Marek Kos o nocnych i świątecznych dyżurach aptek

termedia.pl 16 godzin temu

Zdjęcie: PAP/Paweł Supernak

– Aktualne rozwiązania, oparte na analizie potrzeb i większej elastyczności, pozwalająna bardziej efektywne zarządzanie dostępnością usług farmaceutycznych oraz wydatkowanie środków publicznych w sposób efektywny i celowy – stwierdził wiceminister zdrowia Marek Kos, odpowiadając na interpelację poselską.

Posłanka Sylwia Bielawska z Koalicji Obywatelskiej w zapytaniu do ministra zdrowia przekazała, iż jej biura poselskiego wpłynęła petycja Rady Powiatu w Świdnicy w sprawie zmiany zapisów art. 94 ustawy Prawo farmaceutyczne.

- Rada Powiatu w Świdnicy stwierdziła w petycji, iż wprowadzone w 2023 r. zmiany Prawa farmaceutycznego uwzględniły jedynie oczekiwania środowiska farmaceutycznego, ale zupełnie pominęły potrzeby mieszkańców w dostępie do leków oraz ograniczyły rolę samorządów powiatowych w zakresie koordynacji ustalania nocnych i świątecznych dyżurów aptek – wskazała posłanka.

Zdaniem Rady Powiatu w Świdnicy samorządy powiatowe, w szczególności mające siedzibę w mieście liczącym powyżej 40 tys. mieszkańców, postawione zostały w niezręcznej sytuacji, ponieważ to one w przypadku stwierdzenia potrzeby zapewnienia dyżurów w porze nocnej po godz. 23 w dni robocze oraz po godzinie 18 w dni wolne i święta mają obowiązek opłacenia pełnionych dyżurów przez aptekę z własnych środków.

– Ustawa nie wskazuje również wysokości stawki godzinowej pełnionego dyżuru, jaką miałby płacić powiat, nie została także ustalona formuła finansowania takiego zadania, co budzi wątpliwości, czy wydatek taki zostanie zaakceptowany przez regionalną izbę obrachunkową – podkreśliła posłanka.

Według Rady Powiatu w Świdnicy ograniczenie przez ustawodawcę czasu trwania dyżurów nocnych w aptekach jest niekorzystne dla mieszkańców powiatu.

Rada zwróciła uwagę na niemożliwość realizacji dyżurów wyłącznie przez jedną aptekę z uwagi na ograniczone zasoby kadrowe aptek.

– W świetle obecnych przepisów samorząd powiatowy nie jest w stanie zrealizować wymienionych zapisów ustawy Prawo farmaceutyczne i zaspokoić potrzeb mieszkańców w tym zakresie – podkreśliła.

– Rada Powiatu w Świdnicy stwierdziła, iż apteki powinny mieć obowiązek pełnienia nocnego i świątecznego dyżuru według harmonogramu ustalonego przez zarząd powiatu – przytoczyła posłanka Bielewska, kierując do resortu zdrowia zapytanie, czy ministerstwo rozważa podjęcie prac dotyczących rewizji wprowadzonych w 2023 r. zmian w funkcjonowaniu nocnych i świątecznych dyżurów aptek.

Wiceminister zdrowia Marek Kos odpowiadając na inrerpelację podkreślił, iż nie zgadza się z twierdzeniem, iż zmiany w zakresie dyżurów aptek wprowadzone w 2023 r. stanowią jedynie uwzględnienie oczekiwań środowiska farmaceutycznego. Zaznaczył, iż w tej chwili obowiązujące rozwiązania stanowią odpowiedź na wieloletnie apele zarówno władz powiatowych oraz podmiotów prowadzących apteki o problemach związanych z realizowaniem podejmowanych uchwał z uwagi na nierentowność całonocnego dyżurowania.

– Określenie na nowo zasad dotyczących wyznaczania aptek do pełnienia dyżurów było przedmiotem prac Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a obowiązujące brzmienie przepisów jest wynikiem współpracy z władzami samorządowymi. W ramach dokonanej nowelizacji zdecydowano, aby odejść od podstawowej zasady przymusowego wyznaczania dyżurujących aptek na rzecz dobrowolności. Jednocześnie ustalono, iż rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych znajdujących się na terenie powiatu jest dostosowany do potrzeb ludności. Ustawodawca określił zakres godzinowy dyżurów finansowanych ze środków publicznych pokrywanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia uznając go za dostateczny dla zapewnienia potrzeb obywateli. Dokonano tego na podstawie analizy danych o realizacji recept w godzinach nocnych oraz w dni wolne od pracy, z której wynikało, iż po godzinie 23 ich skala jest znikoma – tłumaczył Kos.

Powyższe doprowadziło do wniosku, iż zobowiązanie odgórnie dyżurowania w pełnym wymiarze z zapewnieniem finansowania z budżetu państwa nie znajduje uzasadnienia.

– Pełnienie dyżurów nie ma na celu udostępnienie usług aptecznych osobom, które nie chcą korzystać w ciągu godzin dziennych z otwartych aptek – podkreślił wiceminister Kos. Dodał zarazem, iż w przypadku zagrożenia zdrowia i życia pacjent powinien zgłosić się na szpitalny oddział ratunkowy, gdzie otrzyma leki niezbędne do stabilizacji stanu zdrowia.

Wiceszef resortu zaznaczył, iż aktualnie obowiązujące przepisy u.p.f. nie wykluczają możliwości wyznaczania aptek prowadzących dyżury aptecznych w dowolnej skali, o ile finansowanie ich następowałoby ze środków powiatu. . Ustawa nie ogranicza również kwestii lokacji takiej apteki w wymiarze przestrzennym (geograficznym).

– Instytucja prawna dyżurów aptecznych służyć ma mieszkańcom powiatu, jako pewnej całości, a nie jedynie pojedynczych miejscowości. Dlatego też w zasadniczej większości przypadków apteki dyżurujące prawdopodobnie będą wyznaczane w większych skupiskach ludzkich danego powiatu. Takie rozwiązanie jest w ocenie ministerstwa wystarczające w kontekście tego, iż dostęp do farmakoterapii na terenie powiatu w dni świąteczne czy w porze nocnej ma być możliwy, co nie musi koniecznie oznaczać zapewnianie dostępu do usług aptecznej w każdej aptece w dni świąteczne i o niestandardowych porach – wyjaśnił Kos.

– To organ wykonawczy powiatu ocenia, czy na jego terenie zaspokojone są potrzeby lokalnej społeczności w zakresie dostępu do usług aptecznych. Analizy potrzeb zarząd powiatu dokonuje samodzielnie, dostępnymi sobie środkami i metodami – dodał.

Odnosząc się do informacji uzyskanych posłankę o braku wskazania wysokości stawki godzinowej pełnionego dyżuru jaką miałby płacić powiat Kos przekazał, iż z ustawy jasno wynika, iż finansowanie dyżurów aptek ma postać wynagrodzenia ryczałtowego w kwocie stanowiącej równowartość 3,5 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w przeliczeniu na jedną godzinę faktycznie przeprowadzonego dyżuru.

Przywołany przepis odnosi się do stawki finansowanej z Narodowyn Funduszem Zdrowia, jak też stawki pokrywanej ze środków powiatu.

Kos zaznaczył, iż powrót do poprzedniego modelu organizacji dyżurów nocnych i świątecznych aptek nie znajduje uzasadnienia.

– Aktualne rozwiązania, oparte na analizie potrzeb i większej elastyczności, pozwalają na bardziej efektywne zarządzanie dostępnością usług farmaceutycznych oraz wydatkowanie środków publicznych w sposób efektywny i celowy – podkreślił wiceminister.