Gaslighting – przemoc psychiczna, której nie widać

Wyzwiska, groźby, upokarzanie, wyśmiewanie, szantaż emocjonalny, zastraszanie… Przemoc psychiczna wyniszcza każdą osobę, której dotknie. Pomalutku pozbawia godności, poczucia własnej wartości oraz szacunku do samego siebie. Rany, które zostaną w naszej psychice, będą towarzyszyć nam przez długi czas, czasem choćby nigdy nie damy rady się ich pozbyć. Szkoła, praca, dom rodzinny, związki partnerskie – maltretowanie psychiczne może spotkać nas wszędzie. Tyrania ta kojarzona jest zwykle z czymś widocznym dla ofiary, czymś, co wyraźnie daje się poznać jako przyczyna wewnętrznego bólu.

Istnieje jednak pewna forma tejże przemocy, prawdopodobnie najbardziej wyrafinowana i perfidna, w której precyzyjnie zmieniane jest twoje postrzeganie rzeczywistości. Zaczynasz kwestionować swoje wspomnienia, odczucia, inteligencję i samego siebie. Wątpliwości stają się coraz bardziej dokuczliwe, aż w końcu – każdą myśl, słowo, działanie zaczynasz konsultować z innymi, bo wydaje Ci się, iż twoja pamięć szwankuje. Poznajmy więc ten ucisk emocjonalny, który wielokrotnie określany zostaje jako przemoc w białych rękawiczkach, poznajmy gaslighting.

Czym jest gaslighting?

Gaslighting to forma przemocy emocjonalnej, w której sprawca stopniowo zmienia percepcję postrzegania rzeczywistości ofiary, poprzez dostarczanie nieprawdziwych informacji, co zaczyna wzbudzać w niej lęk, dezorientację oraz brak zaufania do własnej pamięci. Proces ten powoduje dysonans poznawczy u osoby manipulowanej oraz inne patologiczne stany psychiczne jak niskie poczucie własnej wartości czy depresja. Praktyka gaslightingu ma na celu wywołać bezpodstawne przekonanie o błędnym charakterze reakcji, percepcji, myśli, przekonań oraz wspomnień ofiary. Taktyka ta zwykle występuje w bliskich relacjach partnerskich.