W ostatnim czasie można odnieść wrażenie, iż brak życzliwości, a czasem wręcz agresja to już pewnego rodzaju norma w internecie. Nieprzyjemne komentarze w mediach społecznościowych, na forach dyskusyjnych czy pod różnego rodzaju artykułami w sieci stały się niebezpieczną codziennością. Co to jest hejt, kto jest na niego najbardziej narażony, w jaki sposób reagować na hejt oraz jakie mogą być jego skutki? Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się więcej o problematyce hejtu.
Co to jest hejt?
Słowo to wywodzi się z języka angielskiego (hate oznacza nienawiść). Co to jest hejt? Definicja pierwotnie używana była w kontekście mowy nienawiści, jednak w tej chwili odnosi się także do wszelkich form agresji, zastraszania lub obrażania innych użytkowników w internecie. Termin zyskał na aktualności wraz z rozwojem social mediów i stał się dość powszechnie stosowanym określeniem dla negatywnych zachowań w sieci. Hejt jest to najczęściej obraźliwy i agresywny komentarz na jakiś temat lub też dotyczący danej osoby czy grupy społecznej. Hejt w sieci charakteryzuje się najczęściej bardzo wysokim poziomem agresji. Sprawca hejtu nazywany jest hejterem i zwykle nie przebiera w słowach, obrzuca innych wyzwiskami, a jego komentarze są bardzo obraźliwe i prowokacyjne.
Hejt – przykłady
Skoro wiemy już, co to hejt, warto poznać jego przykłady. Mogą nimi być sytuacje, w których jakaś osoba dodaje agresywne i poniżające komentarze pod postem na Facebooku, obrażając osobę, która go opublikowała lub inne osoby komentujące. Przykłady hejtu mogą także często obejmować ataki słowne i zastraszanie na forach dyskusyjnych, rozpowszechnianie fałszywych informacji i plotek, czyli zniesławianie innych osób w sieci. Hejt w internecie to także tworzenie negatywnych memów, obrazków albo filmików, które mają na celu poniżenie lub wyśmiewanie kogoś. Drwienie z czyjegoś wyglądu i przekonań również definiuje się jako typowy przykład na hejt w sieci.
Jakie są rodzaje hejtu?
Hejtowanie w internecie może przybierać różne formy. Najczęstszą i najpopularniejszą z nich jest hejt werbalny, który polega na wysyłaniu wiadomości lub pisaniu obraźliwych komentarzy. Istnieje też hejt w postaci grafik (obejmuje tworzenie, udostępnianie, przerabianie fotografii, które obrażają innych). Do tego rodzaju hejtu można też często zaliczyć hejtowanie z wykorzystaniem tzw. deepfake, czyli technologii do tworzenia fałszywych filmów i zdjęć, a choćby nagrań głosowych w celu poniżenia konkretnej osoby lub grupy społecznej. Nie sposób nie zauważyć też trollingu i hejtowania podczas rozgrywek w rozmaitych grach online.
Hejt a stalking
Zjawisko hejtu może niekiedy przybierać niebezpieczną formę tzw. stalkingu, czyli cyklicznego, złośliwego nagabywania kogoś. Stalking to naprzykrzanie się, a wręcz ciągłe prześladowanie, które zastrasza drugą osobę i może zagrażać jej bezpieczeństwu. Stalking to występek karalny i grozi za niego od 6 miesięcy do aż 8 lat pozbawienia wolności.
Kiedy słowo hejt jest nadużywane lub stosowane błędnie?
Zjawisko hejtu jest dziś mylone z konstruktywną krytyką. Czasem można zaobserwować, iż gdy ktoś zwróci komuś uwagę lub wskaże pewne błędy, lub potknięcia to automatycznie zostaje nazwany hejterem. Jak więc najłatwiej rozróżnić hejt od zdrowej krytyki i nie nadużywać słowa hejt? Otóż warto zdawać sobie sprawę, iż krytyka nie opiera się na emocjach. Jest rzeczowa i daje możliwość wyciągnięcia wniosków. Dzięki temu krytyka pozwala zmienić postępowanie czy zachowanie innej osoby na lepsze.
Krytyk czy hejter?
Jak odróżnić hejtera od krytyka? Po czym rozpoznać hejt? Należy przede wszystkim zapamiętać, iż hejter najczęściej obraża, poniża i zależy mu na tym, aby dopiec innym. Chce skrzywdzić inną osobę, nie okazuje jej szacunku, nie używa racjonalnych argumentów. Krytyk w przeciwieństwie do hejtera chce pomóc. Daje wskazówki i robi to w sposób konkretny i kulturalny.
Kto jest najbardziej narażony na hejt w internecie?
Hejt w sieci to zjawisko, na które niestety narażony jest teoretycznie każdy, zwłaszcza jeżeli jego działania i wypowiedzi wywołują kontrowersje lub niezadowolenie wśród innych użytkowników. Najbardziej niebezpieczne konsekwencje ma on zwykle w przypadku najmłodszych użytkowników, którzy jeszcze nie wiedzą, jak radzić sobie z hejtem. Bardzo ważne jest, aby odpowiednio zadbać o bezpieczeństwo dziecka w sieci.
Ofiary hejtu to najczęściej celebryci, politycy, sportowcy i influencerzy. Im ktoś jest bardziej popularny w internecie, tym wyższe prawdopodobieństwo, iż padnie on ofiarą hejtu. Hejterzy czują się bezkarni i anonimowi, dlatego jeszcze chętniej obrażają innych. Ustawiają nieprawdziwe nicki i fałszywe zdjęcia profilowe. Za hejt w sieci grożą jednak surowe kary (grzywny, a choćby więzienia).
Jakie są skutki hejtu?
Jeżeli osoba narażona na hejt jest wrażliwa i nie wie, jak radzić sobie z hejtem, może niestety gwałtownie odczuć na sobie bardzo nieprzyjemne reperkusje tego zjawiska. Skutki hejtu są nieprzyjemne, a należą do nich m.in. spad nastroju, utrata pewności siebie i zaniżanie samooceny. W skrajnych przypadkach długotrwała styczność z hejtem może doprowadzić choćby do głębokich stanów depresyjnych (zwłaszcza u nastolatków) i powodować myśli samobójcze. Konsekwencje hejtu to często także wzrost agresji i niechęci do innych ludzi, izolacja społeczna i trudności w nawiązywaniu relacji. Ogromnie ważne jest, aby edukować najmłodszych, jak walczyć z hejtem i nie dać się sprowokować hejterom.
Skutki hejtu dają się we znaki bardzo wielu osobom, co sprawia, iż powstaje coraz więcej inicjatyw pod hasłem stop hejtowi. Powstają też grupy wsparcia, a choćby utwory muzyczne poświęcone temu zjawisku. Znany polski youtuber nagrał piosenkę (Palion – „Hejt”), której tekst dodaje otuchy ofiarom hejtu i nawołuje do tego, aby dalej robić swoje, nie zważając na hejterów.
Jak sobie radzić z hejtem?
Co możesz robić, gdy padniesz ofiarą hejtu?
- Ignorować, blokować lub usuwać obraźliwe komentarze i użytkowników, którzy je pozostawiają.
- Zgłaszać hejterów do administratorów serwisów, z których korzystasz.
- Uniemożliwić na jakiś czas pozostawianie komentarzy pod danym postem.
- Zakończyć toksyczne znajomości.
- Porozmawiać z bliskimi, przyjaciółmi, psychologiem, którzy pomogą Ci przezwyciężyć trudności.
- Nie brać hejtu do siebie. Pamiętaj, iż hejt więcej mówi o osobie, która go stosuje niż o Tobie. Nie pozwól, aby negatywne słowa hejtera zdefiniowały Twoją wartość.
- Rozwijać swoją odporność psychiczną. Skupiaj się na swoich mocnych stronach i osiągnięciach. Ograniczanie wpływu hejtu na Twoje życie może być częścią procesu budowania odporności psychicznej (zobacz też artykuł na blogu SUPER-ego: Rezyliencja, czyli sprężystość psychiczna. Jak i po co ją budować?).
Jeżeli hejt nie ustaje, zawiadom policję. Pamiętaj jednak wtedy o zabezpieczeniu dowodów (tzn. zrób print screen, czyli zrzut ekranu, na którym widać komentarze agresora, zapisz adres strony internetowej i wszystko, co pozwoli zidentyfikować hejtera).
Pamiętaj, iż im bardziej ugruntowane jest Twoje poczucie własnej wartości, tym trudniejsze zadanie będzie miał hejter. Warto więc każdego dnia i w różnych sytuacjach życiowych pielęgnować samoakceptację, pewność siebie, jasno wyznaczać granice i nie dawać się wciągać w dyskusje, które nie należą do konstruktywnych. Skutki hejtu w internecie mogą być trudne do załagodzenia, dlatego warto zawsze szukać wsparcia. Dolnośląskie Centrum Psychiatrii i Psychoterapii od lat udziela profesjonalnej pomocy ofiarom hejtu. Konsultacja z doświadczonym terapeutą bywa kluczowa w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi. Hejt może niestety poważnie nadszarpnąć pewność siebie i samoocenę. Psycholog pomaga we wzmocnieniu odporności psychicznej poprzez budowanie pozytywnego obrazu siebie, kształtowanie zdrowych strategii radzenia sobie z hejtem w przyszłości oraz radzeniu sobie w sytuacjach silnego stresu.
Podsumowanie
Analiza problematyki hejtu w internecie wyraźnie pokazuje, jak szeroko rozpowszechnione i szkodliwe jest to zjawisko. Konieczne jest zrozumienie, iż hejt nie jest tylko problemem jednostek, ale także społeczeństwa jako całości. Edukacja w zakresie rozpoznawania, reagowania i zapobiegania hejtowi powinna być priorytetem, szczególnie wśród młodych ludzi, którzy są szczególnie narażeni na jego negatywne skutki. Mamy nadzieję, iż świadomość istnienia wsparcia psychologicznego dla ofiar hejtu w SUPER-ego, pomoże wielu ludziom w przezwyciężeniu trudności emocjonalnych związanych z tym zjawiskiem. Pamiętaj, iż budowanie odporności psychicznej staje się kluczowym elementem w walce z hejtem, umożliwiając skuteczniejsze radzenie sobie ze stresem i negatywnymi doświadczeniami. Jednak dążenie do stworzenia bardziej życzliwej i wspierającej przestrzeni w internecie także powinno być celem każdego użytkownika, abyśmy mogli korzystać z jego potencjału w sposób konstruktywny i pozytywny.
