Jerzy Zięba nominowany do Biologicznej Bzdury Roku 2023

totylkoteoria.pl 10 miesięcy temu

Jerzy Zięba został nominowany do Biologicznej Bzdury Roku za stwierdzenie, iż żaden wirusolog nigdy nie widział wirusa. W rzeczywistości jesteśmy w stanie zobaczyć wirusy dzięki niektórym rodzajom mikroskopów. Możemy też poświadczyć o ich obecności dzięki badań z zakresu genetyki molekularnej.

Dowody na istnienie wirusów

Choć wirusy są bardzo małe – to zakaźne cząstki białkowo-nukleinowe otoczone błoną, nie mające choćby własnych komórek – to dzięki technikom mikroskopowym oraz molekularnym możemy je zobaczyć i udowodnić ich istnienie. Wirusy można obejrzeć na przykład na obrazach z mikroskopów elektronowych.

Powyżej widzimy obraz wirusa IBV (ptasiego zapalenia oskrzeli), opublikowany przez amerykańskie Centrum Kontroli Chorób (CDC), a pochodzący z mikroskopu transmisyjnego. Został on cyfrowo pokolorowany dla przejrzystości dla ludzkiego oka. Pierwotnie obrazy spod mikroskopów transmisyjnych są czarno-białe, tak jak ten poniżej, przedstawiający wirusa HIV-1.

Wirusy można też zobaczyć na obrazie 3D dzięki innej odmianie mikroskopów elektronowych, a mianowicie poprzez mikroskopy skaningowe. One także dają czarno-biały obraz, który da się potem cyfrowo pomalować, żeby lepiej unaocznić określone struktury molekularne. Poniżej widzimy obraz wirusa bakteryjnego (bakteriofaga) spod mikroskopu skaningowego.

Obecność wirusów można rozpoznać także dzięki badaniu PCR i sekwencjonowaniu genomów, jak również testom immunologicznym, np. ELISA. Wówczas identyfikowane są określone geny bądź białka (antygeny) wirusowe.

Sam fakt istnienia wirusów biolodzy odnotowali jeszcze w XIX wieku, przed stworzeniem wszystkich wspomnianych technik. Skąd o nich wiedzieli? Otóż filtrowali rozmaite płyny przez pory nie przepuszczające choćby małych bakterii. A jednak po przesączeniu dalej wywoływały chorobę, co dowodziło, iż musi istnieć inny czynnik zakaźny, jeszcze mniejszy niż bakterie. Później potwierdził to także fakt, iż antybiotyki nie działały na niektóre rodzaje infekcji (o tym, dlaczego antybiotyki nie leczą chorób wirusowych, pisałem tutaj).

Biologiczna Bzdura Roku 2023

Biologiczna Bzdura Roku jest organizowana od 2016 roku. Jej celem jest propagowanie wiedzy na temat nauk przyrodniczych: od biofizyki po psychologię. Jej zadanie to również promowanie racjonalnego, sceptycznego myślenia i weryfikowania faktów tak, aby stawały się spójną, logiczną wiedzą. Głosowanie na Biologiczną Bzdurę Roku rozpocznie się już wkrótce, po prezentacji wszystkich nominacji.

Plebiscyt „Biologiczna Bzdura Roku” organizowany jest także dzięki wsparciu Patronów i Patronek. Szczególne podziękowania dla najhojniejszych osób, a są to: Marcin, Grzegorz, Marcin, Małgorzata, Armen, Łukasz, Kacper, Mariusz, Miłosz, Agnieszka, Magdalena, Tomasz, Paweł, Katarzyna, Jacek, Andrzej, Marek, Adam, Radosław, Daniel, Wojciech, Michał.