Jak pokonać stres?
Czym jest stres?
Stres to normalna część życia. Nie zawsze oznacza coś złego. jeżeli jest krótkotrwały, może mieć charakter adaptacyjny i najczęściej nie stanowi obciążenia dla samopoczucia. Jednak przewlekłe napięcie wyraźnie szkodzi naszemu zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Na szczęście istnieją sposoby na stres. Poznaj je! Stres to reakcja naszego organizmu będąca zaburzeniem homeostazy (równowagi wewnętrznej) w odpowiedzi na stawiane mu wymagania psychiczne lub fizyczne.
Stres można podzielić na:
- pozytywny (tzw. eustres),
- negatywny (tzw. distres).
W sensie fizjologicznym oddziałują one tak samo – aktywują układ walki i ucieczki w mózgu. Jednak eustres działa na nas krótko. Sprawia to, iż zwykle stanowi siłę napędową, która sprzyja rozwiązywaniu trudnych sytuacji. Natomiast distres jest chroniczny – prowadzi do wyczerpania zapasów energii i powoduje nieprawidłowe reakcje organizmu.
Przyczyny stresu
W psychologii przyczyny stresu (sytuacje stresowe) nazywa się stresorami. Do najsłabszych stresorów zaliczane są codzienne trudności, np. nieporozumienia w rodzinie czy problemy związane z prowadzeniem domu. Stresory o średniej sile to różnego rodzaju wydarzenia życiowe. W swojej skali stresu Thomas Holmes i Richard Rahe w pierwszej trójce najbardziej obciążających zdarzeń umieścili:
- śmierć współmałżonka,
- rozwód,
- separacja małżeńska.
Za najsilniejsze stresory uważa się doświadczenie lub bycie świadkiem wydarzeń traumatycznych, np. poważnego wypadku, przemocy, gwałtu czy klęski żywiołowej. Szczególnym rodzajem sytuacji stresowych są te zawodowe, czyli m.in. obciążenie psychiczne pracą, brak nagród, brak wsparcia i odpowiedzialność.
Jakie są objawy stresu?
Stresory mają duży wpływ na nastrój, samopoczucie, zachowanie i zdrowie somatyczne. Główne objawy stresu to:
- bóle głowy, bóle lub napięcie mięśni,
- problemy ze snem,
- niższy popęd płciowy,
- zmęczenie,
- problemy trawienne,
- uczucie przytłoczenia, rozdrażnienia lub niepokoju,
- trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji,
- brak motywacji,
- przejadanie się lub niedojadanie,
- wybuchy złości,
- agresja,
- wycofanie społeczne,
- stosowanie używek.
Wpływ stresu na organizm
Długotrwały stres ma negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Przyczynia się do wysokiego ciśnienia krwi, chorób serca, otyłości, cukrzycy czy obniżenia odporności. Odgrywa także rolę w rozwoju zaburzeń depresyjnych, lękowych (nerwic) oraz innych problemów zdrowia psychicznego.
Wynikiem przewlekłego stresu w pracy, poza wymienionymi wyżej skutkami, nierzadko jest też wypalenie zawodowe (które w najnowszej klasyfikacji chorób ICD-11 Światowej Organizacji Zdrowia po raz pierwszy zostało uznane za jednostkę chorobową). Z kolei udział w wyjątkowo groźnych czy przerażających wydarzeniach u niektórych osób prowadzi do zespołu stresu pourazowego (ang. post traumatic stress disorder – PTSD).
Jak poradzić sobie ze stresem?
Specjaliści zidentyfikowali metody na stres. Co prawda nie da się całkowicie wyeliminować stresu z życia, ale by zmniejszyć reaktywność na niego:
- przykładaj wagę do relacji z rodziną i przyjaciółmi: wsparcie innych osób odgrywa nieocenioną rolę w sytuacjach stresogennych,
- dbaj o sen: jego przewlekły niedobór istotnie obniża zdolność radzenia sobie ze stresem,
- regularnie uprawiaj aktywność fizyczną: podczas ćwiczeń uwalniają się endorfiny, które obniżają napięcie, koją i wprowadzają uczucie dobrostanu,
- miej hobby: pasja sprawia przyjemność, odpręża i przyczynia się do regeneracji organizmu,
- naucz się relaksować: skorzystaj z warsztatów dotyczących metod relaksacji, takich jak np. wizualizacja, medytacja, praca z oddechem czy napięciem mięśni,
- wypróbuj mindfulness: wykazano, iż praktykowanie uważności wobec chwili obecnej ma korzystny wpływ zarówno w przypadku „prywatnego” stresu, jak iw wypaleniu zawodowym.
Jeśli wyczerpiesz domowe sposoby leczenia stresu, zgłoś się do specjalisty zdrowia psychicznego. Profesjonalną pomoc znajdziesz m.in. w naszej placówce. Zespół Holisens pomoże Ci zidentyfikować stresory oraz wybrać i wdrożyć odpowiednie sposoby radzenia sobie.
Spokojnego dnia! Zespół Holisens
