Czym są kamienie kałowe?
Kamienie kałowe to tak naprawdę ciężka postać zaparcia, w której kał, złuszczone komórki nabłonka jelitowego i soki jelitowe tworzą twardą, odwodnioną masę. Najczęściej lokalizują się w końcowym odcinku jelita grubego w esicy i odbytnicy. Ich powstawanie to proces długotrwały, dlatego spotyka się je głównie u osób z przewlekłymi zaparciami lub tendencją do wstrzymywania wypróżnień.
Objawy kamieni kałowych
Najczęściej pacjenci zgłaszają się do lekarza z powodu uporczywych zaparć, które nie ustępują mimo stosowania odpowiedniej diety czy leków przeczyszczających. Do typowych objawów należą:Reklama
ból i uczucie rozpierania w jamie brzusznej, trudności i bolesność podczas oddawania stolca, biegunka z przepełnienia - płynny stolec przeciskający się przez złogi kałowe, wzdęcia i uczucie niepełnego wypróżnienia.
To właśnie biegunka często bywa myląca, pacjenci, chcąc poradzić sobie z zaparciem, sięgają po środki przeczyszczające. Leki te upłynniają wyższe partie mas kałowych, które następnie "przeciekają" przez twarde kamienie, wywołując wodniste stolce, ale nie rozwiązując problemu.
Jak rozpoznać kamienie kałowe?
Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na badaniu lekarskim. Doświadczony specjalista może wyczuć duże złogi już podczas badania brzucha czy badania per rectum (przez odbyt). Pomocne są także badania obrazowe, takie jak zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej, sigmoidoskopia, czyli endoskopowe badanie końcowego odcinka jelita, a w niektórych przypadkach tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.
Kamienie kałowe - czynniki ryzyka
Ryzyko powstawania kamieni kałowych rośnie, gdy mamy do czynienia z przewlekłymi zaparciami. Sprzyja temu zarówno styl życia, jak i choroby przewlekłe. Najczęściej dotyczy osób:
odżywiających się dietą ubogą w błonnik i pijących mało płynów, unikających aktywności fizycznej, leczonych opioidami (morfina, kodeina, oksykodon), nadużywających środków przeczyszczających, po udarach i z innymi schorzeniami neurologicznymi, cierpiących na choroby przewodu pokarmowego (zespół jelita drażliwego, celiakię, choroby zapalne jelit), z zaburzeniami hormonalnymi, np. niedoczynnością tarczycy.
Kamienie kałowe - dlaczego nie wolno lekceważyć?
Nieleczone kamienie kałowe mogą prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Najgroźniejszą z nich jest niedrożność jelit, czyli całkowite zablokowanie pasażu treści pokarmowej. Objawia się ona silnym bólem brzucha, wymiotami, gorączką i zawsze wymaga pilnej hospitalizacji.
Inne możliwe powikłania to:
owrzodzenia i martwica ściany jelita, perforacja, czyli przedziurawienie jelita i wylanie się treści do jamy brzusznej, krwawienia z przewodu pokarmowego, ostre zapalenie wyrostka robaczkowego (gdy kamień zatka jego ujście), nawracające zapalenia uchyłków jelita grubego.
Jak zapobiegać powstawaniu kamieni kałowych?
Kamienie kałowe to poważna, choć rzadko omawiana konsekwencja przewlekłych zaparć. Nieleczone prowadzą do powikłań zagrażających zdrowiu i życiu pacjenta, w tym do niedrożności jelit czy perforacji.
Najlepszą metodą ochrony przed tym schorzeniem jest profilaktyka, w tym odpowiednia dieta, nawodnienie, aktywność fizyczna i reagowanie na pierwsze sygnały zaparć. Warto także pamiętać, iż przewlekłe problemy z wypróżnianiem zawsze powinny być skonsultowane z lekarzem, aby uniknąć poważnych konsekwencji.
Profilaktyka opiera się na prostych zasadach, które wspierają prawidłową pracę jelit. Konieczna jest dieta bogata w błonnik - warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i rośliny strączkowe zwiększają objętość stolca i ułatwiają wypróżnienia, oraz odpowiednie nawodnienie - picie odpowiedniej ilości płynów (co najmniej 1,5-2 litry dziennie) zapobiega odwodnieniu mas kałowych. ich uzupełnieniem powinna byc aktywność fizyczna - regularny ruch pobudza perystaltykę jelit.
Istotne jest unikanie nadużywania środków przeczyszczających - ich przewlekłe stosowanie może paradoksalnie nasilać zaparcia, oraz regularne wypróżnianie. Nigdy nie należy ignorować naturalnego parcia na stolec.
Należy też zadbać o leczenie chorób przewlekłych - osoby z zaburzeniami hormonalnymi, neurologicznymi czy przewlekle stosujące leki powinny pozostawać pod kontrolą lekarza.
Źródło:https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5311478/
CZYTAJ TAKŻE:
