Każdego roku Europejczycy leczą samodzielnie około 1,2 mld drobnych dolegliwości, w tym przeziębienie czy niestrawność. Zdaniem ekspertów wzmocnienie tych kompetencji społeczeństwa może być remedium na braki kadrowe w opiece zdrowotnej i jej deficyt budżetowy.
Leki OTC lekiem na odciążenie systemu?
Jak wskazują eksperci, sięganie po leki bez recepty (OTC), suplementy diety i wyroby lecznicze pozwala uniknąć ok. 120 mln konsultacji lekarskich w skali roku, co odpowiada pracy choćby 36 tys. lekarzy pierwszego kontaktu. Samoleczenie generuje w UE oszczędności na poziomie 40 mld euro rocznie – wynika z danych przedstawionych podczas 61. konferencji AESGP, która odbyła się w Warszawie.
– Badania w Europie pokazały, że osoby zgłaszające się do lekarza w sprawach, którymi mogłyby się zająć same, ponoszą dodatkowe koszty, podczas gdy mogłyby pójść do apteki i same dobrać odpowiednie produkty, rozwiązując tym samym swój problem. Przykładowo w Polsce dałoby się w ten sposób zaoszczędzić 11 euro na jednej wizycie. Podobnie to wygląda w przypadku większości państw europejskich, szczególnie na południu i północy Europy. Za to już w najbogatszych krajach te oszczędności na niepotrzebnych wizytach u lekarzy mogą wynieść choćby 40 euro – mówi agencji Newseria Luis Rhodes Baiao, dyrektor ds. relacji publicznych w Association of the European Self-Care Industry (AESGP).
W świetle raportu „Rola samoleczenia w systemie opieki zorientowanym na wartość zdrowotną”, przygotowanego przez Uczelnię Łazarskiego we współpracy z Polskim Związkiem Producentów Leków Bez Recepty – PASMI w 2024 roku, przeciętny Europejczyk obecnie oszczędza dzięki samoleczeniu 2,18 euro w porównaniu z wizytą u lekarza. Poziom oszczędności w przypadku polskich pacjentów może być jednak niższy, co wynika z niższych kosztów dostępu do świadczeniodawcy (brak współpłacenia przez pacjenta za wizyty). Raport wskazuje również, iż ok. 55 proc. drobnych dolegliwości występujących u pacjentów w Polsce podlega samoleczeniu, co plasuje nas na pierwszym miejscu w Unii Europejskiej. Na drugim biegunie są takie kraje jak Portugalia, Hiszpania, Szwecja czy Norwegia, gdzie udział samoleczenia wynosi mniej niż 20 proc.
Zbędne i niezbędne wizyty u lekarza
Przedstawiciel AESGP podkreśla, że każda ze zbędnych wizyt zabiera lekarzom czas, który mogliby poświęcić na leczenie pacjentów z cięższymi chorobami. Biorąc pod uwagę braki kadrowe w służbie zdrowia, rozwiązanie drobnych problemów zdrowotnych samodzielnie przez pacjentów może znacząco zredukować liczbę wizyt.
– W Europie brakuje pracowników służby zdrowia. Gdyby pacjenci sami rozwiązywali swoje drobne problemy zdrowotne, moglibyśmy zmniejszyć liczbę wizyt u lekarzy o 120 mln. Gdybyśmy przeliczyli to na czas pracy, jest to około 2,5 godziny dziennie na jednego lekarza, który mógłby wykorzystać ten czas na dokształcanie się albo poświęcić go na leczenie pacjentów, których choroby wymagają większego zaangażowania czasu – wyjaśnia Luis Rhodes Baiao.
Bardzo istotną rolę w odciążeniu systemu zdrowotnego odgrywa powszechna dostępność leków bez recepty. Według danych przedstawionych na 61. konferencji AESGP, która odbyła się w Warszawie pod hasłem „Profilaktyka poprzez samoleczenie”, Europa bez dostępu do leków OTC potrzebowałaby 120 tys. dodatkowych lekarzy rodzinnych lub każdy z obecnie pracujących musiałby wydłużyć swój dzień pracy o 2,4 godziny. Co więcej, dzięki samoleczeniu jako pacjenci oszczędzamy ok. 1 mld godzin rocznie.
– Gdyby Europejczycy chodzili do lekarza za każdym razem, gdy mają drobne dolegliwości lub lekko chorują, kosztowałoby to system opieki zdrowotnej 120 tys. dodatkowych etatów. Przeliczając na czas pracy ze strony pracowników służby zdrowia, to każdy lekarz w Europie musiałby pracować dłużej o 2,5 godziny dziennie. Byłby to czas, którego nie mogliby poświęcić na przykład na pomoc pacjentom cierpiącym na poważne i skomplikowane choroby – tłumaczy dyrektor ds. relacji publicznych w AESGP.
Samoleczenie narzędziem obniżania presji na system
Ekspert podkreśla, iż samoleczenie może być narzędziem obniżenia presji na europejskie systemy opieki zdrowotnej, w których budżety i tak są już bardzo napięte. Często nie są wystarczające, aby zapłacić za innowacyjne rozwiązania, a czasem też za zwykłe leki lub finansowanie szpitali czy też pracowników służby zdrowia.
– Gdyby w Europie samoleczenie było powszechniejsze, moglibyśmy uwolnić środki finansowe dla systemu opieki zdrowotnej. Oczywiście musi to być połączone ze świadomością zdrowotną – pacjenci muszą potrafić bezpiecznie zadbać o własne zdrowie w sytuacjach, gdy mogą sami nim zarządzać, sami oceniać swój stan i wdrażać leczenie – mówi Luis Rhodes Baiao.
Powiązane
Jakie są filtry powietrza?
Polecane
Duże ćwiczenia służb mundurowych w powiecie nowotomyskim
Plecionkowe sofy na taras – czy to dobra opcja?
Warto dbać o zdrowie…
