Naukowcy z State University of New York w Binghamton informują o przynajmniej częściowym rozszyfrowaniu uzależniającego mechanizmu alkoholu. W opisanych na łamach „Brain Behavior and Immunity” eksperymentach sprawdzali, jak na mózgi myszy wpływa konsumpcja różnych ilości alkoholu.
W porównaniu z myszami, które spożywały umiarkowane ilości etanolu, zwierzęta uzależnione miały w korze przedczołowej mózgu aż dwukrotnie więcej komórek produkujących interleukinę 1, a konkretnie IL-1ß. Ten obszar mózgu odpowiada za regulowanie działania funkcji poznawczych.
Ta konkretna interleukina (odpornościowe białko) u uzależnionych gryzoni nasilała stany zapalne oraz powodowała wydzielanie hamującej sygnały nerwowe substancji – GABA. Co gorsza, zmiany te się utrzymywały choćby po odstawieniu alkoholu.
– Podejrzewaliśmy, iż IL-1ß uczestniczy w powstawaniu uzależnienia od alkoholu, ale dokładny mechanizm jej działania w mózgu był niejasny – mówi prof. Florence Varodayan, współautorka badania.
Wcześniejsze badania wskazały, iż osoby z pewną mutacją w genie kodującym IL-1ß są bardziej podatne na uzależnienie. Autopsje takich osób ujawniały też podwyższoną ilość tej substancji w mózgu.
Jak tłumaczą naukowcy, układ odpornościowy, podobnie jak w innych częściach ciała, usuwa ewentualne patogeny i wspomaga naprawy po urazach. Okazuje się, iż alkohol łagodnie pobudza odpornościowe komórki w mózgu. Robi to dużo słabiej niż wirusy, bakterie czy urazy, ale z czasem skutki tej aktywacji się kumulują.
W normalnym działaniu, np. w czasie infekcji, L-1ß wywołuje szybką, przejściową reakcję zapalną, która usuwa zagrażający czynnik. Potem pojawiają się substancje przeciwzapalne, które wspierają gojenie. Tymczasem przy przewlekłej ekspozycji na alkohol, w mózgu utrzymuje się ciągłe zapalenie, które może prowadzić do coraz szerszego uszkodzenia neuronów – wyjaśniają badacze.
Właśnie one mogą mieć m.in. związek z obserwowanym u uzależnionych osób spadkiem możliwości poznawczych.
Jednak zdobyta wiedza, uważają naukowcy, ma szansę posłużyć do opracowania lepszych metod pomocy osobom z uzależnieniem od alkoholu i być może innych psychoaktywnych substancji. Już dzisiaj dostępne są na rynku leki blokujące działanie IL-1ß.
– Planujemy kontynuować nasze badania i m.in. szukać sposobów oddziaływania na poszczególne składniki ścieżki zależnej od IL-1ß, które mogą mieć znaczenie przy uzależnieniu od alkoholu – mówi Marisa Roberto, jedna z głównych autorek publikacji.