Nieleczone nadciśnienie tętnicze jest przyczyną ponad połowy wszystkich udarów mózgu, dlatego tak ważne jest, by je kontrolować – przypominają eksperci z okazji Światowego Dnia Udaru Mózgu, który przypada 29 października.
W ramach akcji #zmierzsięzciśnieniem, realizowanej jako część kampanii Zapobiegam.pl, Fundacja Udaru Mózgu zwraca uwagę na rolę regularnej kontroli ciśnienia tętniczego w profilaktyce udarów mózgu. „Nadciśnienie tętnicze przebiega często w sposób bezobjawowy i nie wywołuje charakterystycznych dolegliwości, co sprawia, iż wielu ludzi ignoruje ten problem. Tymczasem adekwatna kontrola ciśnienia tętniczego odgrywa kluczową rolę w prewencji udaru mózgu – zarówno pierwotnej, jak i wtórnej” – mówi dr Iwona Sarzyńska-Długosz z II Kliniki Neurologii Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Udar mózgu jest trzecią, po chorobach serca i nowotworach, najczęstszą przyczyną śmierci i głównym powodem niesprawności u osób powyżej 40. roku życia. Choroba dotknie co czwartego mieszkańca Ziemi. W Polsce co 6,5 minuty jedna osoba doznaje udaru mózgu. Przekłada się to na ok. 80-90 tysięcy przypadków udaru rocznie. Jedna piąta pacjentów, którzy przetrwają ostrą fazę udaru, potrzebuje stałej opieki, a 30 proc. z nich musi korzystać z pomocy w wykonywaniu codziennych czynności życiowych.
Jednym z najczęstszych i najgroźniejszych czynników ryzyka udaru mózgu, zarówno niedokrwiennego, jak i krwotocznego, jest nadciśnienie tętnicze. Eksperci oceniają, iż ma je aż 12 mln Polaków. Im wyższe ciśnienie krwi, tym większe ryzyko udaru. Badania wykazują, iż nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko udaru mózgu aż czterokrotnie. Według dr Sarzyńskiej-Długosz skuteczność redukcji ryzyka udaru mózgu zależy w dużej mierze od stopnia obniżenia ciśnienia. Na przykład obniżenie go o zaledwie 10/5 mm Hg (milimetrów słupa rtęci) może zmniejszyć ryzyko udaru choćby o ok. 30 proc. – „Z tego powodu regularna kontrola ciśnienia tętniczego ma najważniejsze znaczenie w profilaktyce udarowej. Należy również podkreślić konieczność systematycznego, codziennego przyjmowania zaleconych leków przez osoby z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym. Celem leczenia nadciśnienia jest uzyskanie i utrzymanie prawidłowych wartości ciśnienia”.
Adam Siger z Fundacji Udaru Mózgu podkreśla, iż zgodnie ze statystykami wciąż zbyt wiele osób nie kontroluje regularnie swojego ciśnienia tętniczego, a nadciśnienie często pozostaje niezdiagnozowane do momentu rutynowej wizyty u lekarza – „Z okazji obchodów Światowego Dnia Udaru Mózgu, pragniemy przypomnieć, iż nieleczone nadciśnienie tętnicze stanowi przyczynę ponad połowy wszystkich przypadków udaru mózgu w Polsce”. Adam Siger przypomina też o innych chorobach i zaburzeniach przyczyniających się bądź związanych z udarem mózgu, jak np. cukrzyca, migotanie przedsionków czy niewydolność serca, podwyższony poziom cholesterolu we krwi, zwężenie tętnicy szyjnej, przebyty przemijający atak niedokrwienny (TIA), niedoczynność tarczycy, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu, a także niezdrowy sposób odżywiania się: dieta z małą ilością warzyw i owoców, a bogata w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego.
W ramach profilaktyki udarów mózgu zaleca się utrzymywanie wartości ciśnienia tętniczego poniżej 140/90 mm Hg, a w przypadku podwyższonych wartości rozpoczęcie leczenia. Równie istotne jest podejmowanie regularnej aktywności fizycznej w połączeniu ze zdrową dietą, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, zaprzestanie palenia tytoniu, ograniczenie spożycia alkoholu, a także unikanie sytuacji stresowych.
