🐞🌿 Wstęp dla dzieci: Czym jest natura?

— Dzieci, czy wiecie, co to jest natura?

Natura to wszystko to, co nas otacza i co powstało samo, bez pomocy ludzi. To drzewa, kwiaty, ptaki, motyle, trawy i chmury na niebie. Natura to szum wiatru, ciepło słońca i śpiew ptaków o poranku.

To miejsce, gdzie żyją zwierzęta i rosną rośliny. Możemy ją dotykać, słuchać, wąchać i oglądać. Natura jest jak wielki, kolorowy ogród, który zmienia się w każdej porze roku.

Dziś będziemy poznawać naturę wszystkimi zmysłami: dotykiem, wzrokiem, słuchem i węchem — jak prawdziwi badacze! Zamienimy się w małych odkrywców i zobaczymy, co natura chce nam pokazać i opowiedzieć.

🔔 Krótka rozmowa po wprowadzeniu:

• Co najbardziej lubicie w naturze?
• Czy macie swoje ulubione miejsca: łąkę, las, park?
• Jaki dźwięk natury jest najpiękniejszy?

🪻 (Możesz też przynieść dzieciom liść, kamyk, gałązkę lub kwiatek i powiedzieć:)

— Popatrzcie! To właśnie kawałek natury. Delikatny, pachnący, prawdziwy. Dziś znajdziemy takich skarbów jeszcze więcej!

📚 Cel ogólny:

• Rozwijanie integracji sensorycznej (dotyk, węch, słuch, propriocepcja).
• Kształtowanie uważności i koncentracji na bodźcach płynących z otoczenia.
• Rozbudzanie ciekawości poznawczej i budowanie pozytywnych doświadczeń zmysłowych.

🎯 Cele szczegółowe:

• Dziecko rozpoznaje i nazywa wrażenia zmysłowe.
• Dziecko ćwiczy uważne słuchanie, patrzenie, dotykanie.
• Dziecko relaksuje się na łonie przyrody i rozwija umiejętności samoregulacji.

👧🧒 Grupa wiekowa:

• Przedszkolaki (3–6 lat) i uczniowie młodszych klas (7–9 lat), dzieci z ASD, ADHD, SI.

⏳ Czas trwania:

• 45 minut – 1 godzina

📍 Miejsce:

• Ogród, park, polana, łąka, teren przy placówce (lub w razie niepogody – sala z przygotowanymi materiałami przyrodniczymi).

🧰 Materiały:

• Pojemniki z różnymi naturalnymi materiałami: kamyki, trawa, liście, kora drzew, kwiaty, mech.
• Woreczki sensoryczne (z zamkniętymi materiałami do dotykania).
• Nagrania dźwięków natury (np. śpiew ptaków, szum wiatru) lub realne otoczenie.
• Proste lupy.
• Karty pracy: „Co czuję? Co widzę? Co słyszę?” — obrazki do uzupełnienia lub pokolorowania.

🌳✨ Opowieść na powitanie: Wędrówka z Naturą

Dawno, dawno temu, w krainie pełnej zielonych lasów, kolorowych łąk i błyszczących jezior, mieszkała Pani Natura. Była bardzo mądra i potrafiła mówić — ale nie tak, jak my, ludzie. Jej słowa były ukryte w szumie wiatru, zapachu kwiatów i śpiewie ptaków.

Pani Natura kochała dzieci, bo wiedziała, iż mają serca otwarte na jej sekrety. Pewnego letniego poranka zaprosiła małych wędrowców na wyjątkową podróż. Miała dla nich zadanie:
„Otwórzcie oczy szeroko i patrzcie uważnie. Otwórzcie uszy i słuchajcie. Wyciągnijcie dłonie i dotykajcie świata wokół. Wąchajcie zapachy wiatru i kwiatów. A wtedy… odkryjecie moje tajemnice.”

Każde dziecko, które wyruszyło w tę podróż z Naturą, zaczynało dostrzegać rzeczy, które wcześniej ukrywały się w gąszczu zieleni:
– delikatne nitki pajęczyn tańczące w słońcu,
– kamyki o najdziwniejszych kształtach,
– zapachy świeżej trawy i mchu,
– ptasie piosenki, które brzmiały jak opowieści.

Pani Natura uczyła ich cierpliwości, uważności i euforii z małych odkryć. A dzieci? Dzieci zaczęły patrzeć na świat tak, jak nigdy wcześniej — z zachwytem i ciekawością.

Dziś i my wyruszymy na taką wędrówkę. Zostaniemy przyjaciółmi Natury i poznamy jej sekrety wszystkimi naszymi zmysłami. Gotowi?

🌿🌼

🔔 Po opowieści możesz zapytać:

• Jak myślicie, co Pani Natura chce nam dzisiaj pokazać?
• Czym chcielibyście się z nią zaprzyjaźnić — z wiatrem, drzewem, a może kwiatem?
• Kto z was lubi słuchać śpiewu ptaków lub czuć zapach trawy?

📖 Przebieg zajęć

1. 🔔 Powitanie i wprowadzenie (5 minut)

• Krótka rozmowa: Co to jest natura? Co możemy spotkać w ogrodzie, w lesie?
• Wyjaśnienie dzieciom, iż dziś zamienimy się w badaczy przyrody: będziemy odkrywać świat wszystkimi zmysłami.

2. 👣 Spacer sensoryczny (20–25 minut)

• Dotyk: Dzieci dotykają różnych faktur — gładkiej kory, miękkiej trawy, szorstkich liści, chłodnych kamyków.
  • Pytania pomocnicze: Co czujesz? Czy to jest miękkie czy twarde?
• Słuch: Przystanki na nasłuchiwanie: ptaki, wiatr, szum liści.
  • Ćwiczenie uważności: Zatrzymajmy się i zamknijmy oczy – czego słuchamy?
• Wzrok: Oglądanie drobnych szczegółów przyrody przez lupy: żyłki liści, kolorowe płatki, owady.
  • Zadanie: Znajdź coś zielonego / coś żółtego / coś o ciekawej fakturze.
• Węch: Wąchanie kwiatów, ziół, roślin.
  • Ćwiczenie: Co przypomina Ci ten zapach? Czy jest przyjemny?

3. 🎨 Zajęcia plastyczne — Mapa moich odkryć (10–15 minut)

• Rysowanie lub przyklejanie naturalnych elementów (liści, kwiatków) na kartkę papieru jako mapy sensorycznej.
• Dzieci mogą podpisać lub opowiedzieć, co najbardziej im się podobało.

4. 🧘 Krótka relaksacja na zakończenie (5 minut)

• Leżenie na trawie / matach — zamykamy oczy i słuchamy dźwięków przyrody.
• Proste ćwiczenie oddechowe: „Oddychajmy jak drzewa – spokojnie i głęboko.”

5. 🗨️ Podsumowanie (5 minut)

• Co dziś odkryliśmy?
• Który zmysł najbardziej się dziś „bawił”?
• Jak się teraz czujemy?

✏️ Uwagi dla nauczyciela/terapeuty:

• Używaj prostego języka i opisów — zachęcaj dzieci do używania przymiotników (ciepły, szorstki, pachnący).
• Zwracaj uwagę na indywidualne reakcje dzieci — niektóre mogą być wrażliwe na dotyk lub zapachy.
• Dostosuj intensywność bodźców do możliwości sensorycznych grupy.
• Jeśli dzieci nie mogą wyjść na dwór — przygotuj „kącik przyrody” w sali.

📌 Cele terapeutyczne zajęć:

• Wzmacnianie integracji sensorycznej.
• Rozwijanie uważności i zdolności koncentracji.
• Redukcja napięcia i stresu.
• Kształtowanie pozytywnych skojarzeń z przyrodą.

🌞🌼 Wierszyk – „Tajemnica natury”

Natura to czarodziejka, co bez słów opowiada,
Szepce w liściach, wietrze, w kwiatach — wciąż coś nam powiada.
W promieniu słońca, w śpiewie ptaków, w zapachu trawy świeżej,
Kto uważnie patrzy, słucha — ten natury widzi ducha.

Dziś wędrujemy ścieżką ciszy, dotyku, zapachów, kolorów —
By odkryć, co natura skrywa w swych zakamarkach czar. 🌿

🌻 Jak użyć wierszyka?

• Przeczytaj go dzieciom na początku zajęć spokojnym, ciepłym głosem.
• Zrób chwilę ciszy — poproś, by zamknęły oczy i wyobraziły sobie naturę jako czarodziejkę.
• Możesz zapytać:
  • Jak myślicie, co dzisiaj natura nam opowie?
  • Jakie skarby ukryła przed naszymi oczami?