Weronika Kursa
Z wykształcenia romanistka, zafascynowana literaturą. Ulubiony pisarz i dziennikarz: Albert Camus. W ślad za nim powtarza „buntuję się, więc jesteśmy”. W pracy magisterskiej podjęła temat obrazu człowieka współczesnego wobec absurdu (wyznaczanego czy to przez konwencje społeczne narzucane jednostce, czy to przez systemy polityczne i mass media, czy wreszcie po prostu przez drugiego człowieka…). Ulubione słowo: wolność. A z bardziej „przyziemnych” hobby: mocna gorzka herbata, fotografia analogowa, filmy z Cybulskim, podróże.
Z Weroniką Kursą, autorką artykułu „llich i »Medyczna Nemezis…«. Czy rozwój medycyny zabija naszą autonomię?”, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnik Spraw Obywatelskich.
Nowoczesna medycyna jest negacją zdrowia. Nie jest zorganizowana po to, by służyć ludzkiemu zdrowiu, ale jedynie po to, aby służyć sobie jako instytucji. Więcej ludzi czyni chorymi niż uzdrawia.
Ivan Illich
Podobnie jak w przypadku Kaczynskiego krytyka technologii u Illicha była tak naprawdę krytyką władzy. Przekonywał on, iż zaawansowane technologie odebrały narzędzia i procedury z rąk jednostek i w sposób metaforyczny złożyły je w ręce organizacji, wytwarzając tym samym zależność. Częstym tego efektem jest „nowoczesne ubóstwo”, gdzie ludzie – zamiast być właścicielami czy użytkownikami narzędzi – stają się odpowiednikami części maszyny. W zamian za migające światełka i warkot silnika oddali coś, co dla jednostki ludzkiej powinno stanowić rzecz najsenniejszą, a więc autonomie, wolność i kontrolę.
Paul Kingsnorth, „Wyznania otrzeźwiałego ekologa”
W momencie, gdy pewne progi krytyczne rozwoju zostają przekroczone, im bardziej rozrastają się wielkie instytucje naszych społeczeństw przemysłowych, tym bardziej stają się one przeszkodą w realizacji celów, którym miały służyć: medycyna psuje zdrowie, szkoła ogłupia, transport wstrzymuje ruch, środki komunikacyjne powodują głuchotę i otępienie, przepływy informacji zakłócają sens, energia z paliw kopalnych, przywracając dynamikę dawnego życia, niesie zagrożenie dla życia w przyszłości i, last but not least, żywność przemysłowa zmienia się w truciznę.
Jean-Pierre Dupuy, wstęp do „Medical Nemesis”
Pytania kierunkowe
- Kim był Ivan Illich?
- Proszę rozszyfrować tytuł książki „Medyczna Nemezis. Wywłaszczenie zdrowia” (ang. „Medical Nemesis: The Expropriation of Health:).
- Jakie trzy najważniejsze tezy stawia Illich w swojej książce?
- Co Cię zaskoczyło w trakcie lektury?
- Czy książka jest dziś aktualna?
- Dlaczego książka została zignorowana przez środowiska medyczne?
- Gdyby Illich dziś żył, co radziłby obywatelom, którzy chcą stawiać opór medykalizacji ich życia?
Muzyka „Also Sprach Zarathustra – Einleitung” – Kevin MacLeod, CC BY 3.0
