Emocje to coś, co odczuwa każdy człowiek. Niektóre są na tyle proste, iż odczuwa je już choćby niemowlę, inne wykształcają się z czasem, bo są nieco bardziej złożone. Jednak emocje są czymś naturalnym. Towarzyszą ludziom od zawsze i niezwykle istotne jest to, by orientować się, rozumieć własne emocje. Nie wszyscy to potrafią – co też jest czymś naturalnym. Nikt nie rodzi się z umiejętnością panowania nad swoimi emocjami. Nie wszyscy też mogą czerpać zdrowe, prawidłowe wzorce panowania nad swoimi emocjami czy chociażby rozumienia własnych emocji z okresu dzieciństwa. Na szczęście wszystko można zrozumieć i wszystkiego się nauczyć. Nie jest to zadanie łatwe, nie jest to coś, co przyjdzie z dnia na dzień. Jednak praca nad sobą zaprocentuje. Osoby, które rozumieją swoje emocje, wiedzą, skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić mają większą szansę na osiągnięcie sukcesu w życiu. Jedną z emocji, którą z całą pewnością warto znać, jest frustracja. To właśnie ona może powodować wiele problemów w życiu i sprawiać, iż nie jesteś w stanie rozwinąć pełni swojego potencjału.
Czym jest frustracja?
Frustracja to emocja, która jest odbierana przez ludzi jako negatywna – podobnie jak gniew, strach, czy smutek. Jednak wcale nie znaczy to, iż jest czymś nienaturalnym – w końcu wszystkie emocje biorą się z jakiegoś powodu, mają swoje przyczyny i pełnią określone funkcje. Nie wszystkie odbierane są przez ludzi pozytywnie, nie wszystkie emocje chce się odczuwać na co dzień, jednak wszystkie są potrzebne, bo sygnalizują Ci coś bardzo ważnego.
Frustracja to emocja, która wykształca się pod wpływem rozbieżności, które zaczynasz odczuwać w swoim życiu. Rozbieżności te dotyczą tego, czego chcesz, tego czego pragniesz i tego, jaki jest stan faktyczny. jeżeli rzeczywistość nie oddaje Twoich pragnień, jeżeli Twoje marzenia i potrzeby się nie spełniają, zaczyna rodzić się właśnie frustracja.
Frustracja nie zawsze jest czymś negatywnym, co też warto mieć na uwadze. W małych ilościach może ona motywować do osiągnięcia sukcesu, do wdrożenia zmian w swoim życiu, by polepszyć swoją obecną sytuację. Na przykład jeżeli frustruje Cię to, iż nie możesz zdobyć podwyżki czy wymarzonego awansu, możesz poczuć motywację do wzięcia udziału w kursie, zapisania się na studia podyplomowe czy też naukę języka obcego, wszystko, by zwiększyć swoje szanse na osiągnięcie sukcesu.
Wymieniać można naprawdę długo. Frustracja w niewielkiej ilości może bardzo pozytywnie wpłynąć na jakość życia. Jednak w nadmiarze może doprowadzić do wielu problemów – nagromadzenia stresu, który może powodować wiele problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym, a także do wielu innych problemów emocjonalnych. Osoby chronicznie sfrustrowane mogą na przykład zacząć próbować regulować swoje emocje poprzez jedzenie, co może doprowadzić do rozwoju zaburzeń odżywiania. Nadmierna frustracja może też bardzo źle odbić się na życiu rodzinnym czy towarzyskim, a także negatywnie wpłynąć na związki. Dlatego frustracja, choć naturalna, jest też czymś, co w nadmiarze szkodzi, więc warto nauczyć się z nią radzić.
Skąd się bierze frustracja?
Życie nie jest bajką. Nie wszystko zawsze układa się po Twojej myśli. Nie można zawsze wygrywać, nie można zawsze odnosić sukcesów. W życiu zdarzają się wzloty i upadki i to zupełnie normalne. Każdy człowiek od czasu do czasu ma gorszy okres w życiu i to też jest zupełnie normalne. Jednak czasami możesz mieć wrażenie, iż nie jesteś w stanie osiągnąć sukcesu i Twoje życie to niekończące się pasmo porażek. Zaczynasz czuć się z tym coraz gorzej i gorzej. jeżeli jeszcze dookoła są ludzie, którym wszystko układa się po ich myśli, odnoszą sukcesy i nie mierzą się – według Ciebie – z żadnymi istotnymi problemami, możesz zacząć odczuwać właśnie frustrację.
Twoja rzeczywistość nie wygląda tak, jakbyś tego chciał. Twoje życie jest zupełnie inne od tego wymarzonego, Twoje emocje mogą być bardzo różne. Frustracji może towarzyszyć złość, lęk i smutek. Możesz czuć się całkowicie bezradny, mieć wrażenie, iż Twoje życie jest kiepskiej jakości, nic nie osiągnąłeś i ponosisz porażkę za porażką. Frustracja może opadać – jeżeli uda Ci się osiągnąć sukces, a także nasilać się – przy kolejnych kłodach pod nogi, które rzuca Ci los. Frustracja w dużym nasileniu, jeżeli nie ustępuje przez dłuższy czas i tylko się nasila, może się przerodzić w wiele różnorodnych problemów. Na jej tle może wykształcić się depresja, zaburzenia lękowe i inne problemy natury psychicznej, jak na przykład zaburzenia odżywiania.
Frustracja nie jest przyjemną emocją i nikt nie chce jej odczuwać. Jednak ludzie w ciągu życia odczuwają całe spektrum emocji – frustracja jest jedną z nich. Z pewnością też niejednokrotnie odczuwałeś frustrację. jeżeli było to chwilowe, a frustracja występowała w małym natężeniu – nic takiego się nie stało. Być może choćby znalazłeś w sobie motywację do działania, by zmienić coś w swoim życiu na lepsze. Nadmiar frustracji jednak może być groźny, dlatego warto nauczyć się ją rozładowywać w zdrowy sposób.
Jak radzić sobie z frustracją?
Frustracja to emocja, a nad emocjami można panować. Można też nauczyć się tej sztuki. Nie każdy od dziecka uczy się zdrowego panowania nad emocjami, ale to też coś, co można naprawić. Emocje to złożony i bardzo skomplikowany temat. Każdy człowiek ma swój własny bagaż doświadczeń, swoją własną wytrzymałość psychiczną i sposoby reagowania w określonych sytuacjach. Dwóch ludzi w identycznej sytuacji może odczuwać zupełnie inne emocje i zupełne inne ich natężenie. Tak samo jest z frustracją, dlatego warto znaleźć swój własny, najlepszy dla siebie sposób na to, jak radzić sobie z frustracją i obniżać jej poziom. Co możesz zrobić dla swojego zdrowia psychicznego?
Opanuj stres
Stres to cichy zabójca. Z pewnością niejednokrotnie słyszałeś już ten slogan. Może być nieco wyświechtany, ale z całą pewnością jest prawdziwy. Stres zawsze idzie w parze z frustracją. Dlatego obniżanie poziomu stresu w organizmie ma tak duże znaczenie. Stres rozładowywać możesz na wiele zdrowych sposobów. Możesz zacząć uprawiać jakąś aktywność fizyczną – bieganie, ćwiczenia na siłowni, jeżdżenie na rowerze – tak naprawdę każda forma ruchu jest adekwatna, jeżeli tylko coś sprawia Ci radość. To nie musi być dużo, nie musisz od razu postanawiać, iż przebiegniesz maraton. choćby niewielka dawka ruchu jest w stanie wyzwolić endorfiny, zwane hormonami szczęścia, które pomogą Ci uporać sobie ze stresem.
Pomocne w radzeniu sobie ze stresem mogą być też różnorodne techniki relaksacyjne. Wszystkiego możesz się nauczyć, a jest ich na tyle dużo, iż stosunkowo łatwo można znaleźć coś odpowiedniego dla siebie. Warto też poszukać sobie jakiegoś hobby. Czegoś, co oderwie Cię od złych myśli i pozwoli na to, by zająć się czymś innym, czymś, co Cię zrelaksuje.
Nie odwracaj się też od ludzi. Na pewno masz w swoim otoczeniu ludzi, którzy są Ci życzliwi i chcą Ci pomóc. Nie odpychaj ich od siebie. Czasami choćby tylko czyjaś obecność i gotowość do wysłuchania może być kojąca i może pomóc radzić sobie ze stresem.
Wyzwól emocje
Tłumienie swoich emocji to jedna z najgorszych rzeczy, którą możesz sobie robić. Tłumiony gniew, smutek czy frustracja właśnie wcale nie znikną, będą się tylko nasilać i nasilać do momentu, w którym nie będziesz w stanie ich dalej już tłumić, więc wybuchną z całą mocą i wtedy możesz narobić mnóstwa szkód – powiedzieć parę słów za dużo, zareagować nieadekwatnie do sytuacji i zrazić do siebie ludzi.
Dlatego emocji nie warto tłumić, emocje warto wyzwalać. Oczywiście, najważniejsze jest to, by robić to w zdrowy sposób. jeżeli będziesz żyć w zgodzie z samym sobą i swoimi emocjami, będziesz zdecydowanie szczęśliwszą osobą. jeżeli jesteś smutny, rozgniewany czy zestresowany, nie maskuj tego. Spróbuj to wyrazić tak, by nie krzywdzić innych osób. Sięganie po alkohol i narkotyki to zdecydowanie bardzo zła i destrukcyjna próba radzenia sobie z emocjami. Na dłuższą metę przyniesie o wiele więcej szkody niż pożytku. Agresja i przemoc też nie jest odpowiednim wyjściem – masz prawo do wyrażania swoich emocji, ale nie masz prawa krzywdzić innych i używać swoich emocji jako wymówki. W takim razie jak rozładowywać emocje? Mów o nich. Przyznawaj się do nich przed samym sobą i najbliższymi. Możesz też uczyć się metod relaksacji, uprawiać sport, możesz choćby spróbować się wykrzyczeć, choćby jeżeli tylko w poduszkę – każdy ma swój własny sposób na to, by rozładować emocje. Ważne jest to, by wybrać zdrowy sposób na to.
Zdystansuj się
Życie bywa frustrujące, to fakt. Zawsze jest coś, co można zrobić lepiej, postarać się bardziej, osiągnąć większy sukces. Zawsze będzie ktoś, kto radzi sobie lepiej od Ciebie, wszystko przychodzi mu łatwiej i bez wysiłku. Zawsze jest ktoś, do kogo można się porównać i na tym tle wypaść negatywnie. Są w życiu rozmaite sytuacje, które wyzwolą w Tobie mniejszą lub większą frustrację. Nie uciekniesz od tego. Możesz jednak spróbować się zdystansować od tego, co się wydarzyło.
To może być bardzo trudne, tym trudniejsze im mocniejszym bodźcem jest dla Ciebie dana sytuacja. Jednak warto wcisnąć wewnętrzny przycisk STOP, odetchnąć głębiej i spróbować spojrzeć na sytuację trzeźwym okiem. Są rzeczy, z którymi możesz coś zrobić, kwestie, na które masz wpływ. Są też takie, na które wpływu nie masz i nic z tym nie możesz zrobić. Dystans może pozwolić na to, by nauczyć się odróżniać te kwestie od siebie i rozsądnie gospodarować swoimi siłami. Dystans od frustrującej Cię sytuacji może pomóc Ci też spojrzeć na nią z innej perspektywy, co może Ci pozwolić na zrozumienie skąd wzięła się Twoja frustracja i co możesz zrobić, by ją zniwelować.
Poznaj lepiej siebie i swoje pragnienia
Frustracja rodzi się z różnicy pomiędzy rzeczywistością, Twoimi potrzebami i Twoimi pragnieniami. Lepsze rozumienie tego może Ci pomóc radzić sobie z frustracją. Warto umieć rozdzielać swoje pragnienia od swoich potrzeb, bo nie zawsze są to pojęcia tożsame. Wtedy będzie Ci o wiele łatwiej podejmować decyzje na temat tego, na czym najlepiej jest się skupić, by obniżyć poziom frustracji w życiu, za to podnieść komfort swojego życia. Uda Ci się też lepiej planować kolejne posunięcia, tak, by zadbać o swój dobrostan w jak najlepszy sposób, co też wpłynie na obniżenie poziomu frustracji w życiu.
Jeśli możesz zmienić swoją sytuację na lepszą – zacznij działać
Frustracja to negatywne uczucie, jednak daje Ci pewną wiedzę na temat tego, co się dzieje. Frustracja pozwala Ci odczuć, iż Twoje życie nie wygląda tak, jakbyś tego chciał. jeżeli już będziesz umiał to zrozumieć, a także namierzyć skąd bierze się ta rozbieżność między oczekiwaniami a rzeczywistością – o wiele łatwiej będzie Ci zacząć działać. Frustracja w niewielkiej ilości może dać Ci ten tak potrzebny kop motywacji i energii do działania. jeżeli dojdziesz do wniosku, iż możesz zmienić swoją sytuację na lepszą i w ten sposób pozbyć się źródła swojej frustracji – zacznij to robić. jeżeli jednak dojdziesz do wniosku, iż nic nie możesz zrobić, bo kwestia związana jest z czynnikami, na które nie masz żadnego wpływu – ta świadomość może dać Ci siłę do tego, by się z tym pogodzić i przestać się tym frustrować.
Psychoterapia – zapanuj nad emocjami
Czasami frustracja jest naprawdę nagromadzona i idzie w parze z wieloma negatywnymi emocjami. Czasami możesz sobie nie radzić z własnymi emocjami, czuć, iż wszystko to, co Cię otacza, zaczyna Cię przerastać i nie jesteś w stanie zapanować nad swoim życiem – możesz poszukać profesjonalnej pomocy psychologicznej. Wizyta u psychologa czy podjęcie psychoterapii nie jest powodem do wstydu, to wyraz odwagi do zmian na lepsze oraz miłości do samego siebie.
Podczas psychoterapii możesz nauczyć się rozumieć swoje emocje, swoje reakcje i wiele innych kwestii, które tkwią głęboko w Tobie i mają ogromny wpływ na Twoje życie. Psychoterapeuta może Ci pomóc podnieść komfort Twojego życia. Pamiętaj jednak, iż to Ty musisz tego chcieć, bo bez tego, bez wewnętrznej motywacji do zmian, nie uda Ci się osiągnąć zbyt wiele.