W obliczu nieustannych zmian w prawie farmaceutycznym znajomość uprawnień farmaceuty w zakresie uzupełniania i korygowania danych na receptach jest niezwykle ważna. Nieprawidłowo wystawiona recepta nie zawsze musi zostać odrzucona, a farmaceuta w wielu przypadkach może pomóc pacjentowi w jej realizacji poprzez wprowadzenie lub skorygowanie określonych, niezbędnych informacji.
Jakie dane powinny znajdować się na recepcie?
Prawidłowo wystawiona recepta, zgodnie z ustawą Prawo Farmaceutyczne, powinna zawierać kilka kluczowych elementów, aby mogła zostać zrealizowana – tym bardziej z refundacją. Do najważniejszych danych, które muszą znaleźć się na recepcie, należą:
- Dane pacjenta (tj. imię i nazwisko, adres zamieszkania wraz z kodem pocztowym oraz identyfikator pacjenta, czyli numer PESEL)
- Dane dotyczące przepisanego produktu leczniczego (tj. jego nazwa, postać, dawka, ilość danego leku oraz sposób dawkowania)
- Dane osoby wystawiającej receptę (tj. imię i nazwisko, numer prawa wykonywania zawodu, podpis osoby wystawiającej i dane kontaktowe do podmiotu, w którym wystawiono receptę)
- Dane dotyczące odpłatności (w tym symbol „X” lub „100%” w przypadku braku refundacji oraz kod uprawnień dodatkowych jeżeli dotyczą one danego pacjenta)
- Inne informacje (tj. data wystawienia recepty, data realizacji „od dnia” i unikalny numer identyfikacyjny recepty).
Jakie dane może uzupełnić farmaceuta na recepcie?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie recept, farmaceuta może uzupełnić lub poprawić na recepcie jedynie określone dane. O jakie konkretnie informacje chodzi? W kontekście danych dotyczących pacjenta mogą to być:
- Imię i nazwisko pacjenta – można uzupełnić na podstawie okazanych dokumentów, jeżeli na recepcie wpisano numer PESEL
- PESEL – można uzupełnić na podstawie okazanych dokumentów, jeżeli na recepcie wpisano imię i nazwisko pacjenta
- Adres pacjenta – można uzupełnić lub poprawić na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę okazującą receptę lub na podstawie jej oświadczenia
- Kod pocztowy – w przypadku jego braku, osoba wydająca lek przyjmuje, iż został wpisany i nie jest wymagane jego uzupełnienie.
Jeśli chodzi o dane dotyczące przepisanego produktu leczniczego, to farmaceuta może uzupełnić, skorygować lub przyjąć za obowiązujące:
- Postać leku – farmaceuta może określić ją na podstawie posiadanej wiedzy
- Dawkę leku – w przypadku jej braku farmaceuta przyjmuje, iż jest to najmniejsza dawka dopuszczona do obrotu w Polsce
- Sposób dawkowania – jeżeli nie został określony, farmaceuta ogranicza wydawaną ilość do czterech najmniejszych opakowań (dla leków refundowanych) lub czterech najmniejszych opakowań dopuszczonych do obrotu na terenie Polski (dla leków nierefundowanych).
Jeśli chodzi o dane osoby wystawiającej receptę lub dane podmiotu leczniczego, w którym dana recepta została wystawiona to prawo dopuszcza ingerencję farmaceuty w takich zakresach, jak:
- Imię i nazwisko osoby wystawiającej receptę – farmaceuta może uzupełnić dane na podstawie posiadanych informacji
- Dane podmiotu, w którym wystawiono receptę – można je uzupełnić na podstawie posiadanych informacji
- Numer telefonu – można przyjąć, iż wystarczający jest numer zawarty w danych świadczeniodawcy.
Zmiany na recepcie odnotowuje się albo w Dokumencie Realizacji Recepty (dla recept elektronicznych) albo na rewersie recepty (w przypadku tradycyjnych recept papierowych).
Korekta danych dotyczących poziomu odpłatności i uprawnień dodatkowych
Informacje dotyczące poziomów odpłatności i uprawnień dodatkowych pacjenta mają bezpośredni wpływ na koszty, jakie pacjent poniesie przy realizacji danej recepty. W związku z tym ich prawidłowość ma ogromne znaczenie. Farmaceuta może uzupełnić lub skorygować:
- Kod uprawnień dodatkowych pacjenta (z wyjątkiem kodów S, DN, CN, IN, BW, DZ i WP) – farmaceuta może określić kod na podstawie dokumentów przedstawionych przez osobę realizującą receptę. Ważne – projekt zmodernizowanego rozporządzenia w sprawie recept zakłada, iż farmaceuta będzie mógł uzupełnić także kody „S” i „DZ”, co wielu pacjentom zaoszczędzi kolejnej wizyty u lekarza celem poprawy błędnie wystawionego dokumentu.
Jakich danych farmaceuta nie może uzupełnić lub skorygować?
Trzeba pamiętać, iż istnieją jednak dane, których farmaceuta nie może uzupełnić lub skorygować na recepcie. w tej chwili są to jeszcze wspomniane wcześniej kody S, DN, DZ, IN, BW, CN, WP oraz identyfikator oddziału wojewódzkiego NFZ. Farmaceuta nie może także dodać oraz modyfikować sposobu dawkowania – należy pamiętać, iż w przypadku recept na środki odurzające i substancje psychotropowe sposób dawkowania musi być obligatoryjnie wpisany na recepcie.
Dodatkowo, choćby jeżeli pacjentowi przysługuje zniżka lub odpowiednie uprawnienie dodatkowe farmaceuta nie może zmienić odpłatności ze 100% na refundowaną jeżeli na recepcie wpisano oznaczenie „X” lub „100%”.
Opracował: mgr farm. Mateusz Jabłoński
