Na Mobile Trends Conference 2024 Łukasz Bis przedstawił prelekcję Zadowolić każdego?!, w której poruszył niezwykle istotny temat uniwersalnego projektowania produktów cyfrowych, usług oraz relacji. W czasach, kiedy dostępność i inkluzywność stają się kluczowymi aspektami doświadczeń użytkowników, warto zadać sobie pytanie: jak tworzyć rozwiązania, które spełnią potrzeby wszystkich użytkowników, nie tylko wybranej grupy docelowej?
UX i CX – czy naprawdę znamy użytkownika?
W procesie projektowania produktów cyfrowych, UX (User Experience) i CX (Customer Experience) odgrywają kluczową rolę. Projektanci często tworzą persony, które pomagają zrozumieć, kim są użytkownicy, jakie mają potrzeby i w jaki sposób korzystają z produktów. W kontekście CX chodzi jednak nie tylko o to, jak użytkownicy wchodzą w interakcję z danym produktem, ale o całość doświadczenia z marką.
Prelegent podzielił się przykładem firmy Revolut, która w przeszłości dostarczała karty płatnicze w oryginalnych, efektownych opakowaniach. Choć takie rozwiązanie wywołało pozytywne emocje, rodzi się pytanie: czy projektowano to z myślą o wszystkich użytkownikach, czy jedynie o wybranej grupie?
Problem uniwersalności – czy Twoja strona rzeczywiście jest dla wszystkich?
W internecie istnieje około 2 bilionów stron internetowych, z czego aż 96% z nich ma problemy z dostępnością cyfrową. Oznacza to, iż znaczna większość stron nie jest przystosowana do tego, aby zaspokoić potrzeby wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. Problemem jest zbyt wąska definicja użytkownika, która ogranicza projektowanie do osób zgodnych z wybraną personą, np. młodych, zdrowych osób o określonych zainteresowaniach.
Persona a uniwersalne projektowanie
Projektowanie produktów cyfrowych opiera się na tworzeniu person. Przykład: Kasia z Wrocławia, zajmująca się ekonomią behawioralną, reprezentuje grupę docelową określoną przez specyficzne cechy. Jednak w tym procesie możemy pominąć wielu innych użytkowników, takich jak osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami czy użytkownicy spoza grupy docelowej.
Zastanówmy się, czy projektując przyciski CTA, kolorystykę lub układ interfejsu, myślimy o potrzebach wszystkichużytkowników, a nie tylko tych, którzy wpisują się w wąsko określoną grupę.
Kim jest „Każdy”?
Gdy myślimy o dostępności cyfrowej, często przychodzą nam na myśl osoby niedowidzące, niewidome lub nierozróżniające kolorów. Jednak „każdy” to także inne grupy użytkowników:
- Studenci na wykładach, którzy korzystają z urządzeń w trybie cichym i potrzebują napisów.
- Rodzice z dziećmi, którzy potrzebują intuicyjnych, prostych interfejsów.
- Seniorzy, których liczba będzie gwałtownie rosnąć – według prognoz, do 2060 roku liczba osób powyżej 65 roku życia na świecie wyniesie 98 milionów.
Projektowanie uniwersalne nie dotyczy jedynie osób z niepełnosprawnościami. Każdy użytkownik może mieć inne potrzeby, które należy uwzględnić w procesie projektowania produktów cyfrowych.
Wyzwania w branży fintech i e-commerce
Branże fintech oraz e-commerce stają przed największym wyzwaniem, jeżeli chodzi o dostępność cyfrową. Są to najważniejsze sektory, które muszą spełniać potrzeby wszystkich użytkowników, niezależnie od ich zdolności.
- 56% osób z niepełnosprawnościami wybiera platformy e-commerce, które oferują dostępność i odpowiednie doświadczenia użytkownika.
- 77% badanych korzysta z zakupów online, co wskazuje na ogromne znaczenie dostępnych cyfrowo platform sprzedażowych.
Dlaczego fintechy mają problem?
Sektor fintech, oferujący usługi finansowe, powinien być dostępny dla wszystkich, ale według prelegenta często ma poważne braki w tym zakresie. To szczególnie istotne, ponieważ finanse są podstawową usługą, do której każdy powinien mieć łatwy dostęp, niezależnie od swoich ograniczeń.
Jak zapewnić dostępność cyfrową?
Aby projektować produkty cyfrowe, które są dostępne dla wszystkich, warto zastosować się do poniższych wskazówek:
- Zrozum i zastosuj wytyczne WCAG – Web Content Accessibility Guidelines to standardy, które pomagają tworzyć dostępne strony internetowe.
- Przeprowadzaj regularne audyty dostępności, aby upewnić się, iż twoje produkty są zgodne z aktualnymi wymaganiami.
- Zapewnij nawigację dzięki klawiatury i kompatybilność z czytnikami ekranu, co jest najważniejsze dla osób niewidomych.
- Używaj tekstu alternatywnego dla obrazów i multimediów, aby osoby korzystające z technologii wspomagających mogły zrozumieć treści wizualne.
- Zadbaj o wysoki kontrast kolorów i czytelne czcionki, co ułatwi korzystanie z treści osobom z problemami wzroku.
- Projektuj dostępne formularze oraz spójną, intuicyjną nawigację, która ułatwi poruszanie się po stronie.
- Oferuj możliwość zmiany rozmiaru tekstu i jego dostosowywania do potrzeb użytkownika.
- Utwórz oświadczenie o dostępności i zbieraj regularne opinie od użytkowników, aby stale ulepszać doświadczenie.
Przyszłość dostępności – nowe regulacje
Do 28 czerwca 2025 roku segmenty fintech i e-commerce powinny być w pełni przystosowane cyfrowo zgodnie z europejskim aktem o dostępności oraz polskimi regulacjami. Oznacza to, iż firmy muszą wdrożyć odpowiednie zmiany, aby spełniać wymagania dotyczące dostępności.
Podsumowanie
Projektowanie uniwersalne to nie tylko trend, ale konieczność w dynamicznie zmieniającym się świecie. Aby stworzyć produkty, które zadowolą każdego użytkownika, należy uwzględniać szeroką gamę potrzeb i wyzwań. Dostępność cyfrowa nie jest ograniczeniem – to szansa na dotarcie do większej grupy odbiorców, zbudowanie lepszego wizerunku i zwiększenie zasięgów swojej marki. Pamiętajmy, iż każdy użytkownik zasługuje na równe, pozytywne doświadczenia podczas korzystania z produktów cyfrowych.