostazy) organizmu – w fazach, które nie wymagają interwencji lekarskiej czy hospitalizacji.
Biotechniczna praktyka pod pełną kontrolą
Dostęp do zawodu nie jest przypadkowy. Droga do uzyskania tytułu mistrza naturopaty to szkolenie zawodowe, kursy, praktyka i egzamin zawodowy – zarówno praktyczny, jak i teoretyczny. Wymagania obejmują znajomość anatomii, fizjologii, BHP, technologii, maszynoznawstwa oraz materiałoznawstwa, a także zasady etyki zawodowej. Po egzaminie kandydat składa ślubowanie i otrzymuje dokumenty potwierdzające kwalifikacje – m.in. EUROPASS, uznawany w całej UE.
Nie leczenie – ale odpowiedzialna usługa osobista
Zarówno w przeszłości, jak i dziś, zawód naturopaty figuruje w działach usługowych i pozamedycznych (np. PKD 86.90.D czy 86.96.Z). Jak podkreślają mistrzowie Hudak i Mackiewicz: „Nie powinniśmy sięgać po zbiorową odpowiedzialność, gdy problemem są pojedyncze przypadki naruszeń prawa. Ci, którzy udają lekarzy, powinni ponosić indywidualną odpowiedzialność”. Stąd nacisk na profesjonalizm, etykę i jasne rozróżnienie kompetencji.
Głos środowiska rzemieślniczego
Dziś środowiska związane z rzemiosłem apelują o: uznanie naturopaty za zawód regulowany, przywrócenie go do działu usług osobistych, wprowadzenie precyzyjnych zapisów prawnych chroniących klienta i wykonawcę. To głos nie tylko rozsądku, ale i troski o dobro obywatela, który ma prawo wyboru formy wsparcia zdrowotnego – przy zachowaniu pełnej świadomości, iż naturopata to nie lekarz, ale profesjonalista biotechniczny o wysokich kwalifikacjach.
W stronę przyszłości
W czasach kryzysów zdrowotnych, braku dostępu do specjalistów i rosnącej popularności profilaktyki, zawód naturopaty może stać się filarem nowoczesnej, komplementarnej kultury zdrowotnej. Jak zauważają autorzy opracowania: „Oby w tym klęskę nie poniósł człowiek cierpiący, potrzebujący pomocy, świadomie wybierający naturoterapeutyczne wsparcie kwalifikowanych rzemieślników”.
Jolanta Czudak
