Krople oczne z insuliną są preparatem dobrze tolerowanym i w czasie terapii pacjenci nie zgłaszają poważniejszych działań niepożądanych. Mechanizm działania tych kropli opiera się na insulinopodobnym czynniku wzrostu (IGF-1), który wspiera proces gojenia i regeneracji tkanek rogówki.
Jak wykonać krople oczne z insuliną?
Wykonanie recepty zawierającej insulinę może budzić wiele wątpliwości, ponieważ brakuje polskojęzycznych źródeł opisujących szczegóły wykonania tego leku. W zależności od zapisu na recepcie, krople te mogą być sporządzone przy użyciu różnych rozpuszczalników. Najczęściej stosowanym jest 0,9% roztwór chlorku sodu. Zapewnia on odpowiednią stabilność insuliny w roztworze. Przy sporządzaniu kropli używa się wyłącznie jałowych składników. W związku z tym nie ma potrzeby sączenia roztworu przez membranowy sączek wyjaławiający. Wręcz nie jest to zalecana czynność.
Czytaj także: Kiedy i w jaki sposób sączymy roztwory?
W trakcie procesu sporządzania kropli przydatna będzie strzykawka insulinowa, która umożliwi precyzyjne odmierzenie odpowiedniej ilości jednostek insuliny zgodnie z receptą. Insulinę przenosi się do wyjałowionej zlewki, a następnie dodaje 0,9% roztwór soli fizjologicznej. Gotowy roztwór pobiera się do jałowej strzykawki, gdzie delikatnie miesza się insulinę z solą fizjologiczną. Następnie mieszaninę przenosi się do odpowiedniego opakowania, którym może być butelka z wewnętrznym systemem wyjaławiającym do roztworów wodnych lub minimsy. Wszystkie czynności należy wykonywać w loży z laminarnym nawiewem powietrza, aby zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia.
Krople oczne z insuliną na bazie gotowe preparatu
Krople oczne z insuliną mogą być również sporządzone na bazie preparatu “sztucznych łez”. W tym przypadku zaleca się preparat Systane Ultra, który zawiera pochodne naturalnych polimerów, takich jak metyloceluloza, oraz syntetycznych, jak glikol polietylenowy i hydroksypropylguar. Takie krople charakteryzują się większą lepkością, co wydłuża ich czas przebywania na rogówce, a tym samym przyczynia się do skuteczniejszego działania terapeutycznego. Wadą tego rozwiązania jest jednak obecność konserwantów, które mogą opóźniać procesy gojenia i regeneracji rogówki, co może okazać się istotne w kontekście ich długotrwałego stosowania.
Czas terapii wynosi około 21 dni (+/- 7 dni), jednak jest to kwestia indywidualna zależna od pacjenta. Krople insulinowe należy przechowywać w lodówce, w temperaturze od 2 do 8 stopni Celsjusza. Badania wskazują, iż lek ten długo zachowują stabilność, ale dane te różnią się w zależności od publikacji. Termin ważności kropli powinien być więc określony zgodnie z wytycznymi Farmakopei Polskiej (FP XII).
Warto również podkreślić, iż przed zastosowaniem kropli ocznych z insuliną, pacjenci powinni być dokładnie poinformowani o sposobie ich użycia oraz ewentualnych skutkach ubocznych, warto wspomnieć tutaj o tym iż krople zastosowane bezpośrednio z lodówki gdy roztwór jest zimny, mogą powodować uczucie dyskomfortu podczas stosowania. Przeprowadzenie odpowiedniej edukacji pacjenta jest najważniejsze dla efektywności leczenia oraz dla zapewnienia jego bezpieczeństwa.
Przykłady recept
Przykład 1
Rp.
Ins. Humulin R 10 j.m
Sol. 0,9% NaCl ad 10.0
M.f Gtt Opthal.
D.S 3×1 kropla do obu oczu
Sposób wykonania:
- Przygotowanie loży na nawiewem laminarnym oraz niezbędnych utensyliów: wyjałowiona zlewka, strzykawka insulinowa, strzykawka 10 ml, butelka z wewnętrznym systemem wyjaławiającym dla kropli ocznych.
- Przygotowanie niezbędnych składników: ampułka insuliny Humulin R oraz 0,9% jałowy roztwór do wstrzykiwań NaCl.
- Pobranie 10 j.m. insuliny dzięki strzykawki insulinowej i przeniesienie do wyjałowionej, wytarowanej na wadze zlewki.
- Do zlewki dodanie do 10 ml jałowego roztworu 0,9% chlorku sodu.
- Pobranie dzięki strzykawki 10 ml roztworu ze zlewki i delikatnie wymieszanie go w strzykawce.
- Przeniesienie roztworu insuliny z rozpuszczalnikiem do przygotowanej butelki (lub innego opakowania przeznaczonego dla kropli ocznych)
Przykład 2
Rp.
Ins.Actrapid Penfill 10 j.m
Sol. 0,9% NaCl ad 10.0
M.f Gtt Opthal.
D.S 3×1 kropla do obu oczu
Sposób wykonania jest podobny jak poprzedniej recepcie, w związku z tym należy postępować w sposób analogiczny.
Przykład 3
Rp.
Ins. Liprolog 10 j.m
Systane Ultra ad 10.0
M.f Gtt Opthal.
D.S 3×1 kropla do obu oczu
Jest to przykład prezentujący użycie preparatu “sztucznych łez”, sposób postępowania jest analogiczny jak w przykładzie nr 1.
Krople oczne z insuliną to nowa i obiecująca metoda leczenia, która może przynieść wiele korzyści, o ile zostanie adekwatnie przygotowana i zastosowana. Ważne jest, aby krople były odpowiednio sporządzone, przechowywane oraz aby pacjenci wiedzieli, jak je prawidłowo stosować. W miarę zdobywania nowych informacji na temat skuteczności i bezpieczeństwa tego rodzaju terapii, możliwe, iż krople z insuliną znajdą szersze zastosowanie w leczeniu chorób oczu.
Autor: mgr farm. Martyna Brzezińska
Bibliografia:
- Alvarado Fernandez M, Montero Pérez O, GarcÃa Giménez I, Compounding an eye drop formulation of ocoal insuliny for corneal defects rearely to previous treatment: experience in real clinical practice EuropeanJournal of Hospital Pharmacy 2021;28:A20.
- M.H. Le Nguyen, M.S. Naoum, C. Andre, L. Lethier ,S. Limat,C. Fagnoni-Legat,Y. Guillaume, A.S. Gauthier – Physicochemical and microbiological stability of insulin eye drops in an artificial tear vehicle used in the treatment of refractory neurotrophic keratopathy-Journal Français d’Ophtalmologie -Volume 45, Issue 8, October 2022, Pages 860-871
- Iva Krolo,Joséphine Behaegel, Karolien Termote, Barbara de Bruyn, Manon De Schepper, Silke Oellerich,Sorcha Ní Dhubhghaill-The role of topical insulin in ocular surface restoration: A review-Survey of Ophthalmology -Available online 10 April 2024
- https://farmacjapraktyczna.pl/opieka-farmaceutyczna/opieka/konserwanty-w-kroplach-do-oczu
- Moreker MR, Thakre N, Gogoi A, Bhandari RP, Patel RC. Insulinowe krople do oczu na neurotroficzne zapalenie rogówki. Indyjski J Oftalmol. 2023 Lip;71(7):2911-2912. doi: 10.4103/IJO.IJO_872_23. PMID: 37417146; PMCID: PMC10491043.
- Cid-Bertomeu P, Vilaltella M, Martínez M, Mir M, Huerva V. Miejscowa insulina w chorobach powierzchni oka. J Ocul Pharmacol Ther. 2024 Maj;40(4):204-214. doi: 10.1089/jop.2024.0016. Epub 2024 22 marca. PMID: 38527183.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38527183/]
- Wydawnictwo Farmaceutyczne – Receptura apteczna – str 410 – wydanie I
