Zaburzenia funkcji poznawczych u osób starszych stanowią narastający problem w kontekście starzejącego się społeczeństwa. W odpowiedzi na to wyzwanie, naukowcy postanowili zbadać, w jaki sposób codzienne wykorzystanie czasu wpływa na sprawność poznawczą osób w podeszłym wieku. Wyniki badania wykazały, iż choćby krótkotrwała aktywność fizyczna o umiarkowanej lub dużej intensywności była istotnie powiązana z lepszymi wynikami w testach mierzących szybkość przetwarzania informacji, pamięć roboczą oraz funkcje wykonawcze, takie jak planowanie i kontrola uwagi.
Przebieg badania
Naukowcy przeanalizowali dane od 585 osób w wieku 65–80 lat, które nie wykazywały objawów zaburzeń poznawczych. Uczestnicy nosili na nadgarstkach specjalne urządzenia mierzące czas spędzany na różnych aktywnościach w ciągu dnia. Ich sprawność umysłową oceniono dzięki kompleksowych testów neuropsychologicznych. Aby dokładnie określić zależności między aktywnością a funkcjonowaniem poznawczym, badacze wykorzystali modele statystyczne. Brały one pod uwagę m.in. wiek, płeć, poziom wykształcenia, wskaźnik masy ciała, czynniki genetyczne oraz miejsce udziału w badaniu.
Czytaj także: Aktywność fizyczna a pamięć – przegląd badań
Aktywność fizyczna a zdolności poznawcze
Wyniki badania wykazały, iż sposób spędzania czasu w ciągu dnia istotnie wiąże się ze sprawnością poznawczą. Związek ten był widoczny w szczególności z szybkością przetwarzania informacji, pamięcią roboczą oraz funkcjami wykonawczymi, takimi jak planowanie i koncentracja. Najsilniejszy związek zaobserwowano w przypadku aktywności fizycznej o umiarkowanej lub dużej intensywności. Im więcej czasu poświęcano na tego typu ruch, tym lepsze były wyniki uczestników w testach poznawczych. Co istotne, zależność ta nie była modyfikowana przez wiek, płeć ani poziom wykształcenia.
Oznacza to, iż zwiększenie intensywnej aktywności fizycznej, choćby kosztem snu, siedzącego trybu życia czy lekkiego ruchu, może pozytywnie wpływać na pamięć roboczą, szybkość myślenia i zdolność koncentracji u osób starszych. Co ciekawe, już niewielki wzrost takiej aktywności – na przykład o pięć minut dziennie – może przynieść wymierne korzyści dla funkcjonowania poznawczego.
Czytaj także: Stosowanie marihuany może prowadzić do upośledzenia pamięci roboczej
Badanie podkreśla, jak istotną rolę w utrzymaniu zdrowia poznawczego może odgrywać regularny ruch. choćby proste formy aktywności, takie jak energiczny spacer czy trucht, mogą wspierać kondycję mózgu. Przyczyniają się również do zachowania sprawności umysłowej w starszym wieku. To ważna wskazówka zarówno dla osób starszych, jak i dla specjalistów planujących działania profilaktyczne.
