Irygacja zatok – czym jest i jak poprawnie płukać zatoki?

fiorda.pl 1 tydzień temu

Strona główna

Niedrożność nosa czy ból w obrębie górnych dróg oddechowych znacznie wpływają na komfort codziennego życia. W przypadku kataru i nie tylko można sięgnąć po metodę udrażniania, którą łatwo przeprowadzić samodzielnie w domu. Czym jest irygacja zatok i jak ją poprawnie wykonać?

Co to jest irygacja zatok?

Irygacja, nazywana także płukaniem zatok, to zabieg polegający na przepłukiwaniu jam nosowych i zatok specjalnym roztworem. Przeważnie jest to woda z solą fizjologiczną. Ma to na celu oczyszczenie górnych dróg oddechowych m.in. z:

zalegającej wydzieliny;
zanieczyszczeń;
alergenów.

Podczas płukania zatok wprowadza się roztwór do jednej dziurki nosa, a ten wypływa drugą. Kiedy ciecz przepływa przez jamę nosową, zabiera ze sobą wszelkie zanieczyszczenia i nadmiar śluzu. Zabieg jest prosty i bezbolesny, a gdy wykonuje się go prawidłowo – w pełni bezpieczny.

Kiedy płukać zatoki?

Czyszczenie zatok można przeprowadzać w różnych sytuacjach powodujących niedrożność nosa lub w celach higienicznych. Proces sprawdza się m.in. podczas alergii, przeziębienia czy zapalenia górnych dróg oddechowych. Czasami zabieg jest jednym z zaleceń lekarzy, którzy dobierają sposoby leczenia określonych schorzeń.

Niekiedy irygacja nosa służy nawilżeniu delikatnej błony śluzowej. Innym razem może być jednym ze wskazań specjalistów po zabiegach i operacjach przeprowadzanych w obrębie górnych dróg oddechowych. Proces przynosi nierzadko natychmiastową ulgę, odblokowując zatkane zatoki, a także niwelując uczucie suchości i nieprzyjemnego obrzęku.

Często przeprowadza się również płukanie zatok u dzieci. W tym przypadku zabieg ten stanowi skuteczny i szybki sposób na pozbycie się zalegającej wydzieliny. Najmłodsi nie są w stanie samodzielnie wydmuchać nosa, więc irygacja przywraca im zdolność swobodnego oddychania i zmniejsza odczucie objawów chorób czy alergii.

Jak przeprowadzić oczyszczanie zatok samodzielnie?

Zaleceń dotyczących tego, jak płukać zatoki, powinien udzielić lekarz. W przypadku konkretnych chorób czy zabiegów w obrębie dróg oddechowych specjalista pomoże dobrać najlepszą metodę do indywidualnych objawów pacjenta. Czasami jednak irygację wykorzystuje się jako jeden z domowych sposobów walki z przeziębieniem.

Warto znać kilka przyrządów umożliwiających oczyszczanie zatok, w tym:

irygator;
butelkę typu tryskawka;
strzykawkę bez igły;
dzbanek neti.

Poszczególne metody różnią się między sobą przede wszystkim ciśnieniem, jakie wytwarzają. Podczas gdy irygatory czy butelki mogą wygenerować silny strumień, dzbanek wykorzystuje zasady grawitacji, pozwalając na delikatny przepływ cieczy przez zatoki.

Prawidłowe płukanie zatok przeprowadza się w kilku krokach:

Najpierw trzeba sporządzić roztwór dopasowany do własnych potrzeb (najczęściej z solą fizjologiczną).
Następnie ciecz umieszcza się w irygatorze, butelce czy innym wybranym przyrządzie.
Najlepiej pochylić się nieco nad zlewem lub miską, po czym wprowadzić końcówkę urządzenia do jednej z dziurek nosowych.
Po tym pozostaje już tylko przycisnąć przyrząd, wywołując strumień cieczy w komorze nosa.
Roztwór wraz z zalegającymi zanieczyszczeniami czy śluzem powinien wypłynąć drugą dziurką nosa.
Proces trzeba powtórzyć w drugim otworze nosowym.

Po zakończonym płukaniu należy dokładnie oczyścić wykorzystane do niego przyrządy.

Czym płukać zatoki?

Najczęściej wybieraną metodą udrażniania zatok jest płukanie nosa solą fizjologiczną. Produkt można kupić w aptece, a następnie należy przygotować roztwór zgodnie z instrukcją umieszczoną na opakowaniu i wedle zaleceń lekarza. Zwykle niewielką ilość substancji rozpuszcza się w letniej wodzie.

W zależności od przyczyn dolegliwości pacjenta lekarz może polecić również inne wyroby medyczne przeznaczone do tworzenia roztworów. Niektóre z nich zawierają w zestawie także butelki do przeprowadzania irygacji. Nie warto sięgać po intensywne metody, takie jak np. płukanie zatok rumiankiem. Napary zdecydowanie lepiej sprawdzą się do inhalacji.

Irygacja zatok to zabieg łatwy do przeprowadzenia w domu, który nierzadko przynosi ulgę w nagłych przeziębieniach czy napadach alergii. Bywa też pomocny przy przewlekłych dolegliwościach związanych z górnymi drogami oddechowymi.

Bibliografia:
1. Płukanie zatok: co to jest, kiedy i jak je wykonywać, https://www.aspirin.pl/przeziebienie/zapalenie-zatok/plukanie-zatok, [dostęp: 16.12.2024].
2. Stańska K., Tuszyńska A., Waniewska-Łęczycka M., Krzeski A., Skuteczność płukania jam nosa w terapii zapaleń zatok przynosowych, https://krzeski.pl/wp-content/uploads/2023/01/Skutecznosc-plukania-jam-nosa-w-terapii-zapalen-zatok-przynosowych.pdf, [dostęp: 16.12.2024].
3. Morze K., Irygacja nosa i zatok: badania, metody i skuteczność, https://mgr.farm/opinie/irygacja-nosa-i-zatok-badania-metody-i-skutecznosc/, [dostęp: 16.12.2024].