Mieszkańcy trzech województw odebrali alarmujący komunikat od Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. „Nie dotykaj kapsułki i nie dopuszczaj do nich zwierząt!” – ostrzegają służby. Chodzi o obiekt, który może zagrażać zdrowiu i życiu. Akcja potrwa do 17 października.
Fot. Warszawa w Pigułce
W czwartek około godziny 11:00 telefony tysięcy Polaków rozbrzmiały charakterystycznym dźwiękiem alertu RCB. Wiadomość trafiła do mieszkańców województw łódzkiego, mazowieckiego i świętokrzyskiego.
„Uwaga! 10-17.10 w lasach planowane zrzuty szczepionek dla lisów przeciw wściekliźnie. Nie dotykaj kapsułki i nie dopuszczaj do nich zwierząt!” – czytamy w treści alarmu.
To kolejne województwa objęte ogólnopolską akcją. Wcześniej alerty otrzymali mieszkańcy Podkarpacia (2-11 października) oraz Lubelszczyzny (3-5 października). Teraz przyszedł czas na centralną Polskę.
Co spadnie z nieba nad twoją głową?
Z samolotów nad lasami, polami i łąkami zrzucane będą specjalne przynęty zawierające szczepionkę przeciwko wściekliźnie. Każda dawka ma postać blistra z płynem o wielkości około 3-4 centymetrów, zatopionego w przynęcie o intensywnym zapachu.
Szczepionka wygląda jak kwadratowy batonik w brązowo-zielonym kolorze. Zewnętrzna część to przynęta sporządzona z masy mięsno-rybnej, zawierająca zatopiony w środku blister ze szczepionką. Preparaty będą wydzielać specyficzny zapach, który ma przyciągnąć lisy.
Wewnątrz znajduje się aluminiowo-plastikowy pojemnik z płynną substancją w kolorze pomarańczowym do czerwono-fioletowego. Na blisterze widnieje wielojęzyczny napis: „Uwaga – szczepionka przeciw wściekliźnie”.
Dlaczego absolutnie nie wolno ich dotykać?
Szczepionka została opracowana wyłącznie dla dzikich lisów. Bezpośredni kontakt człowieka ze szczepionką ukrytą w przynęcie wymaga konsultacji medycznej – ostrzegają służby weterynaryjne.
Preparaty zawierają substancje, które mogą być szkodliwe dla innych gatunków. W razie przypadkowego kontaktu ze szczepionką należy natychmiast umyć skórę wodą z mydłem i zwrócić się o pomoc lekarską.
Jest jeszcze jeden powód, dla którego nie należy dotykać kapsułek. Przeniesienie na przynęty zapachu człowieka powoduje u lisów utratę zainteresowania szczepionką. Jedna nieużyta szczepionka to jeden niezaszczepiony lis, który może przenosić śmiertelną chorobę.
Twój pies lub kot może być w śmiertelnym niebezpieczeństwie
Zwierzęta domowe są szczególnie narażone na kontakt z przynętami. Psy i koty mogą zainteresować się zapachem szczepionki i próbować ją zjeść. To może prowadzić do nieprzewidzianych reakcji organizmu.
W okresie trwania akcji szczepienia i przez 14 dni po jej zakończeniu władze zalecają trzymanie psów na smyczy podczas spacerów. Koty powinny pozostać w zamkniętych pomieszczeniach lub pod kontrolą właścicieli.
Nie pozwalaj pupilowi węszyć w krzakach czy trawie, gdzie mogą leżeć przynęty. choćby krótki spacer bez smyczy może skończyć się połknięciem szczepionki. jeżeli podejrzewasz, iż twoje zwierzę połknęło preparat, niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
Walka z chorobą, która zawsze kończy się śmiercią
Wścieklizna to jedna z najgroźniejszych chorób wirusowych występujących w Polsce. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa nie pozostawia złudzeń: mimo postępu medycyny wścieklizna jest nieuleczalna i zawsze kończy się śmiercią.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia rocznie z powodu wścieklizny umiera około 60 tysięcy osób, głównie w Azji i Afryce. W Polsce głównym rezerwuarem wirusa jest lis rudy, dlatego państwo regularnie organizuje akcje szczepień dzikich lisów.
Wścieklizna jest wirusową chorobą zakaźną dotykającą centralny układ nerwowy, na którą wrażliwe są wszystkie gatunki ssaków, w tym ludzie. Przenosi się głównie poprzez kontakt śliny zakażonego zwierzęcia z uszkodzoną skórą lub błoną śluzową – najczęściej przez pogryzienie.
Okres inkubacji choroby wynosi od kilku dni do kilku miesięcy. Zakażenie możliwe jest również drogą aerogenną, dospojówkową lub poprzez transplantację narządów.
Co to oznacza dla ciebie?
Jeśli mieszkasz w województwie łódzkim, mazowieckim lub świętokrzyskim, w najbliższym tygodniu zachowaj szczególną ostrożność podczas spacerów po lesie, polach czy łąkach. Brązowo-zielone kapsułki mogą leżeć praktycznie wszędzie poza terenami zabudowanymi.
Nie pozwól dzieciom podnosić tajemniczych przedmiotów z ziemi. Mogą wyglądać jak zabawki lub ciekawostki. Wytłumacz im, iż znalezienie takiej kapsułki należy zgłosić dorosłym, ale nie wolno jej dotykać.
Właściciele psów: przeprowadzaj psa na smyczy przez cały okres akcji i 14 dni po jej zakończeniu. To najważniejsze – psy mają doskonały węch i mogą wyczuć przynętę z daleka. Nie pozwól mu węszyć w krzakach czy wysokiej trawie.
Właściciele kotów: najlepiej trzymajcie je w domu przez okres akcji. Koty łowiące na zewnątrz mogą natknąć się na przynęty podczas polowania. Lepiej kilka dni niewygody niż wizyta u weterynarza i niepewność co do zdrowia pupila.
Jak działa szczepionka i dlaczego to takie ważne?
Po przegryzieniu blistra przez lisa szczepionka w zetknięciu ze śluzówką jamy ustnej wytwarza odporność immunologiczną przeciwko wściekliźnie. Szczepionka wykazuje działanie uodparniające tylko u lisów i jenotów.
Przynęty zrzucane są z samolotów oraz wykładane manualnie w ilości 30 dawek na 1 km². Akcje prowadzone są wiosną i jesienią, ponieważ skuteczność osiągana jest poprzez kilkukrotne wyłożenie przynęt w ciągu roku.
Wieloletnie działania przyniosły wymierny efekt. W 2000 roku stwierdzono 2224 przypadki wścieklizny u zwierząt w Polsce, w tym 1583 u lisów. Dzięki systematycznym szczepieniom liczba zachorowań znacząco spadła.
Praktyczne porady – jak się zachować
Znalazłeś kapsułkę? Nie podnoś jej ani nie przesuwaj. Pozostaw ją w miejscu, gdzie leży – tam ją znajdzie lis. jeżeli doszło do kontaktu ze skórą, dokładnie umyj ręce wodą z mydłem i zgłoś się do lekarza.
Zwróć uwagę na wygląd przynęty, żeby móc ją rozpoznać podczas spaceru. To brązowo-zielony lub brązowy przedmiot wielkości 4-5 centymetrów, przypominający batonik. Wydaje intensywny, mięsno-rybny zapach.
Jeśli twój pies zjadł przynętę mimo zachowania środków ostrożności, natychmiast jedź do weterynarza. Nie czekaj na pojawienie się objawów. Weź ze sobą pozostałości przynęty, jeżeli to możliwe – pomoże to lekarzowi w diagnozie.
Akcja trwa w całej Polsce
Szczepienia lisów przeciwko wściekliźnie to ogólnopolska akcja prowadzona regularnie dwa razy w roku – wiosną i jesienią. W październiku objęła już kilka województw w różnych terminach.
Mieszkańcy Podkarpacia otrzymali alert na początku miesiąca (2-11 października). Lubelszczyzna była objęta akcją 3-5 października. Teraz przyszła kolej na województwa łódzkie, mazowieckie i świętokrzyskie (10-17 października).
W kolejnych tygodniach akcja może objąć również inne regiony Polski. Mieszkańcy pozostałych województw powinni śledzić komunikaty Rządowego Centrum Bezpieczeństwa oraz lokalnych lekarzy weterynarii.
Myśliwi również muszą uważać
Osoby polujące powinny wiedzieć, iż w okresie akcji i przez 14 dni po jej zakończeniu zaleca się wstrzymanie się od polowań zbiorowych. To zwiększa skuteczność szczepień i bezpieczeństwo samych myśliwych.
Psy myśliwskie mogą być szczególnie narażone na kontakt z przynętami. Podczas polowania psy są często puszczane luzem i węszą w terenie. Właściciele psów myśliwskich powinni zachować szczególną czujność.
Dlaczego dostajesz alert RCB?
System Cell Broadcast, z którego korzysta Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, pozwala na błyskawiczne dotarcie do wszystkich osób przebywających w danym rejonie. To najszybszy sposób na poinformowanie mieszkańców o zagrożeniach.
Alert RCB dociera do wszystkich telefonów komórkowych znajdujących się w zasięgu nadajników w danym obszarze. Nie trzeba instalować żadnej aplikacji ani zapisywać się na listę odbiorców. System działa automatycznie.
Jeśli otrzymałeś taki alert, traktuj go poważnie. RCB wysyła komunikaty tylko w sprawach dotyczących bezpieczeństwa publicznego – od klęsk żywiołowych, przez zagrożenia technologiczne, po akcje takie jak szczepienie lisów.
