Badacze z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymali łącznie dziewięć grantów Narodowego Centrum Nauki – pięć w konkursie OPUS 28 oraz cztery w konkursie SONATA 20. NCN opublikowało najnowsze wyniki konkursów.
Granty OPUS 28
1. Niekanoniczna sygnalizacja receptora
estrogenu w progresji raka piersi
- grant NCN OPUS 28,
- kierownik projektu – prof. dr hab. Rafał Sądej,
- kwota finansowania – 2 995 200 zł.
Projekt dotyczy alternatywnej regulacji aktywności receptora estrogenowego – białka będącego rutynowym celem terapeutycznym w jednym z podtypów raka piersi. Realizacja projektu może umożliwić identyfikację podgrup pacjentek z rakiem piersi, które potencjalnie mogłyby odnieść korzyści z terapii hamujących aktywność FGFR.
2. Molekularne aspekty metabolizmu NAD+ w chorobie Huntingtona: rola w patofizjologii i przedkliniczna ocena celowanych działań terapeutycznych
- grant NCN OPUS 28,
- kierownik projektu – dr hab. Marta Tomczyk,
- kwota finansowania – 2 057 298 zł.
Główna hipoteza projektu zakłada, iż ze względu na kluczową rolę NAD⁺ w procesach takich jak naprawa DNA, regulacja stresu oksydacyjnego, regeneracja tkanek oraz metabolizm energetyczny, jego ograniczona dostępność oraz zaburzenia w funkcjonowaniu powiązanych z nim szlaków metabolicznych mogą stanowić istotny element patofizjologii choroby Huntingtona (HD).
3. Zwalczanie niedotlenienia w celu zapobiegania niewydolności prawokomorowej serca w eksperymentalnym nadciśnieniu płucnym – rola energetyki, włóknienia i płci – krok w kierunku spersonalizowanej terapii (H-RVF)
- grant NCN OPUS 28 w partnerstwie z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego
w Warszawie (lider projektu) oraz Uniwersytetem Jagiellońskim,
- kierownik po stronie GUMed – dr hab. Barbara Kutryb-Zając, prof.
uczelni,
- finansowanie dla GUMed – 440 420 zł, całkowity koszt projektu – 3 719 100 zł.
Celem projektu jest zbadanie roli niedotlenienia jako wczesnego czynnika rozwoju niewydolności prawej komory serca (RVF) oraz ocena skuteczności nowego leku – trójpirofosforanu mio-inozytolu (ITPP), będącego efektorem hemoglobiny, który poprawia dystrybucję tlenu do tkanek. Lek ten może mieć przełomowe znaczenie w zapobieganiu i leczeniu RVF.
4. Określenie wczesnych biomarkerów i celów molekularnych dla interwencji terapeutycznych w dysfunkcji prawej komory serca
- grant NCN OPUS 28, liderem projektu jest Uniwersytet Jagielloński, partnerzy
to: GUMed, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie oraz Narodowy
Instytut Kardiologii Stefana Kardynała Wyszyńskiego – Państwowy Instytut
Badawczy,
- kierownik badań po stronie GUMed – dr Aleksandra Bogucka,
- finansowanie dla GUMed – 246 440 zł, całkowity koszt projektu – 3 999 404 zł.
W ramach projektu badawczego będą analizowane tkanki prawej komory serca pochodzące od pacjentów po przeszczepie oraz z serc kontrolnych. Wykorzystując nowoczesne techniki molekularne, modele hodowli tkankowych i modele zwierzęce, zespół dąży do identyfikacji nowych celów terapeutycznych i opracowania skutecznych strategii leczenia dysfunkcji prawej komory.
5. Zmiany mikrobiomu jamy ustnej jako wczesny marker nowotworowy
- grant NCN OPUS 28, liderem projektu jest Uniwersytet Jagielloński, partnerem GUMed,
- kierownik po stronie GUMed – prof. dr hab. Katarzyna Garbacz,
- finansowanie dla GUMed – 156 160 zł, całkowity koszt – 1 480 189 zł.
Rak płaskonabłonkowy jamy ustnej (OSCC) to jeden z najczęstszych nowotworów złośliwych, którego wczesne wykrycie wciąż stanowi wyzwanie. Projekt koncentruje się na analizie mikrobiomu jamy ustnej jako potencjalnego źródła biomarkerów umożliwiających szybszą i nieinwazyjną diagnostykę OSCC. Dzięki wykorzystaniu śliny jako materiału diagnostycznego możliwe jest uchwycenie zmian mikrobiologicznych związanych z rozwojem choroby.
Granty
SONATA 20
1. Gen o wielu obliczach – model ciężkiej wrodzonej neutropenii w pochodzących od pacjentów komórkach iPS w celu wyjaśnienia roli mutacji CLPB w granulopoezie i ewolucji klonalnej
- grant NCN SONATA 20,
- kierownik – dr Joanna Madzio,
- koszt projektu – 2 260 538 zł.
Celem projektu jest odkrycie, w jaki sposób konkretne zmiany w genie CLPB mogą prowadzić do zaburzeń w produkcji neutrofili i zwiększonego ryzyka transformacji nowotworowej. Projekt stanowi kontynuację prac prowadzonych w ramach programu Fix Neutropenia FNP, realizowanego wcześniej na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Odkrycia te mogą otworzyć drogę do nowych terapii ukierunkowanych na molekularne ścieżki zakłócone w neutropenii, oferując nadzieję pacjentom cierpiącym na tę trudną i zagrażającą życiu chorobę.
2. Granulaty kompozytowe na bazie porowatego bioszkła oraz alginianu jako system dostarczania antybiotyków o potencjalnym znaczeniu terapeutycznym i regeneracyjnym w stomatologii
- grant NCN SONATA 20,
- kierownik projektu – dr Adrian Szewczyk,
- finansowanie projektu – 1 453 996 zł.
Celem projektu jest otrzymanie nowoczesnych systemów miejscowego dostarczania antybiotyków do zębodołów w formie sferycznych granulatów złożonych z porowatego bioszkła oraz alginianu. Takie systemy powinny zarówno leczyć miejscowo infekcję bakteryjną, jak i regenerować powstałe w wyniki zabiegu chirurgicznego ubytki kostne.
3. Nowa strategia w walce z antybiotykoopornością oparta o hybrydy fluorochinolonów i czwartorzędowych soli amoniowych
- grant NCN SONATA 20,
- kierownik – dr inż. Joanna Fedorowicz,
- kwota finansowania – 1 024 800 zł.
Projekt badawczy koncentruje się na opracowaniu innowacyjnej klasy związków przeciwbakteryjnych, stanowiących odpowiedź na rosnący problem oporności bakterii na antybiotyki. W ramach badań otrzymane zostaną tzw. hybrydowe cząsteczki o budowie łączącej ugrupowanie fluorochinolonu i soli amoniowej.
4. Fluorochinolonowe ciecze jonowe nowej generacji: skuteczne środki antybiofilmowe
- grant NCN SONATA 20, liderem projektu jest Uniwersytet Śląski w Katowicach,
partnerzy to: GUMed i Uniwersytet Jagielloński,
- kierownik badań po stronie GUMed – dr hab. Krzesimir Ciura,
- finansowanie dla GUMed – 103 090 zł, całkowity koszt projektu – 1 310 280 zł.
Projekt będzie koncentrował się na opracowaniu nowej klasy cieczy jonowych, łączących adekwatności znanych antybiotyków z grupy fluorochinolonów. Nowo projektowane związki mają wykazywać zwiększoną skuteczność wobec szczepów opornych oraz zdolność do penetracji biofilmów bakteryjnych, przy jednoczesnym obniżeniu toksyczności i poprawie profilu bezpieczeństwa.
