Nasilenie objawów złego funkcjonowania nerek wzrasta przed dializą i spada po niej

Zdjęcie: 123RF


U pacjentów w starszym wieku z niewydolnością nerek bardzo istotne jest zmniejszenie nasilenia objawów.

Rozpoczynanie dializ może w różny sposób wpływać na poszczególne objawy związane z niewydolnością nerek.

Interdyscyplinarna holenderska grupa badawcza zajęła się zmianami objawów zależnymi od dializowania, zwłaszcza obciążeniem nimi przed i po rozpoczęciu dializy u starszych pacjentów.

Analizy wykonano w ramach europejskiego badania jakości (EQUAL), które jest badaniem trwałym, prospektywnym i wieloośrodkowym a odbyło się z udziałem pacjentów w wieku ≥65 lat, u których eGFR incydentalny wynosił ≤20 ml/min na 1,73 m2.

Za pomocą wskaźnika objawów dializy (DSI) oceniano 30 objawów co 3-6 miesięcy w latach 2012-2021. Wyniki dla liczby objawów wahają się od zera do 30, a dla obciążenia od zera do 150, przy czym wyższe wyniki wskazują na większą dotkliwość objawów.

Korzystając z modeli efektów mieszanych, zbadano objawy w ciągu roku poprzedzającego i rok po rozpoczęciu dializy.

Do badania włączono 456 pacjentów dializowanych, którzy wypełnili co najmniej jeden DSI w ciągu roku przed lub po dializie. W chwili rozpoczęcia dializy średni wiek (SD) uczestników wynosił 76 (+-6) lat, 75 proc. stanowili mężczyźni, średni eGFR wynosił 8 (3) ml/min na 1,73 m2, 44 proc. miało cukrzycę, a 46 proc. choroby układu krążenia .

W roku poprzedzającym rozpoczęcie dializy liczba objawów wzrosła o +3,6 (95% CI), a nasilenie objawów zwiększyło się o +13,3 (95% CI). Rok później liczba objawów zmieniła się o - 0,9 (95% CI), a obciążenie zmniejszyło się o - 5,9 (95% CI).

Na początku dializy „zmęczenie”, „zmniejszenie zainteresowania seksem” i „trudności z podnieceniem seksualnym” miały najwyższą częstość występowania odpowiednio 81 proc., 69 proc. i 68 proc., z obciążeniem 2,7, 2,4 i 2,3, odpowiednio.

„Zmęczenie” nieco ustąpiło po rozpoczęciu dializy, podczas gdy rozpowszechnienie i nasilenie objawów seksualnych dalej wzrastało. Istotną rolę odgrywały też objawy skórne, zwłaszcza swędzenie.

Nasilenie objawów znacznie wzrosło przed i ustabilizowało po rozpoczęciu dializy.

„Zmęczenie”, „zmniejszenie zainteresowania seksem” i „trudności z podnieceniem seksualnym” uznano za najbardziej uciążliwe, z których tylko „zmęczenie” nieco poprawiło się po rozpoczęciu dializy. Jak widać z danych bardzo istotny jest moment rozpoczęcia dializowania, który trzeba ustalać indywidualnie - stwierdzili holenderscy badacze.

Opracował Marek Meissner