Naukowcy wzięli pod lupę dzieci rodziców o różnych typach osobowości, biorąc pod uwagę cechy takie jak ekstrawersja, ugodowość, otwartość, sumienność i neurotyzm. Chcieli dowiedzieć się, jak osobowość rodzica może wpłynąć na życie ich dzieci.
To duże badanie*, bo obejmujące prawie 9,4 tys. dzieci w wieku od 11 do 17 lat i ich rodziców. Dane do tej pracy Amanda Wright i Joshua Jackson, naukowcy z wydziału psychologii i nauk o mózgu na Washington University w Saint Louis (USA) pozyskali z ankiet przeprowadzanych w Niemczech od 1984 roku.
W swojej pracy naukowcy przyglądali się m.in. zdrowiu dzieci, ich wynikom w nauce, stosunkowi do alkoholu i papierosów, ilości czasu, który poświęcają na rozrywki inne niż oglądanie telewizji czy korzystanie z internetu, a także częstotliwości kłótni w rodzinie.
Wielka piątka cech osobowości
Profesor Joshua Jackson opowiedział w portalu Neuroscience News o cechach, którym się przyglądano:
ekstrawersja mierzy, jak towarzyska i energiczna jest dana osoba
ugodowość odnosi się do współpracy i dogadywania się z innymi ludźmi
otwartość wiąże się z kreatywnością i wyobraźnią
sumiennością odznaczają się ludzie zorganizowani, rozważni i ostrożni
osoby neurotyczne są zwykle niespokojne, nerwowe i dużo się martwią.
Osobowość rodzica a życie dziecka
Nawet biorąc pod uwagę indywidualne cechy osobowościowe dziecka, okazuje się, iż to, jakim typem człowieka jest rodzic, ma znaczący wpływ na życie potomstwa. Porównując dzieci rodziców o różnych typach osobowości, naukowcy doszli m.in. do następujących wniosków:
dzieci ekstrawertycznych rodziców gorzej się uczą, być może dlatego, iż ich rodzice przykładają mniejszą wagę do nauki i odrabiania prac domowych;
dzieci neurotycznych rodziców uzyskiwały niższe wyniki w szkole, miały gorszy stan zdrowia, mniej czasu poświęcały też przyjemnościom;
dzieci otwartych rodziców były jednocześnie bardziej ugodowe i sumienne, częściej też oddawały się swoim pasjom.
Które dzieci odnoszą największe sukcesy?
Zdaniem prof. Jacksona najmniejsze szanse na sukces w życiu mają dzieci neurotyków. Najlepiej, kiedy rodzice wykazują się kombinacją pozostałych cech osobowości: są sumienni, otwarci, ekstrawertyczni i ugodowi.
Co ciekawe, naukowcy zbadali również, jak własne cechy osobowości dzieci przekładają się na jakość ich życia. Ekstrawertyczne dzieci częściej sięgały po papierosy i alkohol, w przeciwieństwie do dzieci otwartych, sumiennych i ugodowych. Z kolei dzieci neurotyczne gorzej się uczyły.
Czy dzieci dziedziczą osobowość po rodzicach?
Niekoniecznie. Zdaniem prof. Jacksona całkiem często dzieci ekstrawertyków same są introwertyczne. Naukowiec mówi, iż to wcale nie jest zaskakujące i iż wystarczy przyjrzeć się rodzinom, w których jest więcej niż jedno dziecko:
– jeżeli masz rodzeństwo, to dobrze wiesz, iż osoby dorastające w tym samym domu mogą być od siebie bardzo różne – wyjaśnia. – Gdybyśmy dziedziczyli osobowości bezpośrednio od naszych rodziców, bylibyśmy przecież bardzo do siebie podobni.
* Wyniki badania ukazały się niedawno w branżowym czasopiśmie Infant and Child Development.
