Lęk społeczny, znany również jako fobia społeczna, jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży. To zaburzenie polega na wyraźnym i nieuzasadnionym lęku przed sytuacjami społecznymi, które może prowadzić do unikania kontaktów z ludźmi i izolacji społecznej.
Warto zaznaczyć, iż lęk społeczny nie jest normalnym zachowaniem społecznym i nie jest po prostu introwersją czy nieśmiałością. To zaburzenie wpływa na codzienne życie i funkcjonowanie dziecka lub młodzieży, a jeżeli pozostanie nieleczony, może prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych i społecznych.
Objawy lęku społecznego u dzieci i młodzieży
Objawy lęku społecznego u dzieci i młodzieży mogą różnić się w zależności od wieku i osobowości. Oto kilka najczęstszych objawów:
- Unikanie kontaktów z ludźmi lub trudności w nawiązywaniu nowych znajomości.
- Trudności w mówieniu publicznym, np. przedstawianie projektów w szkole lub wygłaszanie przemówień.
- Nadmierne zmartwienie się reakcjami innych ludzi na ich zachowanie, wygląd lub słowa.
- Fizyczne objawy, takie jak drżenie, pocenie się, przyspieszone bicie serca lub nudności.
- Ogólny niepokój przed sytuacjami społecznymi, a także lęki związane z konkretnymi sytuacjami, np. jedzenie w restauracji lub wizyta u lekarza.
- Odczuwanie silnego stresu przed wydarzeniami społecznymi choćby tygodnie lub miesiące wcześniej.
Przyczyny lęku społecznego u dzieci i młodzieży
Przyczyny lęku społecznego u dzieci i młodzieży są złożone i zróżnicowane. Oto kilka czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju lęku społecznego u dzieci i młodzieży:
- Genetyka – Badania wykazały, iż lęk społeczny może mieć podłoże genetyczne i być dziedziczony.
- Stres i traumy – Doświadczenie stresujących lub traumatycznych wydarzeń, takich jak przemoc w rodzinie lub przeżycie wypadku, może prowadzić do rozwoju lęku społecznego.
- Niska samoocena – Niskie poczucie własnej wartości może prowadzić do unikania kontaktów społecznych i rozwoju lęku społecznego.
- Brak umiejętności społecznych – Brak umiejętności społecznych, takich jak nawiązywanie kontaktów, prowadzenie rozmów czy radzenie sobie w grupie, może przyczynić się do rozwoju lęku społecznego.
- Nauka przez doświadczenie – Dzieci i młodzież, którzy doświadczyli negatywnych reakcji ze strony innych ludzi lub byli narażeni na krytykę, mogą rozwinąć lęk społeczny.
- Wpływ mediów społecznościowych – Stały dostęp do mediów społecznościowych i porównywanie się z innymi może prowadzić do rozwoju lęku społecznego i niskiej samooceny.
Leczenie lęku społecznego u dzieci i młodzieży
Leczenie lęku społecznego u dzieci i młodzieży zwykle składa się z dwóch głównych metod: psychoterapii i farmakoterapii.
Psychoterapia jest najczęstszą metodą leczenia lęku społecznego u dzieci i młodzieży. W zależności od wieku dziecka, terapia może odbywać się indywidualnie lub w grupie. Podczas terapii dziecko uczy się nowych umiejętności społecznych, takich jak nawiązywanie kontaktów, radzenie sobie z krytyką czy negatywnymi emocjami. Psychoterapia może również pomóc dziecku zrozumieć i zmienić negatywne myśli oraz przekonania, które mogą prowadzić do lęku społecznego.
W przypadkach ciężkich zaburzeń lękowych, lekarz psychiatra może zalecić farmakoterapię. W leczeniu lęku społecznego u dzieci i młodzieży najczęściej stosowane są selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). SSRI są bezpieczne i skuteczne w leczeniu lęku społecznego, a ich skutki uboczne są zwykle łagodne i krótkotrwałe. Ważne jest jednak, aby w przypadku zastosowania farmakoterapii przeprowadzić dokładną ocenę ryzyka i korzyści oraz przestrzegać zaleceń lekarza.
Rodzice i opiekunowie mogą również pomóc dziecku lub młodzieży radzić sobie z lękiem społecznym poprzez:
- Wspieranie ich i słuchanie ich potrzeb.
- Udzielanie pomocy w nauce umiejętności społecznych.
- Zapewnianie bezpiecznego środowiska, w którym dziecko może się rozwijać i nabywać nowe umiejętności.
- Unikanie krytykowania lub nagłaśniania problemów dziecka przed innymi ludźmi.
Lęk społeczny to zaburzenie psychiczne, które dotyka wielu dzieci i młodzieży. Może wpływać na codzienne życie i funkcjonowanie, a także prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych i społecznych. Przyczyny lęku społecznego u dzieci i młodzieży są zróżnicowane, ale istnieją skuteczne sposoby leczenia i radzenia sobie z tym zaburzeniem. Rodzice i opiekunowie mogą pomóc dziecku lub młodzieży radzić sobie z lękiem społecznym poprzez wsparcie, słuchanie i zachęcanie do zdobywania nowych umiejętności społecznych.
W placówkach PsychoCare pracują doświadczeni psychoterapeuci, którzy w profesjonalny sposób pomagają dzieciom i młodzieży zmagającej się z lękiem społecznym. Zachęcamy do umówienia wizyty online poprzez stronę www mailowo bądź telefonicznie.
