Konflikty między rodzeństwem są naturalne, zdarzają się dosyć często i prawidłowo rozwiązane uczą dzieci jak z szacunkiem dla siebie i dla drugiej osoby rozwiązać sytuacje konfliktowe.
Zdarza się natomiast, iż konflikty bywają dosyć często i są bardzo uciążliwe dla pozostałych domowników, zwłaszcza gdy obie strony domagają się interwencji ze strony rodziców. Przyczyn nadmiernych konfliktów rodzeństwa może być sporo.
Jedną z nich może być zazdrość o młodszą siostrę lub brata co powoduje rywalizację z rodzeństwem o względy rodziców. Zazdrość wynika z głębokiego pragnienia dziecka, by posiadać wyłączną miłość rodziców. Obecność innego dziecka w rodzinie oznacza mniej czasu spędzanego sam na sam z rodzicami, mniej uwagi rodziców, mniej pochwał. Nic dziwnego, iż rodzeństwo walczy ze sobą o to, by być pierwszym, najlepszym.
Czasami może być tak, iż starsze rodzeństwo jest nadmiernie obciążone opieką nad młodszym rodzeństwem, co może być źródłem złości i żalu, trudno wtedy o prawidłowe relacje. Niechęć do rodzeństwa może wzbudzić także choroba lub niepełnosprawność rodzeństwa, które pochłania więcej energii i uwagi rodziców. Przyczyną bójek między rodzeństwem może być także odreagowywana złość na siebie lub inne osoby, żal o to, iż rodzeństwo ma jakieś przywileje, a czasami choćby nuda.
Rywalizacja i konflikty dzieci z całą pewnością nie są przyjemne dla rodziców. Nie jeden rodzic dał ponieść się emocjom, gdy po raz setny usłyszał „Mamo on zabiera mi zabawkę”, „Tato on mnie bije”. Wbrew pozorom niektóre konflikty między rodzeństwem mogą mieć pozytywne skutki w przyszłości.
Walka o dominację sprawia, iż dzieci stają się odporne i wytrzymałe, bójki pozwalają wyrobić sobie szybkość i zwinność, zazdrość o uzdolnienia rodzeństwa motywuje do cięższej pracy i wytrwałości. Niektóre kłótnie uczą jak nie dać się sobą rządzić i jak godzić się na kompromisy. Niestety są także negatywne skutki rywalizacji między rodzeństwem, do których należy demoralizacja jednego lub obojga dzieci oraz powstanie nieodwracalnej szkody.
Rodzice mają odpowiedzialne i bardzo trudne zadanie, muszą zapewnić każde dziecko, iż jest wyjątkowe, ważne i przez nich kochane, pokazać dzieciom korzyści wynikające z dzielenia się i nauczyć je jak być dla siebie źródłem wsparcia.
Postępowanie rodziców podczas kłótni dzieci ma ogromne znaczenie. Rodzice mogą przyczynić się do zwiększenia lub zmniejszenia rywalizacji, sprawić, iż dzieci będą ukrywać negatywne uczucia do rodzeństwa lub pozwolić na bezpieczne wyładowanie.
Konflikty między rodzeństwem nie zawsze muszą wzbudzać złość i bezradność rodziców. W złagodzeniu konfliktu swoich pociech pomocne mogą być następujące wskazówki:
okazywanie empatii dzieciom
wsłuchanie się w potrzeby dzieci
tłumaczenie dzieciom tego co mówią przekładając to na język uczuć i potrzeb
traktowanie potrzeb rodzeństwa jednakowo
unikanie porównań, które wyróżniają jedno z dzieci
okazywanie tyle samo uwagi każdemu dziecku
bycie z dziećmi bez doradzania i rozwiązywania problemu za nie
gdy dzieci nie są w stanie samodzielnie rozwiązać problemu pomocne może być ustalenie co czuje każde z dzieci, danie czasu w obronę własnego stanowiska, zaproponowanie przez każde dziecko rozwiązania oraz wybranie rozwiązania, które wszyscy mogą zaakceptować
gdy konflikt się zaostrza i sytuacja jest zdecydowanie niebezpieczna ważne jest rozdzielenie dzieci i danie im czasu w ochłonięcie
wyrażenie zrozumienia dla negatywnych uczuć dziecka wobec rodzeństwa
pomoc dzieciom wyładować wrogie uczucia w twórczy lub symboliczny sposób
