Plantan - co to takiego?
Banany kupujemy i chętnie spożywamy niezależnie od pory roku. Lubimy ich słodki smak, kremową konsystencję, ale sięgamy po nie też dlatego, iż dostarczają organizmowi ważnych składników, m.in. obniżającego ciśnienie potasu. "Wytrwaną" alternatywę dla tych owoców stanowi plantan, nazywany bananem warzywnym. Plantan i banan są blisko spokrewnieni, należą do tej samej rodziny roślin, dlatego wyglądają podobnie - niektórzy choćby mylą je ze sobą. Jak je odróżnić?
Plantany są większe od bananów. Gdy są niedojrzałe, mają intensywną, zieloną barwę. W miarę dojrzewania stają się żółte, a następnie przybierają brązowy, a choćby czarny kolor - wyglądają wówczas jak mocno przejrzałe banany. Ich skórka jest wyraźnie twardsza i dużo trudniej odchodzi. jeżeli chodzi o smak, gdy plantan ma zieloną skórkę, smakuje jak ziemniak, gdyż zawiera dużo skrobi. Dopiero gdy dojrzewa, staje się słodszy. Podczas gdy banany spożywamy zwykle na surowo, plantany częściej poddawane są obróbce termicznej przed spożyciem (są smażone, pieczone, gotowane).Reklama
Plantany są szczególnie popularne w kuchni latynoamerykańskiej, afrykańskiej i karaibskiej, gdzie często podaje się je jako dodatek do potraw lub jako przekąskę. Z botanicznego punktu widzenia plantany to owoce, jednak w kuchni traktuje się je raczej jak warzywa.
Wartości odżywcze banana warzywnego
Plantan jest bogaty w węglowodany, głównie w postaci skrobi, które stanowią ważne źródło energii. Zawiera dużą ilość błonnika pokarmowego i różne związki przeciwutleniające, które mogą pomóc w ochronie organizmu przed stresem oksydacyjnym. Nie jest znaczącym źródłem białka. Znajdziemy w nim witaminę A, witaminę C, witaminy z grupy B, w tym witaminę B6, kwas foliowy, a także żelazo, potas, magnez oraz miedź. W miarę dojrzewania, jak zauważają dietetycy, zawartość błonnika w plantanie spada, a wzrasta zawartość cukru.
To, ile kalorii będzie miał plantan, zależy od stopnia jego dojrzałości, jak i sposobu przygotowania. Zielony plantan ma ok. 90-100 kcal na 100 g. Dojrzały plantan z kolei ma ok. 120-150 kcal na 100 g.
Plantan - adekwatności. Czy jest zdrowy?
Plantany zawierają korzystne związki roślinne, w tym polifenole i flawonoidy. Działają one jako przeciwutleniacze i pomagają zwalczać szkodliwe wolne rodniki - niestabilne cząsteczki, które mogą uszkadzać białka, błony komórkowe i DNA. Stres oksydacyjny, czyli zaburzenie równowagi między produkcją i akumulacją wolnych rodników tlenowych w komórkach i tkankach a zdolnością systemu antyoksydacyjnego do ich usuwania, przyczynia się m.in. do starzenia, stanów zapalnych i chorób, w tym nowotworów i chorób układu sercowo-naczyniowego.
Plantany zawierają błonnik, który m.in. normalizuje tempo pasażu jelitowego, chroni przed zaparciami i daje uczucie sytości, zapobiegając podjadaniu miedzy posiłkami. Błonnik wspomaga trawienie, ale też pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi i zmniejsza stężenie cholesterolu.
Włączając do diety plantany, zapewniamy organizmowi dawkę witamin i minerałów, w tym witaminy A, witaminy C, witamin z grupy B, potasu czy żelaza. Korzysta nasz układ odpornościowy, zapobiegamy niedoborom. Plantany mogą też wspomagać walkę z anemią.
W plantanie obecne są składniki dobre dla serca. Poza błonnikiem, który może wiązać cholesterol i przyspieszać jego wydalanie z ustroju, zmniejszając w ten sposób stężenie cholesterolu we krwi, istotny jest również potas. Jest on odpowiedzialny za prawidłową pracę mięśnia sercowego oraz regulację ciśnienia tętniczego krwi.
Warzywne banany to też witamina B6, która warunkuje prawidłową pracę układu nerwowego, pełni istotną rolę w syntezie neuroprzekaźników, odgrywa rolę w wytwarzaniu przeciwciał, a także wpływa na adekwatne funkcjonowanie mięśni i stan skóry.
Jak jeść plantany?
Plantany, w przeciwieństwie do bananów, nie zawsze mogą być spożywane na surowo. Przed zjedzeniem poddaje się je najczęściej obróbce cieplnej - zwykle są gotowane, duszone, smażone lub pieczone. Należy jednak pamiętać, iż sposób przygotowania plantanów może wpływać na ich wartość odżywczą. Na przykład smażone plantany będą zawierać dodatkowe kalorie z tłuszczu. Warto więc zwracać uwagę na sposób ich obróbki.
Plantany są często wykorzystywane jako dodatek do obiadu. Z plantanów można przygotować np. puree, frytki, chipsy, placki, mogą nam one posłużyć jako dodatek do zup czy zapiekanek. Plantan wykorzystywany jest również w daniach na słodko.
Plantan jest dobrym wyborem dla osób poszukujących alternatyw dla tradycyjnych źródeł węglowodanów takich jak ziemniaki czy ryż.
CZYTAJ TAKŻE:
