Coraz więcej badań wskazuje na bezpośredni związek między stanem zdrowia jamy ustnej a zdrowiem serca. Higienistki stomatologiczne znajdują się na pierwszej linii edukacji oraz profilaktyki – nie tylko w zakresie schorzeń zębów i dziąseł, ale także ogólnego zdrowia pacjentów, w tym ich układu sercowo-naczyniowego.
– Istnieje wiele dowodów naukowych potwierdzających powiązania pomiędzy chorobami przyzębia a schorzeniami serca – mówi dr Aviv Ouanounou, wykładowca Wydziału Stomatologii Uniwersytetu w Toronto, cytowany na stronie Fundacji Heart & Stroke z Kanady, organizacji non-profit zajmującej się profilaktyką chorób sercowo-naczyniowych wśród mieszkańców tego kraju. – Bakterie obecne w jamie ustnej mogą przedostać się do krwiobiegu i wywoływać stany zapalne w innych częściach organizmu, w tym w mięśniu sercowym.
Od zapalenia dziąseł do zawału – jak to się dzieje?
Choroby przyzębia są wynikiem przewlekłego stanu zapalnego wywołanego przez bakterie nagromadzone w płytce nazębnej. W przypadku braku odpowiedniego leczenia, bakterie te mogą wniknąć do układu krwionośnego i przyczyniać się do powstawania blaszki miażdżycowej, prowadząc do choroby niedokrwiennej serca, a choćby zawału.
– Badania wykazały, iż bakterie typowe dla infekcji jamy ustnej są obecne w złogach miażdżycowych w naczyniach wieńcowych – wyjaśnia dr Ouanounou.
Jeszcze poważniejszym powikłaniem jest infekcyjne zapalenie wsierdzia – choroba często rozwijająca się w wyniku bakteriemii pochodzenia oralnego. Może prowadzić do powikłań zakrzepowo-zatorowych bezpośrednio zagrażających życiu. Wymaga szybkiej antybiotykoterapii.
Higienistka jako najważniejsze ogniwo w opiece interdyscyplinarnej
Pacjenci z chorobami serca – wrodzonymi, nabytymi, po wszczepieniu zastawki czy po operacjach kardiochirurgicznych – są szczególnie narażeni na powikłania infekcyjne wynikające ze stanu zdrowia jamy ustnej. Dlatego tak ważna jest ścisła kooperacja interdyscyplinarna specjalistów kardiologów, lekarzy dentystów i higienistek stomatologicznych.
– Nasi pacjenci są rutynowo kierowani do gabinetów stomatologicznych przed zabiegami kardiochirurgicznymi – mówi Kelly Van Heugten, pielęgniarka i menedżerka programów profilaktycznych w Heart & Stroke. – Niektórzy z nich wymagają intensywnej interwencji stomatologicznej, aby zminimalizować ryzyko infekcji okołooperacyjnej.
Po operacji serca utrzymanie optymalnego poziomu higieny jamy ustnej również jest bardzo istotne – szczególnie u pacjentów z zastawkami serca, które są wyjątkowo podatne na kolonizację bakteryjną. Dlatego edukacja pacjentów przez higienistki, kontrola stanu jamy ustnej i regularne profesjonalne oczyszczanie zębów odgrywają w tym zakresie fundamentalną rolę.
Na co zwracać uwagę w codziennej pracy?
Z perspektywy higienistek stomatologicznych związki zdrowia jamy ustnej z układem sercowo-naczyniowym to istotny element codziennej pracy klinicznej. Oto najważniejsze rekomendacje do wdrożenia.
• Wczesna identyfikacja objawów chorób przyzębia – krwawienie dziąseł, obrzęk, nieprzyjemny zapach z ust – i ich dokumentowanie.
• Edukacja pacjentów z grup ryzyka – m.in. osób z cukrzycą, chorobami serca, palaczy i seniorów – na temat wpływu zdrowia jamy ustnej na cały organizm.
• kooperacja z lekarzami prowadzącymi – zarówno lekarzami dentystami, jak i specjalistami kardiologii.
• Wsparcie w dostępie do opieki stomatologicznej – wskazywanie lokalnych programów i placówek oferujących opiekę pacjentom z ograniczonym dostępem do dentysty.
Stan jamy ustnej ma bezpośredni wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Bakterie pochodzące z nieleczonych chorób przyzębia mogą przedostawać się do krwiobiegu i przyczyniać się do rozwoju miażdżycy, a w skrajnych przypadkach prowadzić do infekcyjnego zapalenia wsierdzia. Higienistki stomatologiczne odgrywają kluczową rolę w profilaktyce tych powikłań poprzez wczesne wykrywanie objawów, edukację pacjentów oraz współpracę z zespołem specjalistów.
– Płytka bakteryjna to nie tylko zagrożenie dla zdrowia jamy ustnej, ale również dla zdrowia całego organizmu. Przyzębie jest bardzo mocno unaczynione, więc bakterie z kieszonek dziąsłowych mogą z łatwością przedostawać się choćby do najdalej położonych organów – mówi mgr dypl. hig. stom. Anna Makówka, higienistka stomatologiczna, technik dentystyczny oraz specjalistka promocji zdrowia. W jaki sposób płytka bakteryjna może wpływać na zdrowie mężczyzn, kobiet w ciąży czy cukrzyków? Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego!
Źródło: https://www.heartandstroke.ca
