Kiedy powinno się pić siemię lniane? Efekty zależą od tego, czy sięgasz po glutek lniany rano czy wieczorem. Zobacz, jak działa na organizm!

Siemię lniane to nasiona lnu zwyczajnego (Linum usitatissimum). Są niewielkich rozmiarów, a ich kształt jest podłużny i spłaszczony. Zależnie od odmiany ich łupinki są barwy ciemno- lub jasnobrązowej, przy czym tzw. len złoty jest mniej rozpowszechniony w handlu.

Ponieważ siemię lniana ma wysoką zawartością tłuszczów, to zaliczane jest do nasion oleistych. Tłoczony z niego olej lniany ma wysoką zawartość niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych – szczególnie roślinnych omega-3 w postaci kwasu alfa-linolenowego (ALA).

Zobacz: Podobny skład do lnu mają nasiona szałwii hiszpańskiej. Pij wodę z nasionami chia i ciesz się piękną, nawilżoną skórą i szczupłą sylwetką!

Nasionka lnu obfitują też w białko (ok. 13 procent), antyoksydanty chroniące przed stresem oksydacyjnym komórki organizmu, mikro- i makroelementy oraz oraz błonnik – i to właśnie z jego powodu siemię jest często stosowane do picia.

Siemię lniane zawiera 18-24 g błonnika w porcji 100 g, z czego aż 20-40 proc. to błonnik rozpuszczalny w wodzie, który chłonąc ją, tworzy żel nazywany glutkiem lnianym.

Picie siemienia lnianego, czyli samego żelu albo nasion namoczonych w wodzie, może mieć wielokierunkowe korzystne działanie na organizm.

Korzyści wynikające z picia siemienia lnianego:

• Siemię lniane na włosy i skórę – powinno być spożywane łącznie z ziarenkami, które należy zalać woda na zimno i jak najdokładniej pogryźć. Tylko wtedy dostarczy najwięcej składników wspierających urodę, takich jak kwasy omega-3, aminokwasy, witaminy, związki mineralne i przeciwutleniacze. Kuracja pozwala je wzmocnić i nadać połysku, wymaga jednak wielomiesięcznego stosowania. Niepolecany jest przy tym odtłuszczony len mielony. Żel lniany można nakładać jako maskę na włosy i skórę głowy – działa nawilżająco, odżywczo i łagodząco. Kompresy z żelu można też stosować na skórę, np. podrażnioną lub atopową.
• Siemię lniane na żołądek i jelita – kuracja polecana przy wrzodach żołądka i dwunastnicy, zaburzeniach czynności jelita grubego, takich jak przewlekłe zaparcia, oraz jego uchyłkowatości, pomaga złagodzić stan zapalny i dolegliwości, wspomaga gojenie ubytków błony śluzowej i wiąże niekorzystne dla niej związki, jak również usprawnia pasaż jelitowy.
• Siemię lniane na odchudzanie – choć przeprowadzone badania przyniosły mieszane wyniki, korzystny wpływ nasion jest widoczny. Len ułatwia utratę wagi, ale efekty zależą jednak od składu całej diety. Samo dodanie ich do menu to tylko kilogram mniej u osób z nadwagą i otyłych, to utrata średnio 1 kg oraz 0,8 cm mniej w obwodzie pasa – wynika z analizy badań klinicznych z grupą kontrolną. Efekty są lepsze zwłaszcza po przekroczeniu 12 tygodni kuracji i przy spożywaniu porcji wynoszącej powyżej 30 g dziennie.
• Siemię lniane na cholesterol i nadciśnienie tętnicze – siemię lniane można pić i dodawać do potraw w ilości 15-40 g dziennie przez co najmniej kilka miesięcy. Dawka 30 g dziennie spożywana przez rok pozwala obniżyć zbyt wysokie ciśnienie – skurczowe o 10 mm Hg i rozkurczowe – o 7 mm Hg (a choćby o 15 mm Hg, jeżeli przekraczało 140 mm Hg) w ciągu 6 miesięcy.
• Siemię lniane na cukrzycę – porcja 10-60 g może być przyjmowana w konsultacji z lekarzem choćby przez 48 tygodni. Gdy nie są stosowane leki, poprawia gospodarkę energią w przypadku insulinooporności i zespołu metabolicznego.
• Siemię lniane na ból piersi i w profilaktyce raka piersi – w przypadku mastalgii korzystnie działają zawarte w nasionach siemienia lignany. To związki tłuszczowe, które pomagają regulować gospodarkę hormonalną, a choćby obniżają ryzyko rozwoju raka piersi, zwłaszcza po menopauzie. Wspomagają też ochronę przed rakiem prostaty, jelita i skóry. W siemieniu jest ich choćby 800 razy więcej niż w innych pokarmach roślinnych!

Siemię lniane do picia należy namoczyć przed spożyciem w wodzie lub innym płynie, np. mleku albo jogurcie, choć wtedy powinno stać w lodówce i zostać zużyte w możliwie krótkim czasie.

Najpopularniejszą wersją napoju z siemienia jest jednak ta wodna, którą łatwo przygotowywać każdego dnia. Choć przepis na glutek lniany ma wiele różnych wersji, to nie wszystkie z nich są polecane!

Aby zrobić napój z siemienia lnianego, wystarczy zalać 10 g – łyżkę nasion zimną albo ciepłą, ale nie wrzącą wodą, wymieszać i odstawić pod przykryciem na 15-30 min, a najlepiej na kilka godzin albo całą noc.

Przed spożyciem napój trzeba rozmieszać. Następnie można przecedzić go przez sitko (przecierając nasiona, by wydobyć z nich więcej żelu) albo spożyć w całości, rozgryzając ziarenka – wtedy dostarczy więcej nierozpuszczalnego błonnika i cennych związków odżywczych, zwłaszcza omega-3.

Kuracja lnem do picia w przypadku przewlekłych problemów trawiennych wymaga picia napoju (fachowo nazywanego maceratem) w większej ilości w kilku porcjach.

Przepis na kurację żelem lnianym: zalać 15-20 g siemienia 1 litrem wody i pozostawić na noc. Dawkowanie to 1 szklanka na czczo i 4-5 szklanek między posiłkami w ciągu całego dnia.

Siemię lniane do picia przygotowane ze szklanki wody można wypijać raz dziennie albo w dwóch porcjach. Większe ilości napoju powinny być podzielone na 5-6 porcji w ciągu dnia i nie należy sięgać po nie bez istotnego powodu.

Przy zaburzeniach żołądkowych i jelitowych wprowadzenie kuracji najlepiej skonsultować z lekarzem, podobnie jak picie siemienia w przypadku przyjmowania leków i chorób takich jak cukrzyca.

Błonnik lniany wchłania nie tylko wodę, ale też składniki obecne w treści pokarmowej. Siemię spożywane zwłaszcza bez uprzedniego namoczenia i zbyt gwałtownie po posiłku albo przyjęciu leku bądź suplementu diety może zmniejszać ich wchłanianie. Zalecany odstęp czasowy to min. 2 godziny.

Kuracji siemieniem lnianym nie należy prowadzić zbyt długo – by uzyskać efekty, dobrze poczekać 6-12 tygodni. Zgodnie z wymienionymi zasadami może być stosowana choćby przez rok.

Uwaga! Ilości spożytego siemienia nie powinny przekraczać 50-60 g dziennie w kilku porcjach. Na każde 10 g nasion zalecana jest dodatkowa szklanka wody (250 ml), by uniknąć efektu zapierającego suchych ziaren, a choćby niedrożności jelit.

Zaletą opisanego działania błonnika jest też jednak wchłanianie toksyn oraz nadmiaru cholesterolu, co pomaga poprawić parametry metaboliczne. Ponieważ spowalnia jednocześnie trawienie i wchłanianie cukrów do krwiobiegu, pomaga obniżać poziom glukozy we krwi – w takiej sytuacji u osób stosujących leki przeciwcukrzycowe ich dawki mogą okazać się z czasem nadmierne. By nie dopuścić do hipoglikemii, siemię należy wprowadzać do diety stopniowo i w porozumieniu z diabetologiem.

Chociaż siemię lniane można pić o dowolnej porze i wielu porcjach w ciągu dnia, godziny i częstotliwość jego spożywania warunkuje jego działanie na organizm.

Picie siemienia lnianego rano, czyli na czczo, jest zalecane w przypadku problemów żołądkowych, takich jak bóle, nadżerki, wrzody, nadkwasota, zgaga czy refluks, jak również w stanach zapalnych jelit. Pomaga też zmniejszyć poziom głodu w ciągu dnia.

Żel działa osłaniająco na błonę śluzową żołądka i pomaga zobojętnić nadmiar kwasów żołądkowych, jak również odżywia korzystną mikroflorę jelitową. Przywrócenie jej równowagi jest jednym z ważniejszych celów kuracji, którą warto połączyć ze spożywaniem probiotyków.

Siemię lniane wypijane wieczorem albo na noc zadziała inaczej – zwiększając wilgotność i lepkość treści pokarmowej pomoże zarówno w przypadku zaparć, jak i skłonności do biegunek. Zwiększy też uczucie sytości i pomoże ominąć kolację lub zmniejszyć jej porcję w przypadku odchudzania.

Glutek lniany spożywany regularnie w ciągu dnia ukoi podrażniony układ pokarmowy i pomoże zmniejszyć uczucie głodu w trakcie stosowania niskokalorycznej diety, również płynnej. Jest polecanym elementem zwłaszcza diety lekkostrawnej, która charakteryzuje się dość niskim poziomem błonnika – a len te braki pomaga uzupełniać.

Kuracja polegająca na regularnym piciu siemienia lnianego przyniesie korzyści zdrowotne tylko, jeżeli będzie przeprowadzona w odpowiedni sposób. jeżeli chcesz pić żel lniany, nie popełniaj tych błędów:

• Nie zalewaj nasion wrzątkiem ani nie gotuj, bo wysoka temperatura niszczy najcenniejsze składniki i sprawia, iż powstają szkodliwe związki.
• Nie zastępuj siemienia lnianego lnem mielonym – proszek z nasion jest pozbawiony znacznej części zdrowych tłuszczów, a z powodu dostępu tlenu wiele jego cennych składników ulega szybkiemu utlenianiu.
• Nie spożywaj siemienia na sucho, zwłaszcza bez odpowiedniej ilości płynów.
• Nie spożywaj nadmiaru siemienia przy zagrożeniu niedrożnością jelit. W przypadku zaparć oraz wzdęć i gazów najlepiej zacznij od mniejszych dawek i zwiększaj je stopniowo.
• Nie łącz siemienia z lekami i suplementami diety.
• Nie mieszaj siemienia łyżką – czy łączysz z wodą całe nasiona, czy sproszkowane (np. jako zagęstnik zastępujący jajko w wypiekach lub kotletach), używaj trzepaczki, np. zwykłej rózgi albo spirali.
• Nie przechowuj siemienia w szafce – zamiast w temperaturze pokojowej (a tym bardziej w słoiku na blacie kuchennym) trzymaj je w lodówce w szczelnie zamkniętym pojemniku i zużyj w ciągu kilku miesięcy.

Czas na zdrowe koktajle!