MPV w morfologii krwi – kiedy oznaczyć wskaźnik?

termedia.pl 6 godzin temu

Zdjęcie: 123RF

MPV (Mean Platelet Volume) – średnia objętość płytki krwi – to wskaźnik morfologiczny określający średni rozmiar trombocytów. Jest pomocny w ocenie funkcji płytek krwi oraz procesów związanych z ich wytwarzaniem w szpiku kostnym.

Czym jest MPV?

MPV mierzy przeciętną objętość pojedynczej płytki krwi. Parametr ten odzwierciedla aktywność metaboliczną i funkcjonalność trombocytów – większe płytki krwi są zwykle młodsze i aktywniejsze, podczas gdy mniejsze są starsze i mniej funkcjonalne. MPV jest rutynowo oceniany w ramach morfologii krwi.

Kiedy wykonać badanie MPV?

MPV jest oznaczane automatycznie w morfologii krwi, szczególnie przy podejrzeniu:

zaburzeń liczby płytek krwi, takich jak trombocytopenia (obniżona liczba) lub trombocytoza (zwiększona liczba),
chorób związanych z układem krzepnięcia (skłonność do krwawień lub zakrzepów),
diagnostyki i monitorowania schorzeń hematologicznych (np. w trakcie leczenia małopłytkowości),
oceny funkcji szpiku kostnego.

Wartości referencyjne MPV

MPV wynosi zwykle 7–12 fl (femtolitrów). Różnice w wartościach referencyjnych mogą występować między laboratoriami.

Podwyższone MPV

Wysokie wartości MPV mogą wskazywać na:

niedobór płytek krwi (trombocytopenia) – organizm wytwarza większe i młodsze płytki w odpowiedzi na ich destrukcję,
choroby mieloproliferacyjne, takie jak nadpłytkowość samoistna,
choroby zapalne, w których aktywacja płytek jest zwiększona,
niedobór żelaza – wpływa na większe rozmiary nowo wytworzonych płytek,
cukrzycę – wzrost MPV może być związany z mikrozapaleniem naczyń,
choroby sercowo-naczyniowe – wyższe MPV wiąże się z większym ryzykiem zakrzepów i zawału.

Niskie MPV

Obniżone wartości MPV mogą oznaczać:

zmniejszoną produkcję płytek krwi – wynikającą z supresji szpiku kostnego, np. w przebiegu aplazji szpiku,
choroby przewlekłe – jak niewydolność nerek – które wpływają na funkcję szpiku,
stany po transfuzji krwi – gdzie dominują mniejsze, starsze płytki,
małopłytkowość o przyczynach immunologicznych – gdy dominują mniejsze płytki krwi.

Znaczenie diagnostyczne

MPV należy interpretować w połączeniu z liczbą płytek krwi (PLT):

wysokie MPV + niska liczba płytek (PLT): może sugerować ich intensywną destrukcję (np. w ITP – immunologicznej plamicy małopłytkowej),
niskie MPV + niska liczba płytek: wskazuje na upośledzoną produkcję w szpiku kostnym.

W trosce o jakość badania

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej i Kolegium Medycyny Laboratoryjnej dotyczących badania morfologii krwi w przypadku postępowań mających na celu pobranie krwi na badanie morfologii krwi należy uwzględnić zachowanie procedur przednalitycznych, w szczególności:

przygotowanie pacjenta: pacjent powinien być poinformowany o konieczności unikania intensywnego wysiłku fizycznego przed pobraniem krwi oraz o ewentualnych wymaganiach dotyczących poszczenia,
pobranie próbki: krew należy pobierać z żyły łokciowej, stosując odpowiednie techniki aseptyczne, aby uniknąć hemolizy i kontaminacji próbki,
rodzaj probówki: do badania morfologii krwi zaleca się użycie probówek z antykoagulantem EDTA,
czas i warunki transportu: próbki powinny być dostarczone do laboratorium w ciągu 2 godzin od pobrania, w temperaturze pokojowej, aby zapewnić stabilność komórek krwi.

Morfologia – pozostałe wyniki