– Dożylne podawanie przeciwdrgawkowej fosfenytoiny wykazuje skuteczność jako gwałtownie działające leczenie zaostrzenia ostrej neuralgii nerwu trójdzielnego (TN) – sugerują nowe badania.
Neuralgia trójdzielna to ciężkie, powodujące niepełnosprawność zaburzenie bólu twarzy, które często jest opisywane jako uczucie „porażenia prądem”.
W małym badaniu fazy III z udziałem pacjentów z ostrym TN grupa losowo przydzielona do otrzymywania fosfenytoiny dożylnie doświadczyła znacznego zmiejszenia skali bólu po dwóch godzinach od podania w porównaniu z grupą placebo, osiągając pierwszorzędowy punkt końcowy.
Osoby otrzymujące aktywny lek miały również znacznie mniej napadów TN między leczeniem a dawką podtrzymującą, którą otrzymały następnego dnia.
Wyniki zostały zaprezentowane 7 kwietnia br. na dorocznym spotkaniu Amerykańskiej Akademii Neurologii (AAN).
Jak podkreślił główny badacz dr Shusaku Noro, szef oddziału neurochirurgii i dyrektor Centrum Dekompresji Mikronaczyniowej (MVD) w Nakamura Memorial Hospital w Sapporo w Japonii, fosfenytoina pozwala pacjentom „zachować komfort w oczekiwaniu na ostateczne leczenie”.
Ponadto, jeżeli pacjent doświadczy nagłego poważnego ataku z powodu odstawienia lub przerwania leczenia, preparat ten „zapewnia szybką ulgę, umożliwiając choremu powrót do normalnego funkcjonowania”.
W przypadku TN – nagłym jednostronnym bólu wzdłuż gałęzi nerwu trójdzielnego – zaleca się stosowanie leków przeciwpadaczkowych, zwłaszcza karbamazepinę lub okskarbazepinę, którą są zwykle zalecane jako leczenie pierwszego rzutu. Problem w tym, iż niektórzy pacjenci doświadczają uporczywych ataków bólu twarzy już kilka dni później, choćby po monoterapii lub terapii skojarzonej z lekami doustnymi. Specjalista zaznaczył, iż w tej chwili nie ma skutecznych metod leczenia ostrych zaostrzeń TN, poza zabiegiem chirurgicznym.
– Wielu pacjentów na całym świecie przez cały czas cierpi, nie mając dostępu do szybkiej pomocy w przypadku ataków neuralgii nerwu trójdzielnego – powiedział dr Noro.
Fosfenytoina jest sprzedawana w Japonii oraz w kilku innych krajach, w tym w Stanach Zjednoczonych, w celu łagodzenia objawów padaczki. Dr Noro poinformował, iż jego ośrodek stosował ten lek poza wskazaniami rejestracyjnymi dla pacjentów z zaostrzeniem TN, którzy nie mogli otrzymać przebyć zabiegów chirurgicznych.
W styczniu br. wyniki badania obserwacyjnego przeprowadzonego przez doktora i jego zespół zostaly opublikowane w czasopiśmie „Frontiers in Neurology.” Wyniki wykazały, iż u 41 pacjentów z ostrą TN średni wynik w skali numerycznej (NRS) spadł znacznie z 9,85 na początku badania do 0,69 (P <0,001) 2 godziny po podaniu fosfenytoiny dożylnie i pozostał istotny po 12 i 24 godzinach od podania.
Opierając się na tym badaniu, przeprowadzono obecne badanie fazy 3 IFT w pięciu ośrodkach medycznych w Japonii. Wzięło w nim udział 21 osób dorosłych pacjentów z ostrym TN, u których na początku badania uzyskano co najmniej 5 punktów w skali natężenia bólu NRS (średni wynik to 7, skala waha się od 0 – brak bólu, do 10, co oznacza „najcięższy ból, jakiego doświadczyłem”).
Osobom losowo przydzielonym do aktywnego leczenia (n = 11; średni wiek, 63,2 roku; 55 proc. kobiet) podawano 18 mg/kg fosfenytoiny w dniu pierwszym, którą zmniejszono do 7,5 mg/kg raz na dobę w dniach od 2. do 5. Druga grupa otrzymywała dopasowane placebo (n = 10; średni wiek: 67,4 roku; 70 proc. kobiet).
Pierwszorzędowym wynikiem była zmiana wyjściowego wyniku NRS dwie godziny po podaniu dawki początkowej. Wyniki wykazały, iż poprawa wyniku była istotnie większa w grupie aktywnego leku niż w grupie placebo (odpowiednio 0,8 vs 4,6; różnica średniej najmniejszych kwadratów, –6,1 vs –2,4; P = 0,008).
Ponadto zmniejszenie liczby napadów TN od dawki początkowej do momentu podania pierwszej dawki podtrzymującej kolejnego dnia było istotnie mniejsze u osób otrzymujących aktywny lek (2,5 vs 16,1; P = 0,04).
Najczęstszymi zdarzeniami niepożądanymi były: senność (dotykająca pięciu członków grupy fosfenytoiny i jednego członka grupy placebo), obniżone ciśnienie krwi (dotyczące dwóch członków każdej grupy) i nudności (w przypadku odpowiednio dwóch i jednego członka).
Dr Noro wskazał, iż zdarzenia te ustąpiły szybko, a aktywne leczenie było „ogólnie dobrze tolerowane”. W żadnej z grup nie odnotowano zgonów.
– Mając szybki efekt uśmierzający ból, z dobrą tolerancją na ostre zaostrzenia TN z wykorzystaniem fosfenytoiny dożylnej, możemy zapewnić nową jakość leczenia dla pacjentów cierpiących na trudne w kontrolowaniu silne epizody bólowe – napisali autorzy badania.
