Jaka jest norma GGTP? Wskazania i cel badania

naszarecepta.pl 1 rok temu

GGTP powyżej normy może wskazywać na poważniejsze problemy zdrowotne. Czy jest badanie GGTP i w jakich sytuacjach się je wykonuje? Jak interpretować wyniki? Odpowiadamy na pytania w dzisiejszym artykule.

Co to jest badanie GGTP i dlaczego się je wykonuje?

Badanie GGTP mierzy aktywność enzymu gamma-glutamylotranspeptydazy, obecnego we krwi [1]. Wykonuje się je w celu wczesnego wykrycia chorób wątroby, podobnie jak inne testy czynności wątroby, takie jak np. ALT (transaminaza alaninowa), AST (transaminaza asparaginianowa), ALP (fosfataza alkaliczna), LD (dehydrogenaza L-mleczanowa) czy też PT (czas protrombinowy) [2].

Wysoki poziom GGTP we krwi może wskazywać na nieprawidłowości, dlatego taki rezultat badania należy pilnie skonsultować z lekarzem. jeżeli pacjent nie ma możliwości, aby udać się do przychodni specjalistycznej, może skorzystać z rozwiązań, takich jak e-recepta czy też e-wizyta u lekarza. Ponieważ rezultat badania GGTP dotyczy funkcjonowania wątroby, najlepiej umówić się na konsultację ze specjalistą hepatologiem. Specjalista wyjaśni, jak interpretować badanie GGTP, co to jest gamma-glutamylotranspeptydaza oraz na czym polega dalsze postępowanie w przypadku danego rezultatu.

Kiedy należy wykonać GGTP?

GGTP badanie laboratoryjne jest wykonywane u pacjentów chorujących na [1]:

cholestazę wewnątrzwątrobową lub zewnątrzwątrobową,
nowotwory wątroby.

Oznaczenie aktywności GGTP jest pomocne także u osób nadużywających alkoholu, wtedy rezultat badania GGTP jest porównywany z wynikami innych testów wątrobowych [1].

Norma GGTP – interpretowanie wyników

Ile powinno wynosić GGTP? Norma to [1]:

dla kobiet: <35 IU/l,
dla mężczyzn: <40IU/l.

W poniższej tabeli zebrano najczęstsze przyczyny zwiększonej aktywności GGTP.

GGTP — badanie krwi — przyczyny podwyższonego wyniku
Możliwa przyczyna	Więcej szczegółów
cholestaza wewnątrz- lub zewnątrzwątrobowa	cholestaza wewnątrzwątrobowa (upośledzona synteza żółci) oraz cholestaza zewnątrzwątrobowa (upośledzony odpływ żółci z wątroby do dwunastnicy) dają charakterystyczny objaw w postaci żółtaczki. Po zaobserwowaniu takiego symptomu należy wykonać nie tylko pomiar aktywności GGTP, ale także oznaczyć inne markery cholestazy
polekowe uszkodzenie wątroby	Przyczyną podwyższonego GGTP może być stosowanie niektórych leków: ryfampicyny, fenobarbitalu, fenytoiny, warfaryny, metotreksatu lub furosemidu
choroby autoimmunologiczne	Za GGTP powyżej normy mogą odpowiadać choroby autoimmunologiczne takie jak np. autoimmunologiczne zapalenie wątroby, które jeżeli jest nieleczone, prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby. Wysokie GGTP może wskazywać także na pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych.
przyczyna nieznana	U około 10% pacjentów z podwyższonym GGTP nie udaje się ustalić przyczyny nieprawidłowego rezultatu badania

Tabela 1. Możliwe przyczyny podwyższonego wyniku badania GGTP. Opracowanie własne na podstawie: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/137074,gamma-glutamylotranspeptydaza-ggtp oraz https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/22055-gamma-glutamyl-transferase-ggt-test.

W przypadku uzyskania niejednoznacznych wyników badania GGTP, co oznacza problemy zdrowotne o niejasnej przyczynie, pomaga wykonanie dodatkowo badań ALT (aminotransferaza alaninowa) oraz ALP (fosfataza alkaliczna). Obliczenie stosunku GGTP do ALT pomoże w różnicowaniu, czy podwyższone GGTP wynika z niedrożności dróg żółciowych, czy z wirusowego zapalenia wątroby [1]. Natomiast wyniki badania ALP pomogą w różnicowaniu chorób wątroby oraz schorzeń dotykających układ kostny [3].

Interpretacja wyników badania GGTP należy do zadań lekarza, normy GGTP mogą się różnić w zależności od laboratorium, dodatkowo w niejasnych sytuacjach rezultat badania należy porównać z innymi testami wątrobowymi, samo GGTP badanie nie wskaże bowiem przyczyny nieprawidłowości [3]. Istotne znaczenie dla interpretacji wyników badania mają również czynniki takie jak [1] [3]: