Preparat Abrysvo, jedna ze szczepionek przeciwko RSV zarejestrowanych w Polsce, jest od 1 kwietnia dostępna z 50% odpłatnością dla osób powyżej 60. roku życia, a dla kobiet w ciąży oraz seniorów powyżej 65. roku życia jest całkowicie bezpłatna. Szczepienia można wykonać zarówno w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, jak i w aptecznych punktach szczepień. Co więcej, farmaceuci mają uprawnienia do wystawiania refundowanych recept oraz podawania szczepionki w aptekach. Rola farmaceutów w profilaktyce RSV jest kluczowa. Oprócz wykonywania szczepień, powinni aktywnie edukować pacjentów o zagrożeniach związanych z zakażeniem i jego powikłaniami. Informowanie o skutecznych metodach ochrony zdrowia jest teraz szczególnie istotne, gdy szczepionka jest łatwiej dostępna.
Wirus RSV – jak się rozprzestrzenia i kto jest najbardziej narażony na zakażenie?
Wirus RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy jest jedną z głównych przyczyn infekcji górnych dróg oddechowych. W 75% przypadków zakażenie dotyczy górnych dróg oddechowych, a w 25% dolnych. Wirus ten przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową lub poprzez kontakt z wydzielinami pochodzącymi z układu oddechowego osoby zakażonej. Wirus ten na powierzchni różnych przedmiotów może utrzymywać się choćby do kilkunastu godzin. RSV charakteryzuje się wysokim współczynnikiem zakażenia. Jest łatwo transmitowany wśród osób przebywających przez dłuższy czas w jednym pomieszczeniu (domownicy, przedszkolaki). Osoby zakażone mogą być źródłem infekcji choćby do 8 dni od pojawienia się u nich pierwszych objawów. Średnio jedna osoba zakażona, zaraża trzy inne.
Wirus RSV – największe zagrożenie dla seniorów oraz niemowląt
Szacuje się, iż wszystkie dzieci do 2. roku życia przechodzą zakażenie wirusem RSV. U niemowląt jest to najczęstsza przyczyna infekcji górnych dróg oddechowych. U małych dzieci RSV jest także jedną z głównych przyczyn hospitalizacji związanych ze znacznym nasileniem objawów i dużym ryzykiem wystąpienia powikłań. Wirus RSV odpowiada za około 2% zgonów dzieci do 5. roku życia, głównie wśród wcześniaków oraz dzieci, u których współistnieją schorzenia kardiologiczne, pulmonologiczne lub związane z niedoborami odporności.
Drugą grupą osób, u których przebieg zakażenia wirusem RSV może być poważny są osoby po 50. roku życia. Śmiertelność w tej grupie wiekowej w przypadku osób zakażonych tym wirusem wynosi choćby 8%. Jest to odsetek wyższy niż w przypadku zakażeń wirusem grypy. Również ryzyko powikłań infekcji wirusem RSV rośnie wraz z wiekiem. U 66% osób, które są hospitalizowane z powodu zakażenie RSV rozwija się zapalenie płuc. Aż 21% zakażonych w szpitalach wymaga manualnej wentylacji, a choćby 18% leczenia na oddziale intensywnej opieki medycznej.
Jak skutecznie chronić przed zakażeniem wirusem RSV?
Warto podkreślić, iż przebycie zakażenia wirusem RSV nie chroni przed ponowną infekcją. Jedyną skuteczną metodą profilaktyki jest szczepienie. Od 2023 roku w Polsce są dostępne dwa preparaty, które można podawać osobom dorosłym – Arexvy oraz Abrysvo. W celu biernej ochrony niemowląt przed infekcją RSV od urodzenia do ukończenia 6. miesiąca życia do podawania kobietom w ciąży przeznaczony jest tylko preparat Abrysvo. Również on znalazł się od 1 kwietnia 2025 roku na liście refundacyjnej.
Szczepionka przeciwko RSV chroni przed poważnymi powikłaniami wynikającymi z zakażenia. U osób powyżej 60. roku życia, które zostały zaszczepione preparatem Abrysvo, ryzyko rozwoju infekcji dolnych dróg oddechowych, w tym wymagających hospitalizacji, zmniejsza się o choćby 85%. Szczepionka podawana jest w systemie jednodawkowym. Nie ma na ten moment żadnych wskazań, aby podawać dawki przypominające.
Bierna ochrona niemowląt
Szczepionka Abrysvo, która znalazła się na liście refundacyjnej od 1 kwietnia 2025 roku jest także dedykowana do biernej ochrony niemowląt. Polega to na szczepieniu kobiet w ciąży, najlepiej między 24. a 36. tygodniem ciąży. Po szczepieniu organizm matki wytwarza przeciwciała, które przez łożysko transportowane są do dziecka, zapewniając mu ochronę przed infekcją oraz jej poważnym przebiegiem przez pierwsze 6 miesięcy życia. Jest to szczególnie ważne, ponieważ infekcje tym wirusem u niemowląt występują bardzo często i wiążą się z wysokim ryzykiem hospitalizacji oraz nieprzewidywalnym przebiegiem choroby.
Wirus RSV stanowi poważne zagrożenie dla niemowląt oraz osób starszych, szczególnie tych z chorobami przewlekłymi. Najskuteczniejszą metodą ochrony jest szczepienie, które w Polsce będzie refundowane od 1 kwietnia 2025 roku.
©MGR.FARM
