Jeden lek, dwa przeciwciała – nowa terapia tocznia

W terapii tocznia rumieniowatego układowego pojawiła się innowacja – w ramach jednego preparatu zastosowano dwa leki biologiczne o różnym mechanizmie działania, co okazało się bardzo skuteczne i bezpieczne. Pokazuje to najnowsza publikacja z „Arthritis & Rheumatology”.

Toczeń rumieniowaty układowy to szerokie spektrum cech klinicznych, od łagodnego zajęcia skóry po poważne uszkodzenia narządów, takie jak niewydolność nerek, nadciśnienie płucne i niewydolność serca. Choroba wpływa na wiele układów, przebieg może być różny u poszczególnych osób w zależności od ciężkości, liczby zaostrzeń i remisji, a oczekiwana długość życia może być zmniejszona w zależności od stopnia zajęcia narządów. O ile łagodne i umiarkowane postaci choroby mogą być leczone z dużym powodzeniem, o tyle postaci ciężkie nie zawsze łatwo poddają się terapii, choćby biologicznej.

Sposobem na zwiększenie skuteczności mogłoby być stosowanie biologicznego preparatu łączonego, w którym oba składniki celowałyby w inne miejsce szlaku patogenezy. Stąd międzynarodowy, wieloośrodkowy zespół badaczy dokonał oceny skuteczności i bezpieczeństwa upadacytynibu (inhibitor kinaz janusowych) i elsubrutynibu (inhibitor kinazy tyrozynowej Brutona) stosowanych łącznie jako jeden preparat (ABBV-599) u dorosłych z umiarkowaną lub ciężkiej postaci SLE.

341 pacjentów przydzielono losowo w stosunku 1:1:1:1:1 do grupy otrzymującej raz dziennie ABBV-599 w dużej dawce (elsubrutynib 60 mg + upadacytynib 30 mg), ABBV-599 w małej dawce (elsubrutynib 60 mg + upadacytynib 15 mg), elsubutucitinib 60 mg, upadacytynib 30 mg lub placebo. Preparat łączony w wyższej dawce oraz sam upadacytynib skutkowały istotnie wyższym odsetkiem odpowiedzi mierzonej skalą SRI-4, dodatkowo w tych dwóch grupach osiągnięto znaczący i istotny spadek (poniżej 10 mg) podtrzymującej dawki glikokortykosteroidów. Częstość zaostrzeń uległa zmniejszeniu, a czas do pierwszego zaostrzenia w 48. tygodniu był znacznie opóźniony zarówno w przypadku upadacytynibu, jak i ABBV-599 wysokodawkowy.

48 tygodni stosowania leku łączonego okazało się skuteczne i dobrze tolerowane; prace nad lekiem są kontynuowane, jednak patrząc na dotychczasowe wyniki ABBV-599 dołączy niedługo do kanonu leczenia SLE.