Żółty Cesarz – Huang Di – to najważniejszy z mitycznych władców Państwa Środka, protoplasta współczesnych Chińczyków, który wedle wyliczeń zakonników jezuickich (!) analizujących chińskie kroniki panował w latach 2697–2597, lub 2698–2598 p.n.e.
Przedstawiany najczęściej bywa jako twórca chińskiej cywilizacji, państwowości i jej struktury. Tworząc pierwsze imperium, nadał mu bardzo specyficzne ramy zarządzania (administrowania): zharmonizował życie społeczne i polityczne z naturalnym rytmem przemian świata, a także mianował różne duchy i bóstwa opiekuńcze na odpowiednie urzędy. Jako władca Krainy Środka podporządkował sobie wszystkich władców czterech stron świata, z którymi toczył zaciekłe boje, by ostatecznie zwyciężyć i dać swemu ludowi władanie nad doliną Rzeki Żółtej.
To jemu samemu, jego żonie Leizu (czczonej jako bogini piorunów, która nauczyła ludzi jedwabnictwa i tkania) oraz licznym cesarskim dostojnikom przypisuje się takie wynalazki jak:
- pierwszy kalendarz,
- kompas,
- wznoszenie domostw,
- wóz (z określeniem standardu wymiaru osi, dzięki czemu można było adekwatnie budować drogi i mosty, nadając im adekwatną szerokość, umożliwiającą swobodę poruszania się wozów),
- czółno,
- lepienie garnków,
- odlewanie brązu,
- kopanie studni,
- opracowanie znaków pisma chińskiego,
- nauki medyczne,
- podstawy astrologii oraz
- sztuka wojskowa (wojenna).
Uważany jest za autora dzieła Huángdì Nèijīng (Kanony medycyny wewnętrznej Żółtego Cesarza), składającego się z dwóch ksiąg: Sùwèn (Księga prostych/podstawowych pytań) i Língshū (Oś żywotności), w których opisane są: fizjologia, patologia, anatomia, diagnozowanie i leczenie chorób, medycyna zapobiegawcza (profilaktyka).
Potomkowie Żółtego Cesarza uważani są za założycieli pierwszej chińskiej dynastii Xia (lata ok. 2070–1600 p.n.e.). To od jego synów początek mają brać najstarsze chińskie klany. Dlatego też chińska ideologia narodowa przedstawia go jako praprzodka wszystkich Chińczyków, a jego mogiłę na górze Qiao w prowincji Shanxi otacza wielki kompleks świątynny, będący co roku miejscem organizowania uroczystości patriotycznych ku jego czci. realizowane są one każdej wiosny w Święto Czystości i Jasności (Qingming – dzień oddawania czci zmarłym przodkom). Co ciekawe, od 2004 roku mają one charakter oficjalny i przybywają nań różni przedstawiciele władz państwowych.
Mauzoleum Żółtego Cesarza, góra Qiao, Qiaoshan
W czasach bardziej współczesnych, w początkach XX wieku i czasach wojny domowej, zaczęto odwoływać się do Żółtego Cesarza, jako do protoplasty narodu Hanów – etnicznych Chińczyków. Wtedy to pojawiła się potrzeba budowania nowoczesnej świadomości narodowej niezbędnej do kreowania poczucia wspólnej podmiotowości dla przyszłej (‘niedoszłej’) republiki.
Huang Di przedstawiany jest także jako jeden z założycieli taoizmu, jednej z podstawowych filozofii narodu chińskiego.
W kolejnej Opowieści o Chinach dowiecie się, czym była i kiedy panowała legendarna dynastia Xia.
Autor: dr Ewa Fronczak
e-mail: [email protected]
Redakcja: Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© Chiny: Fakty, Wydarzenia, Opinie – www.chiny24.com