Kim jest wampir emocjonalny i jak się przed nim bronić?

Wampiry kojarzą się z krwiożerczymi potworami. Wampir energetyczny nie jest krwiożerczy, nie jest też potworem. Wampirem energetycznym może być dowolny człowiek – pewne cechy mogą się wykształcić przecież na każdym etapie życia, na przykład pod wpływem traumy lub innych bardzo ciężkich doświadczeń. Wampirowi energetycznemu należy się pomoc i wsparcie. Jednak nie można pomagać komuś na siłę. W takich kontaktach bardzo ważne jest to, by dbać o siebie i swój dobrostan psychiczny. Jednak wcale nie trzeba od razu zrywać takiego kontaktu – to już ostateczność. Na szczęście możesz zrobić naprawdę wiele, by pomóc sobie i wampirowi energetycznemu wyzwolić się z tej niezdrowej, nierównej relacji, która was łączy. Wampir energetyczny i jego ofiara znowu mogą stać się po prostu bliskimi, równymi sobie ludźmi. Wymaga to pracy i samozaparcia, a także dużych chęci do zmian ze strony wampira energetycznego, ale jest możliwe.

Kim jest wampir energetyczny?

Wampir energetyczny to określenie, z którym mogłeś się już spotkać w kontekście innych ludzi. Samo słowo wampir wywodzi się z legend i folkloru europejskiego, głównie z kultury bałkańskiej oraz słowiańskiej. Według tych – utrwalonych również przez popkulturę – wierzeń wampiry były nieumarłymi istotami. Lękały się światła słonecznego, spały w trumnach, a nocami wychodziły szukać ofiar, z których mogły pić krew. Te wierzenia są częścią kultury wielu regionów i choć istnieją różne lokalne legendy dotyczące zachowań wampira i jego zwyczajów, tak wspólnym mianownikiem zawsze jest sposób żywienia się wampirów – zawsze żywi się kosztem innych, co prowadzi do wielu poważnych konsekwencji dla ofiary, łącznie ze śmiercią.

W psychologii używa się określenia „wampir energetyczny”, żeby opisać osoby, które w relacjach międzyludzkich zachowują się w sposób, który wykracza poza granice zwyczajowych potrzeb emocjonalnych i społecznych. Te osoby zaspokajają swoje potrzeby kosztem innych, zabierając ich energię, uwagę i zainteresowanie. Nie dają nic w zamian od siebie, a wszystko to, co zdobędą, wykorzystują do własnych celów. Wampir energetyczny może zachowywać się w dany sposób celowo i z premedytacją, ale też jego zachowania mogą być nieuświadomione.

Kontakt z wampirem energetycznym prowadzi w dłuższej perspektywie doprowadzić może ofiary do kompletnego wyczerpania emocjonalnego i wielu związanych z tym problemów. Wampiry emocjonalne mogą działać w różnorodny sposób, a także działać według opracowanej strategii czy schematu. Na pierwszy rzut oka może być bardzo trudno rozpoznać taką osobę. W kontaktach z wampirami energetycznymi trzeba jednak przede wszystkim pamiętać o sobie i swoich potrzebach – wampiry energetyczne nie myślą o innych ludziach, nie przejmują się ich problemami. Traktują ludzi w sposób instrumentalny. Dlatego asertywność i twarde, jasne wyznaczanie granic ma tu ogromne znaczenie.

Z czego bierze się wampiryzm energetyczny?

Wampir energetyczny nie staje się takim z dnia na dzień. To osoba, która przedstawia niezdrowy wzorzec zachowania – wampir energetyczny wykorzystuje i wyczerpuje inną osobę. Działa kosztem jej dobrostanu emocjonalnego i psychicznego, by zaspokoić swoje własne potrzeby. Przyczyn tego zjawiska jest naprawdę wiele. Można do nich zaliczyć:

• Problemy z radzeniem sobie z emocjami – problemy z wyrażeniem własnych emocji i kontrolą nad nimi może doprowadzić do przekierowywania odczuwanych frustracji, gniewu, smutku i innych negatywnie odbieranych emocji na inne osoby. To przynosi chwilową ulgę, ale jest bardzo niebezpiecznym wzorcem zachowania, który może doprowadzić do rozwinięcia relacji toksycznej z drugą osobą.
• Niską samoocenę – osoby, które mają niskie poczucie własnej wartości mogą próbować sobie zrekompensować to, co o sobie myślą i jak się z sobą czują poprzez wykorzystywanie innych, absorbowanie ich uwagi i emocji. Dzięki temu są w stanie przez chwilę czuć się lepiej. Często zdarza się tak, iż to właśnie poprzez uzależnienie od uwagi i uznania innych, wampiry energetyczne szukają potwierdzenia własnej wartości.
• Niezaspokojone potrzeby emocjonalne – osoby, które mają doświadczenia związane z brakiem wsparcia i zrozumienia w przeszłości, mogą odczuwać wewnętrzną pustkę. Tę pustkę będą się starać poprzez wykorzystywanie innych osób, ich energii i emocji. Nie muszą tego choćby robić świadomie, co jednak nie zmienia tego, iż w ten sposób krzywdzą inne osoby.
• Uzależnienie od zewnętrznej uwagi – bardzo często wampiry energetyczne stają się uzależnione od uwagi i uznania innych ludzi i robią naprawdę wiele, by je zdobyć. To dla nich również jest sposobem na zapełnienie wewnętrznej pustki.
• Nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych – część osób za wszelką cenę stara się unikać trudnych sytuacji i konfrontacji, co może prowadzić do sytuacji, w której uzależnią się emocjonalnie od innych, wymagając jednocześnie, by wszelkie tego typu sytuacje i problemy emocjonalne były rozwiązywane przez daną osobę.
• Traumę – doświadczenie traumy może spowodować, iż dana osoba rozwinie mechanizmy obronne, by radzić sobie z bólem i cierpieniem, którego doświadczała i przez cały czas doświadcza w związku z nieprzepracowaną traumą. W ten sposób może też rozwinąć się wampiryzm emocjonalny.

Wampir emocjonalny może działać w sposób subtelny i nieświadomy tego, iż jego zachowanie krzywdzi innych. Może jednak też działać zupełnie świadomie i z premedytacją i manipulować innymi oraz wykorzystywać ich dla własnych korzyści.

Bardzo często wampiry energetyczne same mają swoje własne problemy i emocjonalne trudności, dlatego należy im się pomoc. Jednak ich zachowanie może wpływać destrukcyjnie tak na nich samych, jak i na ich ofiary. A każda ofiara ma prawo się bronić i dbać o swój dobrostan.

Nie jest łatwo poradzić sobie z wampiryzmem energetycznym, jednak wampir energetyczny naprawdę może przestać nim być. Ważne jest jednak to, by zrozumiały swój problem i były zmotywowane do tego, by go rozwiązać. Autorefleksja jest tu niezbędna. Trudno też poradzić sobie z problemem samodzielnie, dlatego warto poszukać wsparcia u innych ludzi – w tym u specjalistów.

Jak rozpoznać wampira energetycznego?

Wcale nie jest łatwo rozpoznać wampira energetycznego. To naprawdę duże wyzwanie, bo rzadko ta sztuka udaje się już na pierwszy rzut oka. Wampiry energetyczne są w stanie działać niezwykle subtelnie i tak manipulować ludźmi i faktami, by osiągnąć to, na czym im zależy. Rozpoznanie takiej osoby jest jednak możliwe. Co powinno być dla Ciebie sygnałem, iż masz do czynienia właśnie z wampirem energetycznym?

• Wyczerpanie emocjonalne – kontakt z wampirem energetycznym sprawia, iż czujesz się wyjątkowo wyczerpany emocjonalnie. Tak, jakby ktoś pozbawił Cię całej euforii życia, energii i chęci do działania.
• Nadmierne absorbowanie uwagi – wampir energetyczny uwielbia być w centrum uwagi. Zrobi naprawdę wszystko, by to osiągnąć. Będzie dominować rozmowę, opowiadać wyłącznie o sobie, kreować różne sytuacje – dramatyczne, ekscytujące i wiele innych – byle tylko przyciągnąć do siebie uwagę innych ludzi.
• Brak wzajemności – wampir energetyczny to osoba, która często wymaga od innych pomocy, wsparcia i współczucia, ale wcale nie da tego samego w zamian. Tworzy się zatem relacja bardzo jednostronna, a ofiara w tej relacji jest bardzo wykorzystywana.
• Manipulacja emocjami – wampiry energetyczne są w stanie wykorzystywać cudze emocje i manipulować nimi tak, by osiągnąć zamierzony cel. Mogą wpływać na cudze uczucia, wywołując litość, strach lub poczucie winy.
• Brak poszanowania granic – wampir energetyczny nie jest kimś, kto szanuje cudze granice. Często narusza prywatność, nie szanuje czyichś potrzeb i prawa do prywatności.
• Silna potrzeba towarzystwa – osoby, które są wampirami energetycznymi bardzo często poszukują bliskości i towarzystwa, ponieważ nie lubią przebywać sami, nie radząc sobie z własnymi emocjami czy niską samooceną.
• Zmienność nastrojów – bardzo często u wampira energetycznego pojawiają się huśtawki nastojów – są w stanie przejść od ekscytacji i euforii do złości i frustracji naprawdę bardzo szybko. Brakuje im bowiem wiedzy i umiejętności, by radzić sobie z własnymi emocjami w zdrowy sposób.
• Uzależnienie od uznania i uwagi – niezwykle często zdarza się, iż wampiry energetyczne silnie uzależniają się od zewnętrznego potwierdzenia własnej wartości. Bardzo potrzebują ciągłego podziwu, akceptacji i uznania od strony innych.

Nie wszystkie osoby, które wykazują powyższe cechy – lub ich część – są wampirami energetycznymi. Wiele z nich może wypływać z zupełnie innych przyczyn i być związanych z problemami emocjonalnymi czy przebytymi traumami. Dlatego tak ważne jest to by kierować się empatią i postępować delikatnie, gdy podejrzewasz, iż ktoś jest właśnie wampirem energetycznym. W tej kwestii warto skonsultować się ze specjalistą, jeżeli sądzisz, iż jesteś właśnie w toksycznej relacji z taką osobą.

Jakie strategie stosuje wampir energetyczny?

Wampir energetyczny może działać w naprawdę różnorodny sposób. Jest bowiem w stanie stosować wiele strategii manipulacyjnych, by tylko osiągnąć zamierzony cel i otrzymać od innych energię i uwagę, kosztem ich samopoczucia, a choćby zdrowia.

Wampiry energetyczne są wstanie wykorzystywać różnorodne techniki manipulacji, choćby jeżeli nie byłyby w stanie ich faktycznie nazwać – nie wszyscy są bowiem świadomymi mistrzami manipulacji. Są też takie wampiry energetyczne, które nauczyły się tego w sposób nieświadomy i wytrenowały się na innych ludziach. Bardzo często wampiry energetyczne też przyjmują różne role. Należą do nich:

• Wampir-ofiara – ten typ ciągle narzeka, skarży się, nieustannie wymaga wsparcia i uwagi od innych. Wykorzystuje ich empatię i współczucie, by być ciągle pocieszany i spotykać się z pochwałami i uznaniem innych. Zgodnie z tą strategią, wampir energetyczny kreuje się na osobę słabą i bezradną. Przykładowo, wampir-ofiara ciągle narzeka na swoje problemy i wymaga od innych, by poświęcali mu całą swoją energię i uwagę, całkowicie ignoruje też ich potrzeby i problemy, bo liczą się tylko jego.
• Wampir-narcyz – ten typ z kolei wymaga od innych ciągłego zachwytu, uznania i podziwu. Manipuluje emocjonalnie, by to otrzymać, jednocześnie też będzie ignorować potrzeby innych. Stale szuka podziwu i uwagi, może być bardzo zaborczy w relacjach
• Wampir-borderline – ten typ ma niestabilne emocje i ciągłe wahania nastrojów. Nie umie też utrzymywać zdrowych, stabilnych relacji. Korzysta z gróźb i manipulacji, by tylko zyskać zainteresowanie i uwagę innych. Jednocześnie może się kreować na kogoś, kto potrzebuje wsparcia i być osobą bardzo impulsywną i agresywną. Jest w stanie wywoływać kryzysy emocjonalne i konflikty, by zyskać uwagę od innych, potem natomiast będzie oczekiwać, iż inni rzucą się do pomocy, uspokajania i pocieszania.
• Wampir-kontroler – ta osoba przede wszystkim chce zdobyć kontrolę nad innymi. Będzie grozić, manipulować i szantażować emocjonalnie. Za wszelką cenę stara się kontrolować życie innych i dominować nad nim, by spełniać w ten sposób własne pragnienia i potrzeby.

Towarzystwo wampira energetycznego może być bardzo toksyczne i prowadzić do emocjonalnego wyczerpania, obniżenia poczucia własnej wartości i problemów z nawiązywaniem i podtrzymywaniem zdrowych relacji.

Zrozumienie tych technik i strategii manipulacyjnych jest bardzo ważne, by nauczyć się je zauważać i stawiać zdrowe granice, by w ten sposób dbać o własne zdrowie psychiczne i emocjonalne.

Jakie są konsekwencje przebywania w towarzystwie wampira energetycznego?

Towarzystwo wampira energetycznego może się bardzo negatywnie odbić na osobie, która jest jego ofiarą. Wampir energetyczny prezentuje bowiem bardzo destrukcyjne wzorce zachowań, które wpływają na sferę psychiczną, emocjonalną i społeczną jego ofiar.

Najbardziej charakterystyczną konsekwencją przebywania w towarzystwie wampira emocjonalnego jest wyczerpanie emocjonalne i psychiczne. Ofiara ciągle oddaje energię, poświęca swoje siły, czas, uwagę i zaangażowanie dla wampira emocjonalnego. Często są też manipulowane czy szantażowane emocjonalnie, by przez cały czas poświęcać wszystko dla wampira. To powoduje, iż mają coraz gorsze samopoczucie.

Przebywanie w towarzystwie wampira energetycznego może też bardzo obniżyć samoocenę. Wampir energetyczny może często podważać poczucie wartości swojej ofiary, stosując manipulację, krytykując, grożąc i dominując. Przez to wszystko ofiara czuje się coraz bardziej bezwartościowa.

To wszystko może powodować też ciągły stres związany z toksyczną relacją z wampirem energetycznym. A to może prowadzić do wielu problemów emocjonalnych, w tym do rozwoju lęku, depresji i wielu innych dolegliwości.

Ofiary wampira energetycznego czują coraz większe uczucie niepokoju i napięcia w jego towarzystwie. Mogą czuć ciągły przymus spełniania wszystkich potrzeb i zachcianek wampira energetycznego, byle tylko uniknąć wchodzenia z nim w konflikty.

Wampiry energetyczne bardzo często tak manipulują ofiarą, by całkowicie odciąć ją od rodziny i innych relacji społecznych. Wszystko po to, by czuła się osamotniona i była odizolowana – bez wsparcia z zewnątrz

Osoby, które były w relacji z wampirem energetycznym mogą wytworzyć negatywny wzorzec myślenia o innych, co może ich doprowadzić do problemów z zaufaniem. Mogą bać się otwierać przed nowymi ludźmi czy też wchodzić w nowe relacje i angażować się w nie, bo boją się ponownego wykorzystania.

Ofiary wampirów energetycznych mogą też mieć trudności z własnymi emocjami. Wcześniej mogły być tak skoncentrowane na emocjach wampira energetycznego, iż w ogóle przestały dbać o swoje emocje, co mogło doprowadzić je do problemów z ich wyrażaniem i radzeniem sobie z nimi w zdrowy sposób.

W przypadku relacji z wampirem energetycznym często ofiary zapominają nie tylko o własnych emocjach, ale też potrzebach. To może budzić w nich niezadowolenie z własnego życia i narastającą frustrację.

Pamiętaj, iż jeżeli jesteś ofiarą musisz zadbać przede wszystkim o siebie. Długotrwałe przebywanie w towarzystwie wampira energetycznego może oddziaływać na Ciebie bardzo źle. Masz prawo do obrony i podejmowania działań, które pozwolą Ci cieszyć się życiem.

Jak radzić sobie z wampirem energetycznym?

Radzenie sobie z wampirem energetycznym to duże wyzwanie. Na szczęście istnieją różne możliwości, które pomogą Ci utrzymać zdrowe granice i dbać o swoje własne samopoczucie. Przede wszystkim uświadom sobie swoje własne emocje. Zrozumienie tego, jak wampir energetyczny wpływa na Ciebie i Twoje emocje pozwoli Ci lepiej zrozumieć, co się naprawdę dzieje. Być może dojdziesz do wniosku, iż kontakt z pewną osobą powoduje u Ciebie lęk, złość, wyczerpanie czy niskie poczucie własnej wartości. To znak, iż z daną relacją jest coś nie tak.

Wyznaczaj swoje granice i walcz o ich szanowanie. To bardzo ważne, by stawiać zdrowe granice w relacji z wampirem energetycznym. Naucz się respektować własne potrzeby i własny czas. Nie pozwalaj na to, by ktoś Cię wykorzystywał. Nauka mówienia „nie”, nauka asertywności, bywa bardzo trudna, ale jest możliwa. Człowiek asertywny ma w życiu o wiele łatwiej.

Poszukaj wsparcia u innych osób – rodziny, przyjaciół, osób, którym ufasz i są Ci bliskie. To może Ci pomóc zrozumieć relację z wampirem energetycznym i dać siłę oraz motywację tak potrzebną do tego, by zwiększyć Twoją odporność na jego sztuczki lub też do wycofania się z relacji, jeżeli czujesz, iż to byłoby najlepsze dla Ciebie rozwiązanie.

Dbaj też o siebie. Dbanie o siebie nie jest marnowaniem czasu czy oznaką lenistwa. To oznaka miłości i troski o samego siebie. Możesz robić wiele różnych rzeczy, by podtrzymać własne pozytywne nastawienie do rzeczywistości i zwiększyć swoją odporność psychiczną.

Przemyśl też kwestię terapii. jeżeli cała sytuacja jest dla Ciebie zbyt trudna, odczuwasz poważne skutki emocjonalne i nie radzisz sobie z tym wszystkim, psychoterapia może Ci bardzo pomóc. Podczas terapii możesz zrozumieć to, co przeżywasz. Terapeuta może Ci też pomóc wypracować zdrowe strategie radzenia sobie z toksycznymi relacjami.

W ostateczności zawsze możesz też ograniczyć kontakt z daną osobą lub całkowicie go zerwać. jeżeli mimo podjętych starań dana relacja przez cały czas ma na Ciebie bardzo zły wpływ, to może być najlepszym wyjściem. To trudne i obciążające zadanie, zwłaszcza jeżeli to ktoś, z kim jest się w bliskiej relacji, jednak bywa konieczne. Pamiętaj, iż musisz zadbać przede wszystkim o siebie i wampir energetyczny nie może destrukcyjnie wpływać na Twoje życie. Czasami trzeba zamknąć pewien rozdział w życiu, by móc iść dalej.

Czy wampir energetyczny może się zmienić? Jak pomóc wampirowi energetycznemu? Terapia i wsparcie najbliższych

Wampir energetyczny nie musi nim być do końca życia, może się zmienić. Nie zmieni się jednak, jeżeli nie będzie tego chciał. Dlatego dostrzeżenie problemu i pragnienie zmiany są najważniejsze do procesu wychodzenia z problemu. Wsparcie osoby, która jest wampirem emocjonalnym, ale z tym walczy, może być bardzo trudne, jednak jest bardzo ważne w procesie rozwiązywania problemów.

Przede wszystkim jednak wampir energetyczny musi zdać sobie sprawę z tego, iż jego zachowanie jest toksyczne i negatywnie wpływa na innych. Pomocna tu może okazać się szczera rozmowa – ważne jest, by przedstawić problem szczerze, ale delikatnie. W toku rozmowy warto wspominać o zaobserwowanych negatywnych konsekwencjach działania na innych ludzi.

Wampir energetyczny musi zrozumieć, iż zachowuje się niewłaściwie. Autorefleksja może być tu bardzo pomocne. Może też starać się sam zrozumieć nie tylko sposób, w jaki się zachowuje, ale też przyczyny tego zachowania. Takie wejrzenie w głąb siebie może bardzo pomóc wampirowi zrozumieć to, kim jest oraz zrozumieć, przynajmniej częściowo, dlaczego taki jest.

Jeśli chcesz pomóc wampirowi energetycznemu, zachęć go do podjęcia terapii. W bezpiecznym środowisku pod okiem specjalisty będzie miał możliwość, by skoncentrować się na sobie, swoich emocjach i problemach. To może być bardzo ważne w procesie pozbywania się destrukcyjnych wzorców zachowań i wypracowaniu tych zdrowych i adekwatnych. Psychoterapia może okazać się też bardzo pomocna w rozwijaniu równych, wartościowych i głębokich relacji z innymi ludźmi.

Pamiętaj jednak, iż mimo najszczerszych chęci, nie uda Ci się pomóc, jeżeli wampir energetyczny nie będzie chciał się zmienić, bo nie dostrzeże problemu. Możesz zachęcać, wskazywać na problemy i konsekwencje konkretnego zachowania, możesz też wskazywać pozytywne przykłady zachowania w Twoim otoczeniu – ale to właśnie wampir energetyczny musi chcieć się zmienić. Musi zauważyć, iż brakuje mu zdrowych wzorców, empatii i współczucia. Musi zauważyć swój egocentryzm i zrozumieć, iż jego zachowanie krzywdzi ludzi. jeżeli taka osoba tego nie chce – kilka możesz zrobić dla niej. Nie można zmienić kogoś na siłę. Możesz jedynie zadbać o siebie – pamiętaj więc o asertywności, wyznaczaniu granic i dbaniu o własne emocje.

Być może sam rozpoznajesz w sobie cechy, które mogłyby wskazywać na to, iż jesteś wampirem energetycznym. jeżeli to dostrzegasz, to bardzo dobrze. To już pierwszy, ale za to bardzo istotny krok do sukcesu. Zrób więc kolejny krok i poszukaj pomocy. Być może Twoje postępowanie sprawiło, iż wiele w życiu straciłeś – relacje z wampirami energetycznymi nie należą do najłatwiejszych. Jednak przez cały czas masz szansę na to, by naprawić swoje życie i zacząć budować o wiele lepsze, zdrowsze i trwałe relacje z innymi ludźmi.

Psychoterapia indywidualna może w tym bardzo pomóc. Możesz też bardzo skorzystać podczas terapii grupowej – zdrowe relacje interpersonalne to coś, czego naprawdę można się nauczyć. W otoczeniu ludzi Ci przychylnych, którzy wiedzą, co przeżywasz i dzielą podobny bagaż doświadczeń, pod okiem doświadczonego psychoterapeuty, może to być o wiele prostsze zadanie.