Mapa potrzeb zdrowotnych – rekomendacje dotyczące farmaceutów

Nowa mapa potrzeb zdrowotnych, choć w niewielkim stopniu, wspomina również o farmaceutach. W rozdziale mówiącym o poprawie wydajności pracy kadry medycznej wskazano na potrzebę przekazania farmaceutom niektórych zadań lekarzy z zakresu opieki nad osobami przewlekle chorymi.

W dokumencie „Mapa potrzeb zdrowotnych na okres od 1 stycznia 2027 r. do 31 grudnia 2031 r.” (obwieszczenie ukazało się dzienniku urzędowym ministra zdrowia pod koniec czerwca br.) poświęcony jest osobny podrozdział w części dotyczącej kadr medycznych. Według danych z Centralnego Wykazu Pracowników Medycznych oraz danych NFZ i GUS liczba wszystkich farmaceutów pracujących w 2023 r. wynosiła 34,3 tysiące (91,1 farmaceutów na 100 tys. ludności). Co istotne, ta liczba może nie pokrywać się ze statystykami międzynarodowymi – ze względu na różnice metodologiczne. A to może utrudniać obiektywne porównania. Według Eurostatu i OECD, w RP w 2022 r. było 28,5 tys. farmaceutów tj. 77,3 farmaceutów na 100 tys. ludności i plasuje nas mniej więcej w połowie stawki europejskiej.

Wskaźnik liczby farmaceutów na 100 tys. ludności jest zróżnicowany regionalnie. Najwyższy występuje w województwach: mazowieckim, małopolskim i pomorskim. Najniższy wskaźnik odnotowano dla województw: lubuskiego, warmińsko-mazurskiego i opolskiego.

Według opracowania, średni wiek pracujących farmaceutów w Polsce w 2023 r. wynosił 42,6 lat. Farmaceuci w wieku emerytalnym stanowili 14 proc.

Rozkład wieku farmaceutów ukazuje stosunkowo wysoki udział farmaceutów w przedziale 32-45 lat. Jednocześnie mamy relatywnie niewielką liczbę farmaceutów po 60. roku życia.

Z dokumentu wynika, iż w 2023 r. 60 proc. wszystkich farmaceutów pracujących w Polsce było zatrudnionych w jednostkach ochrony zdrowia posiadających kontrakt z NFZ. Prawie 58 proc. farmaceutów pracowało w ramach zaopatrzenia w wyroby medyczne – które realizuje większość aptek. Tylko nieco ponad 4 proc. farmaceutów realizowało inne usługi w aptekach zakontraktowanych z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Omawiany dokument przybliża też zagadnienie kształcenia farmaceutów. Jak czytamy, na przestrzeni ostatnich 4 lat liczba studentów I roku na kierunku farmacja odnotowuje tendencję spadkową. Jednak okazuje się, iż taka liczba wciąż zapewnia wymienialność pokoleniową.

W rekomendacjach odnoszących się do kadr medycznych znajduje się zapis mówiący o poprawie wydajności pracy kadry medycznej. Jednym z wymienionych sposobów na jej osiągniecie ma być przekazanie niektórych zadań lekarzy z zakresu opieki nad osobami przewlekle chorymi farmaceutom. Odbędzie się to poprzez stworzenie kompleksowego systemu opieki farmaceutycznej oraz wzrost roli farmaceutów w leczeniu chorych.

Farmaceutów i apteki ujęto również w rekomendacjach dla poszczególnych województw. W przypadku województwa lubuskiego i województwa warmińsko-mazurskiego rekomenduje się zwiększenie liczby farmaceutów oraz studentów kierunku farmacja. Mgr.farm zwraca jednak uwagę, iż na terenie obu województw nie mamy w tej chwili wydziałów farmaceutycznych.

Z kolei apteki uwzględniono w działaniach zwiększających skłonność do szczepień. Dla wszystkich 16 województw zalecono promocję szczepień prowadzonych w aptekach.

Przeczytaj także: „Farmaceuci w top 10 najlepiej ocenianych zawodów”