Hiperprolaktynemia to określenie związane z nadmiarem wydzielania hormonu prolaktyny przez przysadkę mózgową. Prolaktyna wydzielana w nadmiarze jest w wielu przypadkach zjawiskiem niepożądanym. Zbyt wysoki poziom tego hormonu odpowiedzialny jest za szereg niekorzystnych dla naszego funkcjonowania objawów. Kobiety cierpiące z powodu hiperprolaktynemii mogą mieć problemy z zajściem w ciążę, regularnym miesiączkowaniem oraz skarżyć się na obniżenie nastroju, a choćby na stany depresyjne. Co przyczynia się do podniesienia stężenia prolaktyny? Czy hiperprolaktynemię można wyleczyć?
Czym jest hiperprolaktynemia?
Prolaktyna to hormon za wytwarzanie, którego odpowiedzialna jest przysadka mózgowa. Prolaktynę produkować może również endometrium, komórki wchodzące w skład naszego układu odpornościowego, gruczoły znajdujące się w sutkach oraz przez łożysko. Prolaktyna w organizmie człowieka może być produkowana przez niektóre komórki rakowe. Jak wspomniano we wstępie hiperprolaktynemia oznacza nadprodukcję tego hormonu w organizmie. Nie we wszystkich przypadkach hiperprolaktynemia stanowi zaburzenie wymagające leczenia. Prolaktyna w naturalny sposób wzrasta w organizmie kobiet w okresie ciąży i laktacji. Podobnie jest w wypadku zwiększonej aktywności fizycznej lub po spożyciu obfitego posiłku wysokobiałkowego.
Ze względu na przyczyny, hiperprolaktynemię możemy podzielić na:
- fizjologiczną – pojawia się u kobiet w okresie ciąży oraz po porodzie, gdy matka karmi piersią – naturalne procesy
- patologiczną – powodowana jest uszkodzeniami, jakie mogą pojawić się w organizmie na skutek ucisku guza, dysfunkcji nerek, chorobą tarczycy (niedoczynność)
Przyczyny hiperprolaktynemii
Jakie są przyczyny pojawienia się hiperprolaktynemii? Zastanawiając się nad czynnikami, jakie mogą mieć wpływ na pojawienie się tego zaburzenia, należy uwzględnić również to, iż hiperprolaktynemia może stanowić objaw innej choroby. Poniżej znajduje się wykaz fizjologicznych oraz patologicznych przyczyn hiperprolaktynemii.
- guz prolaktynowy
- glejak, oponiak
- gruźlica
- uszkodzenie mechaniczne przysadki mózgowej
- zażywanie niektórych leków – leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, leki przeciwlękowe, leki stosowane w przebiegu choroby wrzodowej, opiaty – morfina, leki przeciwwymiotne, antykoncepcja
- choroby – niedoczynność tarczycy, cukrzyca, akromegalia, rak nadnerczy, choroba Addisona, hipoglikemia, niewydolność wątroby
- ciąża, ciąża urojona
- spożywanie obfitych, nasyconych białkiem posiłków
- aktywność seksualna, stymulacja brodawek sutkowych
- narażenie na stres
- aktywność fizyczna
Objawy hiperprolaktynemii
Hiperprolaktynemia jest zaburzeniem, które w większości dotyka kobiety. Istnieje jednak pewien odsetek mężczyzn, cierpiących z powodu hiperprolaktynemii. Objawy tego zaburzenia są odmienne dla obu płci.
Objawy hiperprolaktynemii u kobiet:
- nieregularne miesiączki
- cykle bezowulacyjne
- mlekotok
- niskie libido
- stany depresyjne, lęki, nadpobudliwość
- nieprawidłowe wydzielanie hormonów płciowych
- zwiększenie masy ciała
- osteopenia
- niewydolność ciałka żółtego
- obrzęki, spowolnienie metabolizmu
Objawy hiperprolaktynemii u mężczyzn:
- impotencja
- powiększenie piersi
- niskie libido, spadek potencji
- stany depresyjne, lęki, nadpobudliwość
- nieprawidłowe wydzielanie hormonów płciowych
- osteopenia
- zmniejszenie masy mięśniowej
- niepłodność, mała ruchliwość plemników
- niedoczynność jąder
- bóle głowy
- problemy z widzeniem
- otyłość brzuszna
- zmniejszenie zarostu twarzy oraz łonowego
Leczenie hiperprolaktynemii
Leczenie hiperprolaktynemii uwarunkowane jest od przyczyn odpowiedzialnych za pojawienie się zaburzenia. jeżeli nadprodukcja hormonu nastąpiła na skutek przyjmowania jakichś leków, po konsultacji z lekarzem należy zmniejszyć dawkę lub odstawić lek całkowicie. W niektórych przypadkach nadmiernego poziomu prolaktyny w organizmie, pacjenta leczy się agonistami dopaminy. Hiperprolaktynemia może powodować niepłodność. Nie oznacza to jednak, iż kobieta cierpiąca z powodu zaburzeń stężenia tego hormonu skazana jest na bezdzietność. Dzięki podjęciu leczenia oraz będąc pod stałą kontrolą ginekologiczną, możliwe jest doprowadzenie prolaktyny do odpowiedniego poziomu, oraz przywrócenie cykli owulacyjnych.
W przypadkach, gdy hiperprolaktynemia stanowi objaw jakiejś choroby, należy skoncentrować się na skuteczniejszym jej leczeniu. Przykładem może być niedoczynność tarczycy. Dzięki regulacji pracy tego gruczołu, możemy realnie wpłynąć na zmniejszenie się prolaktyny w organizmie. Podobnie będzie w wypadku występowania guza lub glejaka. Usunięcie chirurgiczne takich zmian, bezpośrednio wpłynie na uregulowanie poziomu hormonu prolaktyny. Po zakończeniu leczenia, konieczne jest regularne kontrolowanie poziomu stężenia prolaktyny. Nawrót choroby może nastąpić choćby po kilku miesiącach od zakończenia leczenia. Regularne wykonywanie badań krwi w tym kierunku pozwoli gwałtownie wychwycić anomalie i rozpocząć ponowne leczenie.
Leczenie hiperprolaktynemii – wsparcie psychologiczne
Niestety nie ma konkretnych i skutecznych sposobów na to, zapobiec pojawieniu się tego zaburzenia. Co możemy zatem zrobić, by ustrzec się przed pojawieniem hiperprolaktynemii czynnościowej? Pomoże nam w tym dbałość o ogólny stan zdrowia oraz prowadzenie higienicznego trybu życia. Niezwykle ważnym czynnikiem w zapobieganiu hiperprolaktynemii oraz wielu innych zaburzeń, jest unikanie stresu. Psychoterapeuta może udzielić nam wielu niezbędnych rad w tym temacie oraz nauczyć technik relaksacyjnych, dzięki którym stres nie będzie oddziaływał na nas w pełnej mierze.
Osoby cierpiące z powodu hiperprolaktynemii mogą skorzystać ze wsparcia psychologicznego. Zaburzenia hormonalne tego rodzaju mogą wywoływać objawy depresji oraz lęki. Ponadto podwyższony poziom prolaktyny staje się przyczyną niepłodności, co może być czynnikiem niezwykle frustrującym dla par starających się o dziecko. W obliczu takich problemów w gabinecie psychologa znajdziemy zrozumienie oraz wsparcie, niezbędne do zmierzenia się z rzeczywistością.
W placówkach Psycho Care pracują doświadczeni psychoterapeuci, którzy pracują z wyżej opisanym problemem. Zachęcamy do umówienia wizyty online poprzez stronę www https://psychocare.pl/umow-sie-na-wizyte/ lub mailowo bądź telefonicznie.
.
