Kto jest winien narastającej fali zakażeń pałeczką krztuśca?

euroimmun.pl 2 miesięcy temu

Krztusiec, znany również jako koklusz, jest zakaźną chorobą dróg oddechowych wywoływaną przez bakterię Bordetella pertussis. Charakterystyczną cechą krztuśca są występujące cyklicznie, co 4–5 lat, epidemie wyrównawcze. Obecnie, ten naturalny cykl zachorowań został dodatkowo wzmocniony przez wzrost liczby przypadków, który nastąpił po rezygnacji z obostrzeń obowiązujących w trakcie pandemii COVID-19. Złagodzenie restrykcji, takich jak noszenie maseczek, dystans społeczny i zamknięcie szkół, przyczyniło się do nagłego zwiększenia transmisji wielu różnych patogenów, w tym pałeczki krztuśca. W rezultacie, w 2024 roku na całym świecie notuje się dramatyczny wzrost zachorowań na krztusiec, co stanowi poważne wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej. W Europie od początku 2023 do kwietnia 2024 zdiagnozowano blisko 60 000 chorych. Według danych Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC, ang. European Centre for Disease Prevention & Control) oznacza to dziesięciokrotny wzrost w porównaniu z analogicznym okresem w latach 2021–2022. Co więcej, eksperci uważają, iż dostępne dane są niedoszacowane, a wiele przypadków, zwłaszcza u dorosłych, pozostaje nierozpoznanych.

Zapoznaj się z ofertą testów serologicznych w kierunku krztuśca

Długofalowe skutki pandemii COVID-19

Obowiązujące w trakcie pandemii restrykcje przyczyniły się do zmniejszenia liczby zachorowań w latach 2020–2021 m.in. na ospę, krztusiec czy grypę. W rezultacie w populacji nie wykształciła się wystarczająca naturalna odporność przeciwdrobnoustrojowa, co w latach „przedpandemicznych” było ważnym zjawiskiem dla zdrowia publicznego i utrzymywania się corocznej liczby nowych przypadków zachorowań na stałym poziomie.

Według brytyjskich naukowców z Uniwersytetu w Southampton, pandemia COVID-19 przyczyniła się również do zmniejszenia zaufania do działań profilaktycznych w postaci szczepień ochronnych. Eksperci podkreślają, iż lobby antyszczepionkowe miało znaczący wpływ na systematyczny spadek wskaźnika wyszczepialności, co pośrednio doprowadziło do gwałtownych wzrostów liczby przypadków „zapomnianych” chorób zakaźnych, w tym krztuśca.

Zakaźność krztuśca

Krztusiec cechuje się bardzo wysoką zakaźnością, osiągającą szczyt w pierwszych dwóch tygodniach choroby. Pałeczki krztuśca mogą jednak przenosić się drogą kropelkową i zakażać kolejne osoby choćby do pięciu tygodni. Zgodnie z aktualną wiedzą jeden chory może zakazić aż 15 osób.

Diagnostyka krztuśca

Choć krztusiec zwykle objawia się uporczywym kaszlem, nasilającym się w godzinach nocnych, przebieg tej infekcji (szczególnie u dorosłych) może być również skąpoobjawowy. Taki nietypowy przebieg krztuśca utrudnia jego prawidłowe rozpoznanie. W związku z tym kluczową rolę w procesie diagnostycznym zakażenia pałeczkami B. pertussis odgrywają badania laboratoryjne. Zalicza się do nich głównie testy molekularne i serologiczne. W przypadku starszych dzieci, młodzieży i osób dorosłych, u których kaszel trwa dłużej niż dwa tygodnie, powszechnie stosuje się badania w kierunku specyficznych przeciwciał (testy serologiczne).

Właściwa diagnostyka i antybiotykoterapia są najważniejsze w ograniczaniu rozprzestrzeniania się krztuśca, ponieważ antybiotyki znacząco skracają okres zakaźności. Dodatkowo, wprowadzenie takich działań jak izolacja chorych jest niezbędne do przerwania łańcucha zakażeń.

Testy laboratoryjne – krztusiec

W swoim portfolio firma EUROIMMUN posiada szeroki wachlarz testów serologicznych, które umożliwiają skuteczną i wiarygodną diagnostykę w kierunku krztuśca. Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami badaniami serologicznymi „pierwszego wyboru” są testy wykrywające przeciwciała przeciwko toksynie krztuścowej (PT, ang. pertussis toxin) w klasie IgG.

Piśmiennictwo