Zaburzenia odżywiania, takie jak m.in. anoreksja i bulimia, niosą za sobą poważne konsekwencje – wpływają one negatywnie na funkcjonowanie osoby nimi obarczonej, jak i nierzadko na całe jej otoczenie. Między innymi z tego właśnie powodu aż tak istotne jest ich leczenie – stosowane są w tym przypadku różnorakie metody. Czasami konieczne postępowanie może zadziwiać bliskich chorych osób – zaskakujące może być chociażby to, iż nie zawsze pacjent z zaburzeniami odżywiania hospitalizowany jest na oddziale psychiatrycznym.
Zaburzenia odżywiania uznawane bywają za jedne z najpoważniejszych zaburzeń psychicznych. Przyczyną takiego ich klasyfikowania może być zarówno to, iż miewają one długofalowe, poważne następstwa (takie jak np. uszkodzenia różnych narządów), jak i to, iż zaburzenia odżywiania mogą wpływać na funkcjonowanie zarówno rodzinne, jak i zawodowe osoby nimi obarczonej. Leczenie zaburzeń odżywiania jest więc bezwzględnie konieczne – o tym, jakich konkretnie oddziaływań wymaga dany pacjent, decyduje zarówno rodzaj występującego u niego problemu, jak i stopień jego ciężkości.
Psychoterapia – podstawowa metoda leczenia zaburzeń odżywiania
Różne są poglądy na temat przyczyn zaburzeń odżywiania, ogólnie jednak związane z nimi jest niewłaściwe postrzeganie własnego ciała. To z tego właśnie powodu osoby z anoreksją nieustannie dążyć mogą do postępującej redukcji swojej wagi. Leków, dzięki którym pacjent w pełni zaakceptuje swój wygląd, najzwyczajniej w świecie nie ma – pomóc w przełamaniu niewłaściwych schematów myślowych może psychoterapia.
Pomagać pacjentom z zaburzeniami odżywiania mogą rozmaite oddziaływania terapeutyczne. Zastosowanie znajdują zarówno psychoterapia indywidualna, jak i terapia rodzinna. Ostatnia z wymienionych jest szczególnie istotna u młodych pacjentów z zaburzeniami odżywiania, u których problem miewa swoje źródło właśnie w jakichś trudnościach dotyczących funkcjonowania systemu rodzinnego.
Zaburzenia odżywiania a leczenie szpitalne
Tak jak psychoterapia odgrywa kluczową rolę w leczeniu zaburzeń odżywiania, tak nie zawsze jest ona w stanie pomóc pacjentowi. Mowa tutaj przede wszystkim o osobach ze skrajnie niską masą ciała, u których funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego może być na tyle zaburzone, iż po prostu nie będą one w stanie efektywnie poddać się psychoterapii.
Wtedy, gdy pacjent ma bardzo niską masę ciała, najpierw konieczne może być leczenie szpitalne. Tutaj od razu warto zaznaczyć, iż np. osoba z anoreksją nie zawsze jest hospitalizowana na oddziale psychiatrycznym. W sytuacji znacznego wyniszczenia najpierw niezbędne może być leczenie na oddziale internistycznym czy pediatrycznym, z którego – po przeprowadzeniu leczenia żywieniowego – pacjent może być przekazany na oddział psychiatryczny.
Czasami rodziny są zaskoczone tym, iż leczenie żywieniowe przebiega bardzo wolno – dość oczywiste wydawać by się mogło bowiem to, iż pacjent powinien jak najszybciej odzyskać utraconą masę ciała. Tak jak takie myślenie jest w pełni zrozumiałe, tak nie jest ono zgodne z prawdą – zbyt szybki przyrost masy u osób wyniszczonych grozi bowiem wystąpieniem poważnego problemu, którym jest tzw. zespół ponownego odżywienia.
Powyżej wspomniano przede wszystkim o pacjentach z anoreksją, warto jednak podkreślić, iż hospitalizacji wymagać mogą również i inni pacjenci. Takowymi mogą być m.in. osoby z bulimią, które nie są w stanie powstrzymać się od nasilonych napadów objadania się czy od prowokowania wymiotów.
Dlaczego wczesne leczenie zaburzeń odżywiania jest bardzo ważne?
Nieleczone zaburzenia odżywiania skutkować mogą zdecydowanie poważnymi następstwami – ich skutkiem mogą być m.in. zaburzenia płodności, defekty struktury kośćca czy uszkodzenia serca, które bywają nieodwracalne. Im dłużej zresztą realizowane są zaburzenia odżywiania, tym dłużej może trwać ich leczenie. Ze względu na powyższe wtedy, gdy bliska osoba – rodzic, partner czy przyjaciel – zauważa u ważnego człowieka potencjalne przejawy zaburzeń odżywiania, poszukiwania pomocy należy zaczynać jak najszybciej.
lek. Tomasz Nęcki
Bibliografia:
„Psychiatria”, red. naukowa M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. PZWL, Warszawa 2011
„Psychiatria. Podręcznik dla studentów”, B. K. Puri, I. H. Treasaden, red. wyd. I polskiego J. Rybakowski, F. Rybakowski, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014
Zapraszamy do lektury artykułów:
https://czpfeniks.pl/jak-naklonic-bliska-osobe-do-odwiedzenia-psychiatry/
https://czpfeniks.pl/napady-objadania-i-przeciwdzialanie-ich-skutkom-bulimia/
https://czpfeniks.pl/objawy-anoreksji/
https://czpfeniks.pl/ortoreksja-czyli-zdrowe-odzywianie-ktore-wcale-nie-jest-zdrowe/