Hiperbaryczna terapia tlenowa zwiększa działanie cyprofloksacyny na rany przewlekłe

Zdjęcie: 123RF


Rany przewlekłe mają upośledzone mikrokrążenie, co prowadzi do ograniczenia wymiany gazowej. Większość takich niedotlenionych ran jest zakażona mikroorganizmami gromadzącymi się w biofilmach, co dodatkowo utrudnia działanie antybiotyków.

Jednym ze znanych na północy Europy ludowych sposobów zabezpieczających przed zakażaniem ran było, zwłaszcza w zimie „wymrażanie” ich, wystawiając na niską temperaturę. Badania z przełomu wieków prowadzone głównie w USA wykazywały, iż istotnie działanie niskimi temperaturami na przewlekłe rany ułatwia ich gojenie. Ekipa naukowców duńskich postanowiła sprawdzić działania na rany przewlekłe hiperbarycznej terapii tlenowej (HBOT) jako pomocniczej w terapii.

Do analiz włączono dwadzieścia osiem myszy BALB/c z oparzeniami trzeciego stopnia. Pseudomonas aeruginosa zatopiona w kulkach alginianu została wstrzyknięta pod strup, aby naśladować ranę zakażoną biofilmem. Prowokowane myszy zostały losowo przydzielone do grupy otrzymującej przez 4 dni 1 x cyprofloksacynę w połączeniu z 2 x 90 min hiperbarycznej terapii tlenowej przy ciśnieniu 2,8 atm. dziennie lub grupy przyjmującej 1 x cyprofloksacynę w monoterapii albo sól fizjologiczną jako placebo. Myszy poddano ocenie klinicznej i codziennie szacowano wielkość ran dzięki planimetrii. Rany po eutanazji w dniu 8. usunięto chirurgicznie w całości, homogenizowano i posiewano na płytki do ilościowej analizy bakteriologicznej. Supernatanty z homogenatu zastosowano do analizy cytokin.

Jak się okazało, Pseudomonas aeruginosa była obecna we wszystkich ranach. Istotnie mniejsze obciążenie bakteryjne zaobserwowano w grupie HBOT w porównaniu z grupą otrzymującą monoterapię cyprofloksacyną lub grupą placebo. Poziom IL-1β był istotnie niższy w grupie HBOT w porównaniu z grupą placebo. Obie leczone grupy miały wyższy poziom osteopontyny niż grupa placebo. Ten sam wzorzec zaobserwowano w analizie czynnika S100A9, podczas gdy nie wykryto różnic między poziomami czynników S100A8, VEGF lub MMP8 w trzech grupach.

Wyniki te pokazują, iż hiperbaryczna terapia tlenowa zwiększa działanie bakteriobójcze cyprofloksacyny na biofilm rany wywołany przez P. aeruginosa in vivo. HBOT oprócz cyprofloksacyny moduluje również odpowiedź gospodarza na fenotyp mniej zapalny.

Opracowanie: Marek Meissner