Globalne zaufanie do nauki pozostaje silne

Globalne badanie obejmujące 68 państw pokazuje, iż zaufanie społeczne do naukowców jest przez cały czas wysokie. Zespół 241 badaczy, kierowany przez Uniwersytet w Zurychu i ETH Zurich, przeprowadził największe po pandemii badanie zaufania do nauki, oczekiwań społecznych i poglądów opinii publicznej na temat priorytetów badawczych.

Jak wynika z nowego badania, zaufanie do naukowców na całym świecie utrzymuje się na umiarkowanie wysokim poziomie. Do takiego wniosku doszedł międzynarodowy zespół 241 badaczy, na którego czele stoją Viktoria Cologna z ETH Zurich i Niels G. Mede z Uniwersytetu w Zurychu (UZH). „Nasze wyniki pokazują, iż większość ludzi w większości państw ma stosunkowo wysoki poziom zaufania do naukowców” – mówi główna badaczka Viktoria Cologna – „i pragnie, aby odgrywali aktywną rolę w społeczeństwie i polityce”. W badaniu nie znaleziono dowodów na często powtarzane twierdzenie o kryzysie zaufania do nauki.

Badanie jest wynikiem badania TISP Many Labs, wspólnego wysiłku, który umożliwił autorom przeprowadzenie ankiety wśród 71 922 osób w 68 krajach, w tym w wielu krajach Globalnego Południa, które nie zostały dostatecznie zbadane. Po raz pierwszy od pandemii koronawirusa badanie dostarczyło reprezentatywnych danych z globalnego badania ankietowego na temat populacji i regionów świata, w których badacze są postrzegani jako najbardziej godni zaufania, zakresu, w jakim powinni kontaktować się ze społeczeństwem oraz tego, czy nauka jest priorytetyzację ważnych zagadnień badawczych.

Żadnego kryzysu zaufania do nauki

Z badania wynika, iż ​​w 68 krajach większość społeczeństwa ma stosunkowo wysoki poziom zaufania do naukowców (średni poziom zaufania = 3,62 w skali od 1 = bardzo niskie zaufanie do 5 = bardzo wysokie zaufanie). Większość respondentów postrzega także naukowców jako wykwalifikowaną (78%), uczciwą (57%) i dbającą o dobro ludzi (56%).

Wyniki ujawniają jednak również pewne obszary budzące obawy. W skali globalnej mniej niż połowa respondentów (42%) uważa, iż ​​naukowcy zwracają uwagę na poglądy innych. „Nasze wyniki pokazują również, iż wiele osób w wielu krajach ma poczucie, iż priorytety nauki nie zawsze są dobrze powiązane z ich własnymi priorytetami” – mówi współautor Niels G. Mede. „Zalecamy, aby naukowcy potraktowali te wyniki poważnie i znaleźli sposoby, aby być bardziej otwarci na opinie i otwarci na dialog ze społeczeństwem”.

Polaryzacja grup ludności i różnice między krajami

Wyniki potwierdzają wyniki poprzednich badań, które pokazują znaczne różnice między krajami i grupami ludności. W szczególności osoby o prawicowych poglądach politycznych w krajach zachodnich mają zwykle mniejsze zaufanie do naukowców niż osoby o poglądach lewicowych. Sugeruje to, iż podejście do nauki ma tendencję do polaryzacji wzdłuż linii politycznych. W większości państw orientacja polityczna i zaufanie do naukowców nie były jednak ze sobą powiązane.

Wezwanie do aktywnego zaangażowania naukowców

Większość respondentów chce, aby nauka odgrywała aktywną rolę w społeczeństwie i kształtowaniu polityki. W skali globalnej 83% respondentów uważa, iż ​​naukowcy powinni komunikować się ze społeczeństwem na temat nauki, co da impuls do wzmożenia wysiłków w zakresie komunikacji naukowej. Tylko mniejszość (23%) uważa, iż ​​naukowcy nie powinni aktywnie opowiadać się za konkretną polityką. 52% uważa, iż ​​naukowcy powinni być bardziej zaangażowani w proces kształtowania polityki.

Uczestnicy nadali wysoki priorytet badaniom mającym na celu poprawę zdrowia publicznego, rozwiązanie problemów energetycznych i ograniczenie ubóstwa. Niższy priorytet nadano natomiast badaniom nad rozwojem technologii obronnych i wojskowych. W rzeczywistości uczestnicy wyraźnie uważają, iż nauka nadaje priorytet rozwojowi technologii obronnej i wojskowej, niż by sobie tego życzyli, podkreślając potencjalną rozbieżność między priorytetami publicznymi i naukowymi.