Bartłomiej z Jasła, Stanisław Jaracz, Adam Loret, Hugo Steinhaus… Z Jasła pochodzi wielu wybitnych ludzi nauki, kultury, polityki. Przeszło 650-letnia tradycja miasta udowadnia, iż głód wiedzy mieszkańcy mają w genach. Dlatego powstał GEN – Generator Nauki dla dociekliwych.
Przy wsparciu środków unijnych Jasło przeszło rewitalizację. Wyremontowano plac, drogi, zbudowano ścieżkę rowerową. Ale także historyczną – w odnowionym parku i ekologiczną – w zadbanym ogródku jordanowskim. Na potrzeby lokalnej społeczności zagospodarowano też piękny budynek, który po likwidacji gimnazjum opustoszał. Stworzono w nim Generatora Nauki-GEN.
– Budżet miejski jest zawsze ograniczony, dlatego przede wszystkim planuje się te zadania, które wynikają z naszych obowiązków. Fundusze Europejskie pozwalają nam rozwijać skrzydła i realizować takie inwestycje, które nie miałyby szans na powstanie wyłącznie z naszych pieniędzy. GEN jest tego najlepszym dowodem, bo w niewielkim mieście powstał obiekt, który pozwoli między innymi na odkrywanie młodych talentów, a tych, jak wiemy, nie brakuje. Tylko nie zawsze mamy szansę na ich wyłowienie – podkreśla burmistrz Jasła Ryszard Pabian.
Wielcy inspiratorzy
Na powierzchni około 2,5 tys. m kw. stworzono pasjonujące stanowiska m.in. z zakresu chemii, matematyki i biologii. Mają one swoich patronów. A każdy z nich związany był z Jasłem. Kim są? To wybitny współtwórca lwowskiej szkoły matematycznej Hugo Steinhaus oraz biolog Rudolf Weigl – wynalazca pierwszej na świecie skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu. Ignacego Łukasiewicza także nie trzeba przedstawiać. Farmaceuta i pionier przemysłu naftowego w nieodległej od Jasła Bóbrce założył pierwszą na świecie (i wciąż czynną!) kopalnię czarnego złota. Dziś funkcjonuje w niej Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego jego imienia.
Nauce poświęcono aż 62 w większości interaktywne ekspozycje. Ale GEN to nie eksponaty. To przestrzeń żywego eksperymentu.
Podsyca inwencję
Generator dysponuje nowoczesnymi laboratoriami, pracowniami multidyscyplinarnymi i wirtualnej rzeczywistości, w których mogą się odbywać zajęcia dla młodzieży.
Sferę kreatywności stworzono dla najmłodszych. Dzieci obejrzą z bliska układ słoneczny i pojeżdżą łazikiem marsjańskim, zaprojektują mądre miasta przyszłości i podglądną te tworzone przez mrówki. W “świecie ruchu” wytworzą energię podczas jazdy na rowerze, a stanowiska z odnawialnymi źródłami energii uzmysłowią im, ile prądu produkuje dach pokryty fotowoltaiką czy solarami.
Pobudza przedsiębiorczość
Przebojowych, kreatywnych ludzi spotkamy także na parterze. Powstała tam otwarta przestrzeń coworkingowa z 18 stanowiskami do pracy i salą konferencyjną. To tu młodzi przedsiębiorcy, których być może jeszcze nie stać na własne biuro, za to rwą się do działania, mogą zacząć przygodę z biznesem. Rozwijać własny start-up.
… i twórczą współpracę
W GEN-ie znalazło się również miejsce dla rozmaitych inicjatyw lokalnej społeczności. Wszelkie nieformalne grupy mieszkańców, stowarzyszenia, fundacje i organizacje pozarządowe otrzymają fachowe, niezbędne do rozwoju wsparcie. A to dzięki powstaniu Pracowni Aktywności Społecznych.
Zbliża ludzi
Piętro wyżej znajdziemy mediatekę, która zapewnia dostęp do wiedzy i cyfrowej rozrywki. Jest też mnóstwo gier planszowych i fabularnych. Ponieważ ideą GEN jest nie tylko spotkanie tradycji z nowoczesnością, ale zwłaszcza z… drugim człowiekiem.
– Dwa lata pandemii, czas pełen lęku, izolacji, nauczania w trybie zdalnym, znacząco wpłynęły zarówno na wiedzę dzieci i młodzieży, jak również na ich chęć integracji. Dlatego takie miejsce, jak GEN – miejsce spotkań mieszkańców w każdym wieku, zdobywania wiedzy, rozwijania pasji, miejsce zabawy i uśmiechu – jest inwestycją konieczną i trafioną – zapewnia zastępca burmistrza Jasła Małgorzata Adamska-Chmiel.
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-202- – zmiana daty publikacji na 11 października
