Magnez i Potas jako wsparcie organizmu w okresie jesienno-zimowym

Chcąc wesprzeć nasz organizm powinniśmy systematycznie uzupełniać codzienną dietę o dodatkowe ilości magnezu i potasu. Okazuje się bowiem, iż zarówno magnez jak i potas odgrywają niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu organizmu, szczególnie w stanach przemęczenia i obniżonej odporności. O co dokładnie chodzi?

POTAS I MAGNEZ – DWA NAJWAŻNIEJSZE KATIONY W ORGANIZMIE

Nie bez przyczyny potas i magnez uznawane są za dwa niezwykle istotne pierwiastki dla sprawnego funkcjonowania organizmu. Należy pamiętać, iż magnez bierze udział w ponad połowie wszystkich przemian metabolicznych w naszym organizmie [1]! Związek ten jest aktywatorem ponad 300 reakcji enzymatycznych i jakikolwiek spadek jego poziomu w organizmie wyraźnie odbija się na tempie i jakości przemian metabolicznych [2]. Jaką rolę pełnią w organizmie wspomniane kationy?

Potas odpowiada m.in. za regulację gospodarki wodnej organizmu, ma istotny wpływ na prawidłowy rytm serca, wspomaga zaopatrywanie mózgu w tlen oraz wpływa na aktywność skurczową mięśni szkieletowych [3]. Pierwiastek ten korzystnie wpływa także na regulację ciśnienia tętniczego krwi. Z kolei magnez bierze udział w regulacji stężenia glukozy we krwi, wspiera organizm w walce ze stresem, redukuje zmęczenie a także pełni istotną rolę w produkcji energii komórkowej [4].

SKUTKI NIEWYSTARCZAJĄCEJ ILOŚCI MAGNEZU I POTASU W ORGANIZMIE

Jak pokazują badania, spora część społeczeństwa może zmagać się z niewystarczającą zawartością magnezu i potasu w organizmie. Niedostateczna zawartość tych pierwiastków ma znaczący wpływ na funkcjonowanie organizmu. Spadek zawartości magnezu może być przyczyną wystąpienia:

• zaburzeń rytmu serca
• zmęczenia i znużenia
• problemów z koncentracją i pamięcią
• brakiem energii i przemęczeniem
• zwiększoną podatnością na stres [2,4,5,6,7].

Szczególnie istotne dla okresu jesienno-zimowego są dwa ostatnie punkty: narażenie na stres oraz przemęczenie. Okazuje się bowiem, iż zbyt mała ilość magnezu zwiększa podatność organizmu na stres, a ten z kolei może upośledzać funkcje układu odpornościowego zmniejszając aktywność komórek tego właśnie układu [7,9].

Z kolei spadek zawartości potasu w organizmie może wiązać się z:

• osłabieniem pracy mięśni
• wzrostem ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych
• zmęczeniem [3,4,8].

KIEDY WARTO UZUPEŁNIĆ ZASOBY MAGNEZU I POTASU W ORGANIZMIE?

Zwyczajowa dieta nie zapewnia w większości przypadków wymaganej podaży magnezu i potasu [1,3,5]. Okazuje się także, iż przetwarzanie żywności zmniejsza w niej zasoby potasu i magnezu [3]. Dodatkowo liczne schorzenia przewodu pokarmowego, takie jak stany zapalne jelit czy też biegunki zmniejszają wchłanianie i zwiększają wydalanie tych pierwiastków [1,3,8]. Dodatkowo stosowanie środków antykoncepcyjnych czy też antybiotyków ogranicza zasoby magnezu w organizmie, podobnie jak większość leków diuretycznych zasoby potasu [1,5]. Z kolei wysiłek fizyczny czy też narażenie na stres (co w dzisiejszych czasach jest nieuniknione) znacząco zwiększają zapotrzebowanie na magnez [5].

Badania pokazują także, iż starszy wiek to istotny czynnik ryzyka niewystarczających ilości magnezu [10]. Należy pamiętać, iż osoby starsze wykazują zwykle zwiększone zapotrzebowanie na magnez. Wynikać to może ze zmniejszonego wchłaniania składników mineralnych, co z kolei jest efektem pogarszającej się funkcji narządów [12]. Dodatkowo osoby w podeszłym wieku mają obniżony apetyt i zmniejszone pragnienie, co przekłada się na mniejszej dostarczanie magnezu wraz z dietą [12].

A zatem narażenie na stres, profilaktyka chorób układu sercowo-naczyniowego, współwystępujące choroby przewlekłe, okresy zmęczenia i spadku energii, a także podeszły wiek i przyjmowanie niektórych leków stanowią istotne wskazanie do uzupełnienia zasobów magnezu i potasu w organizmie.

NIE MA MAGNEZU BEZ POTASU I NA ODWRÓT

W kontekście uzupełniania zasobów magnezu i potasu warto pamiętać o tym, iż dobrym rozwiązaniem jest jednoczesne uzupełnianie obydwu tych pierwiastków. Dlaczego? Okazuje się, iż spadek zawartości potasu często wynika z niewystarczających zasobów magnezu w organizmie [3]. Wszystko dlatego, iż pompa sodowo-potasowa, która odpowiada za migrację potasu między wnętrzem komórek a przestrzenią międzykomórkową potrzebuje do prawidłowego działania jonów magnezu. Spadek zawartości magnezu upośledza zatem poprawną gospodarkę potasu.

ASPARGIN TO LEK Z MAGNEZEM I POTASEM

Lekiem, który stanowić może cenne źródło magnezu i potasu w ramach uzupełnienia ich niedoborów w organizmie jest Aspargin [11]. Produkt leczniczy Aspargin zawiera 54mg jonów potasu oraz 17mg jonów magnezu w 1 tabletce. Aktualne rekomendacje zalecają, aby dzienne spożycie magnezu wynosiło 320mg dla kobiet i 420mg dla mężczyzn oraz około 3500mg potasu [2,3,11]. Aspargin stanowi zatem jednoczesne źródło dwóch najważniejszych kationów w organizmie. Wskazany jest do stosowania w celu uzupełnienia niedoborów tych pierwiastków m.in. po przebytych chorobach zakaźnych, w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca czy też w przypadkach stosowania niektórych leków (np. środków moczopędnych) [11]. Aspargin wpisuje się zatem w wytyczne dotyczące konieczności zapewnienia organizmowi wymaganej zawartości magnezu i potasu, bez których funkcjonowanie organizmu – również w okresie jesienno-zimowym – może być zaburzone.

OTC/A/XII/MF2/2024

Literatura:

1. Terelak J.F., Walasek L., Ligocki P., Tarnowski A. Wpływ niedoboru magnezu na sprawność umysłową i motoryczną człowieka. Studia Psychologica. 2003; 4:87-105

2. Karmańska A., Stańczak A., Karwowski B. Magnez aktualny stan wiedzy. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2015; XLVIII4:677-689.

3. Mączyńska J. Potas i magnez – sztuka suplementacji.. Medycyna po Dyplomie. 2018;11.

4. Potas – zdrowie ukryte w warzywach i owocach, https://sklep.drjacobs.pl/userdata/public/assets/Czytelnia/Ksi%C4%85%C5%BCka%20R%C3%B3wnowaga%20kwas%C3%B3w%2C%20zasad%20i%20minera%C5%82%C3%B3w%2035-44.pdf

5. Iskra M., Krasińska B., Tykarski A. Magnez – rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka.Nadciśnienie Tętnicze. 2013;17,6.

6. Bancerz B., Duś-Żuchowska M., Cichy W., Matusiewicz H. Wpływ magnezu na zdrowie człowieka. . PrzeglądGastroenterologiczny. 2012; 7(6): 359-366

7. Nowicka-Zuchowska A. Wpływ magnezu i potasu na układ sercowo-naczyniowy.Lek w Polsce. 2020; 50,30,348:15-19.

8. Chamienia A. Gospodarka potasowa – podstawy teoretyczne i codzienna praktyka lekarska. Choroby Serca i Naczyń. 2004: 1,2:97-107.

9. Rolińska A., Furmaga J., Czyżewski W. Wpływ stresu na układ odpornościowy w przebiegu choroby nowotworowej z perspektywy biomedycznej. Psychoonkologia. 2017;21(2):58-65.

10. Barbagallo M., Belvedere M., Dominguez L.J. Magnesium homeostasis and aging.Magnesium Research. 2009; 22(4):235-246.

11. Charakterystyka Produktu Leczniczego Aspargin.

12. Papierkowski A. Znaczenie magnezu w praktyce lekarskiej. Część I. Przyczyny i objawy zaburzeń gospodarki magnezowej. Medycyna Rodzinna. 2002; 1:31-34.

13. Wpływ niedoboru magnezu na sprawność umysłową i motoryczną człowieka, J.F.Terelak, L. Walasek, P.Ligocki, A.Tarnowski, Studia Psychologica nr 4, 2003, 87-105

14. Magnez aktualny stan wiedzy, Aleksandra Karmańska, Andrzej Stańczak, Bolesław Karwowski, Bromat. Che. Toksykol. – XLVIII, 2015, 4, 677-689

15. Potas i magnez – sztuka suplementacji, Justyna Mączyńska, Medycyna po Dyplomie, 2018,11

16. Potas – zdrowie ukryte w warzywach i owocach, https://sklep.drjacobs.pl/userdata/public/assets/Czytelnia/Ksi%C4%85%C5%BCka%20R%C3%B3wnowaga%20kwas%C3%B3w%2C%20zasad%20i%20minera%C5%82%C3%B3w%2035-44.pdf

17. Magnez – rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka, Maria Iskra, Beata Krasińska, Andrzej Tykarski, Nadciśnienie Tętnicze rok 2013, tom 17, nr 6

18. Wpływ magnezu na zdrowie człowieka, Bartłomiej Bancerz, Monika Duś-Żuchowska, Wojciech Cichy, Henryk Matusiewicz, Prz Gastroenterol 2012; 7(6): 359-366

19. Wpływ magnezu i potasu na układ sercowo-naczyniowy, Anna Nowicka-Zuchowska, Lek w Polsce, Vol 30, Nr 05’20 (348)

20. Gospodarka potasowa – podstawy teoretyczne i codzienna praktyka lekarska, Andrzej Chamienia, Choroby Serca i Naczyń 2004, tom 1, nr 2, 97-107

21. Wpływ stresu na układ odpornościowy w przebiegu choroby nowotworowej z perspektywy biomedycznej, Agnieszka Rolińska, Jacek Furmaga, Wojciech Czyżewski, Psychoonkologia 2017, 21(2): 58-65

22. Magnesium homeostasis and aging, Mario Barbagallo, Mario Belvedere, Ligia J. Dominguez, Magnesium Research 2009;22 (4): 235-46

23. Charakterystyka Produktu Leczniczego Aspargin