Długi COVID (long COVID) określa się też skrótem PCC (Post-COVID Conditions). To przewlekłe schorzenie, które rozwija się u pacjentów po przebyciu infekcji SARS-CoV-2. Terminem tym określa się złożone, wieloukładowe zaburzenia charakteryzujące się ponad 200 możliwymi objawami, w tym utrzymującym się zmęczeniem, upośledzeniem funkcji poznawczych („mgłą mózgową”), dusznością i bezsennością. Objawy te mogą wystąpić choćby 3 miesiące po infekcji. Naukowcy cały czasu szukają przyczyn tego schorzenia i próbują określić grupy ryzyka pacjentów, najbardziej narażonych na jego wystąpienie.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oficjalnie definiuje PCC jako objawy trwające co najmniej dwa miesiące, zwykle rozpoczynające się w ciągu trzech miesięcy od pierwotnej infekcji. Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii pokazują, iż w marcu 2023 r. ponad 1,9 miliona osób (2,9% populacji) cierpiało na długi COVID, co podkreśla wagę identyfikacji i łagodzenia czynników ryzyka.
- Czytaj również: Long-Covid istnieje i daje się nam we znaki. Jednym z nich zaburzenia nastroju…
W czasopiśmie Clinical Infectious Diseases opublikowano niedawno wyniki szeroko zakrojonej analizy retrospektywnej dotyczącej tego zagadnienia. Jej autorzy badali wpływ stosowania metforminy na ryzyko rozwoju długiego COVID. Pod lupę wzięto osoby z nadwagą i otyłością.
Metformina jest lekiem pierwszego rzutu w cukrzycy typu 2. Najbardziej znana ze swojej umiejętności obniżania poziomu glukozy we krwi. Lek ten wykazał jednak też silne adekwatności przeciwzapalne. Wykazano też, iż aktywuje najważniejszy czujnik energii komórkowej, kinazę białkową aktywowaną przez AMP (AMPK), która może zakłócać replikację wirusa. Niemniej dokładne mechanizmy takiego działania pozostają niejasne.
Metformina i long COVID
Wspomniane badanie wykorzystało dane z ponad 1,8 miliona obserwacji 624 308 osób w Wielkiej Brytanii. Wykazało ono, iż u pacjentów z nadwagą/otyłością, którzy rozpoczęli leczenie metforminą w ciągu 90 dni (w trzech kolejnych symulacjach badań) po zakażeniu COVID-19, zaobserwowano 64% zmniejszenie prawdopodobieństwa późniejszej diagnozy długiego COVID.
Zdaniem autorów analizy, wskazuje ona na potencjalne korzyści ze stosowania metforminy w łagodzeniu przebiegu długiego COVID. Szczególnie u osób z nadwagą/otyłością. To obszerne, przeprowadzone w warunkach rzeczywistych badanie dostarcza też dowodów sugerujących, iż wczesne leczenie metforminą może znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju długiego COVID w tej populacji.
Warto jednak zaznaczyć, iż jako badanie obserwacyjne, wyniki te wskazują na związek, ale nie mogą potwierdzić związku przyczynowo-skutkowego. Szczególnie, iż mechanizmy działania leku metformina pozostają niejasne. Uważa się jednak, iż potencjalne działanie przeciwzapalne i przeciwwirusowe metforminy może mieć w tym udział.
- Czytaj również: Nieoczekiwane odkrycie dotyczące działania metforminy
Co istotne, wyniki te mogą nie przekładać się na osoby o prawidłowej masie ciała. Zdaniem autorów badania kolejnym krokiem powinno być przeprowadzenie zakrojonych na szeroką skalę, randomizowanych badań kontrolowanych w celu potwierdzenia związku przyczynowo-skutkowego i wyjaśnienia roli metforminy w globalnej strategii leczenia schorzeń po COVID-19.
Źródło:
- Chaichana, U., Man, K. K. C., Ju, C., Makaronidis, J., & Wei, L. (2025). Effect of Metformin on the Risk of Post-coronavirus Disease 2019 Condition Among Individuals With Overweight or Obese: A Population-based Retrospective Cohort Study. Clinical Infectious Diseases. DOI – 10.1093/cid/ciaf429. https://academic.oup.com/cid/advance-article/doi/10.1093/cid/ciaf429/8244943
©MGR.FARM
