Bariery komunikacyjne między pracownikami ochrony zdrowia a pacjentami stanowią duży problem w codziennych relacjach. Artyści Teatru Gdynia Główna postanowili coś z tym zrobić.
W ramach projektu „SymulAkcja! Gdzie medycyna spotyka teatr” stworzyli spektakl „NFZ – Nowoczesna Forma Zrozumienia”, który powstał w formule Teatru Forum i pozwala widzom wejść na scenę oraz zmienić bieg wydarzeń. Premiera miała miejsce 13 listopada. Przedstawienie wyreżyserowała Małgorzata Polakowska.
Raport „Health at a Glance: Europe 2020” wykazał niedostateczne umiejętności komunikacyjne lekarzy w Polsce. Tymczasem np. w Szwecji czy Wielkiej Brytanii komunikacja interpersonalna od dawna jest integralną częścią edukacji medycznej. W Polsce takie praktyki raczkują. Dlatego artyści Teatru Gdynia Główna postanowili działać i wesprzeć rozwój tych metod szkoleniowych dzięki narzędzi teatralnych.
W ramach projektu „SymulAkcja! Gdzie medycyna spotyka teatr” powstał dwugodzinny, interaktywny spektakl „NFZ – Nowoczesna Forma Zrozumienia”. Artyści zrealizowali go w formule Teatru Forum. Zatem widzowie mogą w każdej chwili zmienić bieg wydarzeń.
– Spektakle Teatru Forum zakładają aktywny udział widowni. Do tej pory graliśmy je, ale tylko dla młodzieży. To będzie nasza pierwsza prezentacja dla dorosłej widowni. I to bardzo skonkretyzowanej, bo dla medyków, dla pracowników ochrony zdrowia, ale też wszystkich osób, które kiedykolwiek były pacjentami i być może czuły się niesprawiedliwie traktowane. Teraz będą mogły wejść na scenę i pokazać, jak wyobrażają sobie inny przebieg zdarzeń – mówi Małgorzata Polakowska, reżyserka spektaklu i aktorka.
Przedstawienie pozwoli lepiej zrozumieć komunikacyjne bariery, z którymi borykają się pacjenci i pracownicy ochrony zdrowia. Aktorzy zaprezentują kilka scenek. Oparto je na autentycznych historiach. Ma to na celu budowanie empatii oraz lepszej komunikacji w ochronie zdrowia.
– Ludzie nie mają okazji przyjrzeć się różnym sytuacjom komunikacyjnym, sytuacjom stresowym w otoczeniu szpitalnym. Myślę, iż gdyby komunikacja od samego początku – od rutynowych wizyt u lekarza, choćby odnośnie kataru – była lepsza, to więcej osób odważnie podchodziłoby do regularnych badań, do prawdziwej, złożonej i odważnej profilaktyki medycznej. Tego typu projekty zawsze są małym krokiem, małym kamyczkiem, żeby przypominać, iż naprawdę potrzebujemy lepszej komunikacji. I musimy o to zawalczyć z obu stron, bo w spektaklu pokazujemy, iż ten pacjent też nie jest idealny pod wieloma względami, więc jest to szansa jak na otwarcie furtki ku wzajemnemu zrozumieniu – podkreśla Krzysztofa Gomółka-Pawlicka, aktorka.
Spektakl konfrontuje codzienne wyzwania, z jakimi zmagają się zarówno pacjenci, jak i medycy. Bada też, jak brak zrozumienia i skutecznej komunikacji może prowadzić do konfliktów i nieporozumień. Scenariusz powstał na podstawie szczegółowych wywiadów przeprowadzonych z medykami i pacjentami.
– Wszystkie spektakle Teatru Forum są zawsze poprzedzone wywiadami i dogłębną weryfikacją merytoryczną. Zresztą ten spektakl, jak i wszystkie inne w tej formule, zbudowano na wywiadach zebranych. Akurat ten oparliśmy na wywiadach zebranych od medyków i pacjentów, więc wszystko, co zobaczą Państwo na scenie, wydarzyło się naprawdę – zaznacza Polakowska.
Skąd pomysł na taki projekt i scenariusz przedstawienia?
– Pomysł zrodził się po premierze „Kardiosystemu”, czyli już prawie rok temu. W tym spektaklu zobaczyłyśmy sytuację lekarki, sytuację pacjentki i próby wyleczenia tej pacjentki, ale w kontekście braku komunikacji. Komunikacja chociaż powinna być, nie zachodzi. I dopiero ta relacja, która nagle zaczyna się tam rodzić, sprawia, iż obie panie są w stanie ze sobą rozmawiać. Idąc tym tropem, po spektaklu zastanawiałyśmy się, czemu nie ma tych relacji między lekarzem a pacjentem. Co jest nie tak z tą komunikacją? Wtedy przypomniałam sobie o moim koledze, Stachu Górskim z Krakowa, który 10-11 lat temu na Uniwersytecie Jagiellońskim zaczął projekt z pacjentami symulowanymi. Oni rozpoczęli proces uczenia studentów we współpracy z aktorami albo po prostu z osobami, które zostały odpowiednio przeszkolone. Wszystko po to, żeby poprawić jakość komunikacji na uczelni, żeby studenci zanim pójdą do pacjenta, mieli okazję przećwiczyć wszystkie trudne sytuacje związane z komunikacją, z przekazywaniem informacji niepomyślnych lub informacji intymnych. Żeby mogli to przećwiczyć w warunkach bezpiecznych – mówi Anna Bochnak-Fryc, scenarzystka spektaklu i aktorka.
Aby wszystko wyglądało jak najbardziej naturalnie i profesjonalnie, aktorzy zasięgnęli porad specjalistów i lekarzy. Dzięki temu wcielą się w pacjentów symulowanych. Do współpracy zaprosili: Magdę Mikulską – psycholog i psychoonkolog z Pracowni Medycyny Społecznej Collegium Medicum w Bydgoszczy, dr Aleksandrę Makojnik szkoląca medyków w Wielkiej Brytanii, dr. Łukasza Małeckiego z Centrum Innowacyjnej Edukacji Medycznej Collegium Medicum UJ oraz dr. hab. Krzysztofa Sobczaka z Zakładu Socjologii Medycyny i Komunikacji Społecznej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Konsultowali się również z doulą Zuzanną Kołacz-Kordzińską. To oni przygotowywali ich do nowej roli, aby mogli wykorzystywać swoje kompetencje teatralne jako narzędzie edukacyjne do kształcenia przyszłych medyków.
Premiera spektaklu odbyła się 13 listopada o godz. 19:00.
Kolejna szansa na jego zobaczenie nadarzy się 27 listopada o godz. 19:00. Wstęp wolny, ale obowiązuje rezerwacja miejsc. Można to zrobić, pisząc e-mail na adres: [email protected] lub dzwoniąc pod numer telefonu: 600 306 634.
W grudniu przedstawienie zobaczą również studenci w Krakowie. Specjalny pokaz zaplanowano w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
