Sól - ukryty składnik w codziennej diecie
Katarzyna Bosacka, dziennikarka od lat zajmująca się tematyką zdrowego żywienia, opublikowała na Instagramie zestawienie produktów, które biją rekordy zawartości soli. Wśród nich znalazły się popularne przekąski, wędliny, ryby, a przede wszystkim gotowe mieszanki przypraw. Te ostatnie mogą zawierać choćby 15 g soli w 100 g produktu, co oznacza, iż choćby 70% całego opakowania to sól.
- Uważajcie na gotowe mieszanki przypraw, czasem 70 proc. takiego opakowania to czysta sól! - ostrzega Bosacka.
Problem polega na tym, iż sól dodawana jest nie tylko po to, by poprawić smak, ale też wydłużyć trwałość żywności. Efekt? Większość z nas nieświadomie przekracza dzienne normy, a Polska od lat znajduje się w czołówce krajów, wktórych spożycie soli jest zbyt wysokie. Reklama
Winowajcy w kuchni - gdzie kryje się najwięcej soli?
W zestawieniu przygotowanym przez Katarzynę Bosacką znalazły się produkty, które codziennie goszczą na stołach:
Precelki, paluszki, chipsy - ok. 4 g soli na 100 g, Kabanosy i wędliny - ponad 4 g soli na 100 g, Słone i wędzone ryby - choćby 5,4 g soli na 100 g, Kostki rosołowe i gotowe mieszanki przypraw - do 15 g soli na 100 g.
To oznacza, iż już 100 g takiego produktu potrafi dostarczyć trzy razy więcej soli niż zaleca WHO.
- Czy wiedzieliście, ile soli kryje się w niektórych produktach? Mam dla Was kilku rekordzistów, na których zwróciłam uwagę w sklepie - napisała Bosacka w swoim poście.
Ile soli to za dużo? Normy według WHO
Światowa Organizacja Zdrowia jasno podkreśla: maksymalna ilość soli, jaką powinien spożywać dorosły człowiek, to 5 g dziennie - mniej więcej jedna płaska łyżeczka. Tymczasem przeciętny Polak sięga po sól w ilości choćby trzykrotnie większej. Oznacza to, iż często już sama porcja chipsów, porcja kabanosów czy kostka rosołowa potrafią zapewnić więcej niż cała dopuszczalna dawka na dzień.
Dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego pokazują, iż ponad 90 proc. Polaków przekracza normy WHO. To niepokojące statystyki, które tłumaczą, dlaczego choroby sercowo-naczyniowe wciąż są główną przyczyną zgonów w naszym kraju.
Skutki zdrowotne nadmiaru soli
Zbyt duża ilość soli w diecie to nie tylko kwestia smaku - to poważne ryzyko dla zdrowia. Badania naukowe potwierdzają, iż nadmiar sodu prowadzi przede wszystkim do nadciśnienia tętniczego, które odpowiada za choćby 30-50 proc. przypadków tej choroby. Wysokie ciśnienie krwi zwiększa ryzyko udarów mózgu i zawałów serca, a więc schorzeń będących jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce. Sól osłabia również nerki, które z czasem nie radzą sobie z nadmiarem sodu, co może prowadzić do przewlekłej niewydolności.
Nie bez znaczenia jest także jej wpływ na kości - zbyt duża ilość soli przyspiesza utratę wapnia, sprzyjając rozwojowi osteoporozy. Coraz częściej mówi się również o związku diety wysokosodowej z rozwojem nowotworów, zwłaszcza raka żołądka. Bosacka zwraca uwagę, iż sól to cichy zabójca - jej nadmiar nie daje od razu widocznych objawów, a konsekwencje pojawiają się dopiero po latach.
Dlaczego producenci dodają tyle soli?
Dodawanie dużych ilości soli to tani sposób na poprawę smaku i konserwację żywności. Dzięki temu produkty dłużej wytrzymują na półkach sklepowych. Konsumenci rzadko zastanawiają się, iż sól nie jest jedynie w solniczce - to składnik ukryty w niemal każdej przetworzonej żywności.
Warto pamiętać, iż sól występuje naturalnie w wielu produktach, takich jak sery czy niektóre warzywa. Oznacza to, iż łatwo przekroczyć limit, choćby jeżeli nie solimy dodatkowo potraw.
Jak ograniczyć sól w diecie? Praktyczne wskazówki
Świadomość to pierwszy krok do zmian, dlatego warto zwracać uwagę na skład produktów i wybierać te o niższej zawartości soli. Czytanie etykiet może uchronić nas przed nieświadomym przekraczaniem norm, a sięganie po świeże warzywa i suszone zioła zamiast kostek rosołowych pozwala wzbogacić smak potraw bez ryzyka nadmiaru sodu. Warto też unikać wysoko przetworzonych przekąsek, takich jak chipsy, paluszki czy kabanosy, które powinny pojawiać się w diecie jedynie okazjonalnie.
Najprostszym sposobem kontroli jest gotowanie w domu - wtedy sami decydujemy, ile soli trafi do garnka. Coraz częściej na rynku pojawiają się także produkty z oznaczeniem "mniej sodu", które mogą być dobrą alternatywą. Dietetycy podkreślają, iż ograniczanie soli najlepiej wprowadzać stopniowo - z czasem kubki smakowe przyzwyczajają się do mniej intensywnego smaku i przestaje nam brakować charakterystycznej słoności.
Świadome wybory kluczem do zdrowia
Apel Katarzyny Bosackiej nie jest przesadzony. Sól to jeden z największych wrogów współczesnej diety, a świadomość konsumentów wciąż jest niewystarczająca. Warto pamiętać, iż sól "ukrywa się" w miejscach, w których najmniej się jej spodziewamy - od pieczywa, przez serki topione, po słodkie płatki śniadaniowe. Codzienne wybory, takie jak sięganie po świeże produkty, unikanie gotowych mieszanek przypraw i umiar w soleniu, mogą realnie zmniejszyć ryzyko poważnych chorób.
- Według zaleceń nie powinniśmy jeść dziennie więcej niż 5 g soli, czyli płaską łyżeczkę od herbaty. Pamiętajmy też, iż sól występuje naturalnie w produktach, np. w serach czy warzywach. W związku z tym bardzo łatwo jest ten dzienny limit przekroczyć - przypomina Bosacka.
Źródła:
https://www.instagram.com/p/DOVQM6iDRy5/
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sodium-reduction?utm
https://www.cambridge.org/core/journals/public-health-nutrition/article/populationlevel-salt-intake-in-the-who-european-region-in-2022-a-systematic-review/BBDAF74CA940EFDEECE47F966DEEFEA2?utm
CZYTAJ TEŻ:
