Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek skierował w marcu do minister zdrowia Izabeli Leszczyny pismo, w którym prosił o rozważenie możliwości zainicjowania zmiany przepisów regulujących wystawianie recept na bezpłatne leki dla osób do 18. roku życia oraz osób w wieku powyżej 65 lat. Jest pozytywna odpowiedź ze strony resortu.
Lekarze psychiatrzy wykluczeni
Zgodnie z obowiązującymi przepisami poza lekarzami i pielęgniarkami podstawowej opieki zdrowotnej recepty na bezpłatne leki mogą wystawiać lekarz lub pielęgniarka w ramach umowy z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz lekarz w ramach umowy z zakresu leczenia szpitalnego w związku z zakończeniem tego leczenia. Pozbawieni takiej możliwości są lekarze placówek opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.
W praktyce oznacza to, iż pacjenci do 18. r.ż oraz osoby w wieku 65+ wypisywane z oddziału psychiatrycznego nie mogą przy tym otrzymać recepty na bezpłatne leki. Podobna sytuacja dotyczy również pacjentów centrów zdrowia psychicznego dla dorosłych, ośrodków II i III poziomu referencyjnego nowego modelu opieki psychiatrycznej dla dzieci młodzieży, jak również poradni zdrowia psychicznego, zespołów leczenia środowiskowego czy oddziałów dziennych.
– Wykluczenie możliwości wystawiania recept na bezpłatne leki przez lekarzy psychiatrów jest niezrozumiałe. Dodatkowo bardzo negatywnie jest to odbierane przez środowisko lekarzy psychiatrów, którzy odczytują to jako brak zaufania i kolejny przejaw dyskryminacji psychiatrii. Nie jest bowiem jasne, z jakich powodów recepty na bezpłatne leki stosowane w zaburzeniach psychicznych mogą wystawiać lekarze rodzinni, pielęgniarki, lekarze specjaliści innych dziedzin medycyny, a nie mogą lekarze psychiatrzy – napisano w dokumencie RPO, który zwrócił się do MZ w dokonanie zmian legislacyjnych w tej kwestii.
Pozytywna odpowiedź ministerstwa
Odpowiadając na pismo rzecznika praw obywatelskich Marcina Wiącka, wiceminister zdrowia Marek Kos podkreślił, że kwestia rozszerzenia grona preskryptorów w programie dostępności darmowych leków dla osób do ukończenia 18. albo po ukończeniu 65. roku życia została rozważona przez resort.
– Propozycja ta, nie wyłącznie wprawdzie, ale również (wobec wielu analogicznych) została pozytywnie rozpatrzona, albowiem minister zdrowia podjął działania w kierunku zmiany obecnego stanu prawnego w analizowanej materii. Jednakże, aby móc przedstawić informację o skuteczności tych działań, projekt legislacyjny realizujący ww. postulaty musiał uzyskać pozytywną opinię Zespołu do spraw programowania prac rządu i zostać wpisany do Wykazu Prac Legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, co też miało miejsce, przy czym dopiero 17 czerwca 2024 r. Od tego dnia ww. projekt legislacyjny realizujący powyższe widnieje w wykazie pod pozycją UD75 – wskazano w dokumencie.
– W związku z powyższym postulat zgłoszony przez Rzecznika Praw Obywatelskich został nie tylko rozważony, ale również zostały podjęte działania pozwalające na zainicjowanie jego realizacji – podkreślił wiceminister Kos.
Poniżej pełna treść odpowiedzi wiceministra zdrowia Marka Kosa na pismo RPO: